Strona którą oglądasz dotyczy poprzedniej kadencji sejmu. Aktualne informacje znajdziesz tutaj

   Szanowna Pani Marszałek! Odpowiadając na interpelację pana posła Michała Wojtkiewicza oraz grupy posłów (PiS) przekazaną przy wystąpieniu marszałka Sejmu RP z dnia 11 kwietnia 2014 r. (SPS-023-25820/14) w sprawie pomocy dla domów pomocy społecznej, uprzejmie wyjaśniam.

   Jednym z programów wspierających osoby najbardziej potrzebujące w UE był program ˝Dostarczanie nadwyżek żywności najuboższej ludności Unii Europejskiej˝ (PEAD). Był to mechanizm wspólnej polityki rolnej (WPR) finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG). W UE program był realizowany od 1987 r. Polska uczestniczyła w programie od akcesji do Unii Europejskiej, tj. 2004 r., i była w gronie państw, które pozyskiwały najwięcej środków na realizację programu - trzecie miejsce po Włoszech i Hiszpanii.

   W latach 2004-2011 źródłem finansowania programu były głównie towary znajdujące się w zapasach interwencyjnych UE, tj. zboże, masło, odtłuszczone mleko w proszku i cukier. Artykuły spożywcze przekazywane osobom najuboższym musiały pochodzić z tej samej grupy towarowej co przydzielone przez Komisję Europejską zapasy interwencyjne.

   Od 2012 r. zasady realizacji programu zostały zmienione, bowiem na realizację programu przeznaczane były również środki finansowe. Dystrybuowane artykuły pochodziły z różnych grup towarowych i charakteryzowały się wysoką wartością odżywczą.

   Realizacja programu PEAD zakończyła się z dniem 28 lutego br. W roku bieżącym rozpocznie się realizacja nowego programu wsparcia w ramach Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym. Największą zmianą w programie w stosunku do programu PEAD, oprócz źródła i sposobu finansowania, będzie prowadzenie działań towarzyszących, które powinny uzupełniać dostarczanie żywności oraz przyczyniać się do włączenia społecznego osób najbardziej potrzebujących.

   W dniu 12 marca 2014 r. weszło w życie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (Dz. Urz. UE L 72 z 12.03.2014 r., str. 1). Do głównych obszarów działań finansowanych z tego funduszu należeć będzie ograniczanie niedoboru żywności wśród osób najbardziej potrzebujących. Przygotowany został już projekt Programu Operacyjnego ˝Pomoc żywnościowa˝ 2014-2020 w ramach tego funduszu, który został przyjęty uchwałą Rady Ministrów. W najbliższym czasie skierowany zostanie do zatwierdzenia przez Komisję Europejską.

   Program Operacyjny ˝Pomoc żywnościowa˝ (PO PŻ) będzie wspierał osoby i rodziny podlegające deprywacji materialnej i polegać będzie na pomocy żywnościowej. Pomoc ta będzie uzupełniona o działania na rzecz włączenia społecznego.

   PO PŻ finansowany będzie ze środków Unii Europejskiej i ze środków krajowych (budżet państwa) w podziale 85% i 15%. Alokacja funduszu dla Polski na cały okres realizacji w latach 2014-2020 wynosi ok. 473 mln euro (w cenach bieżących). Wkład środków krajowych wynosić będzie ok. 83 mln euro.

   Pomoc będzie kierowana do tych osób, które z przyczyn finansowych nie mogą zapewnić sobie odpowiedniego posiłku. Dlatego pomoc trafiać będzie do ograniczonej liczby osób w najtrudniejszej sytuacji, dla których stanowić będzie systematyczne wsparcie.

   Pomocą objęte będą osoby o dochodach nieprzekraczających kwot określonych procentowo w stosunku do kryteriów dochodowych, o których mowa odpowiednio w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2014 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182, z późn. zm.), i spełniających przesłanki, o których mowa w art. 7 (bezdomność, sieroctwo, bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba, przemoc w rodzinie, potrzeba ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy, trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizm lub narkomania, zdarzenia losowe i sytuacje kryzysowe, klęski żywiołowe lub ekologiczne). Jednak w szczególnie uzasadnionych przypadkach z pomocy będą mogły korzystać również osoby, które przekroczą te kryteria.

   Pomoc żywnościowa jest najbardziej wymiernym wsparciem dla osób najbardziej potrzebujących. Pomoc w ramach PO PŻ nie zaspokoi w tym zakresie wszystkich potrzeb żywieniowych, ale uzupełni niedobory związane z ograniczeniami finansowymi takich osób i rodzin. Zaoszczędzone tym samym środki osoby i rodziny będą mogły przeznaczyć na inne potrzeby. Pomoc udzielana będzie w postaci artykułów spożywczych lub posiłków, które będą przekazywane bezpłatnie.

   Zgodnie z projektem PO PŻ artykuły spożywcze nie będą mogły być przekazywane instytucjom, które otrzymują dofinansowanie z innych źródeł obejmujące wyżywienie lub pobierają opłaty za wyżywienie, z wyłączeniem placówek o charakterze dziennym świadczącym pomoc dzieciom, placówek dla osób bezdomnych, jadłodajni, szkół gminnych i powiatowych, w których prowadzone są kuchnie i stołówki finansowane ze środków tych samorządów.

   Domy pomocy społecznej są jednostkami samorządowymi lub prowadzonymi na zlecenie samorządów. Rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r. poz. 964) określa zakres usług, które domy są zobowiązane zapewnić. Pobyt w domach pomocy społecznej jest odpłatny. Zgodnie z ww. przepisem domy te gwarantują swoim podopiecznym co najmniej 3 posiłki dziennie, w tym obejmujące wszelkiego rodzaju diety. W sytuacji gdy stawka żywieniowa w domu pomocy społecznej jest rażąco niewystarczająca na pokrycie kosztów związanych z przygotowywaniem posiłku, samorząd ma możliwość podwyższenia stawki. Starosta może także występować o zwiększenie dotacji do wojewody na podstawie art. 155 ust. 2 ustawy. Nie ma jednak uzasadnienia, aby pomoc żywnościowa kierowana do osób najuboższych kierowana była do domów pomocy społecznej, tym bardziej że w domach takich przebywają mieszkańcy o różnym statusie majątkowym, często przekraczający dochód uprawniający do otrzymania pomocy żywnościowej w ramach PO PŻ.

   Ponadto informuję, że domy pomocy społecznej mają nadal możliwość otrzymywania wsparcia od organizacji pozarządowych zajmujących się zbiórką żywności i ich dystrybucją w ramach swoich zadań statutowych.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Elżbieta Seredyn

   Warszawa, dnia 29 kwietnia 2014 r.