W związku z pismem, nr SPS-023-25564/14, z dnia 25 marca 2014 r., przy którym została przekazana interpelacja pana posła Macieja Orzechowskiego i grupy posłów w sprawie kwalifikacji ambulansów jako samochodów podlegających akcyzie, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

   Kwestia dotycząca opodatkowania podatkiem akcyzowym pojazdów sanitarnych poruszona w przesłanej interpelacji odnosi się do stanu prawnego obowiązującego przed dniem 1 marca 2009 r., tj. gdy obowiązywała ustawa z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym. Zgodnie z przepisami ww. ustawy do celów poboru akcyzy w przypadku importu i nabycia wewnątrzwspólnotowego pojazdów zastosowanie miała klasyfikacja wyrobów w układzie odpowiadającym nomenklaturze scalonej (CN 8703), natomiast do celów poboru akcyzy na terytorium kraju stosowana była klasyfikacja w układzie odpowiadającym Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Na gruncie obecnie obowiązującej ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11, z późn. zm.) zrezygnowano z posługiwania się kodami PKWiU na rzecz stosowania jedynie kodów CN. W przypadku samochodów osobowych opodatkowane są te, które spełniają wymagania pozycji 8703 nomenklatury scalonej.

   W rozpatrywanej sprawie podmiot dokonywał nabycia wewnątrzwspólnotowego określonych pojazdów, a następnie przerabiał je na pojazdy sanitarne i dokonywał ich sprzedaży. W świetle obowiązującej w tamtym czasie ustawy o podatku akcyzowym przedmiotem opodatkowania w przypadku sprzedaży na terytorium kraju były pojazdy klasyfikowane wg kodu PKWiU 34.10.2. Pojazdy rozumiane powszechnie jako ambulanse (karetki) w świetle klasyfikacji w układzie PKWiU uznawane były jako pojazdy do przewozu osób klasyfikowane do kodu PKWiU 34.10.2. Powyższe zostało potwierdzone przez Główny Urząd Statystyczny, który jest organem odpowiedzialnym za klasyfikacje w układzie PKWiU.

   Z wyjaśnień GUS jednoznacznie wynika, iż przyjęta przez podmioty dokonujące pierwszej sprzedaży ambulansów na terytorium kraju klasyfikacja tych pojazdów do pozycji PKWiU 34.10.54-90: pojazdy samochodowe specjalnego przeznaczenia gdzie indziej niewymienione była nieprawidłowa. Według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. (Dz. U. Nr 42, poz. 264, z późn. zm.) pozycja PKWiU 34.10.54-90 obejmuje pojazdy samochodowe specjalnie skonstruowane albo przystosowane, wyposażone w różne urządzenia umożliwiające wykonywanie pewnych funkcji nietransportowych, co oznacza, iż głównym przeznaczeniem pojazdu z niniejszej pozycji nie jest przewóz osób ani towarów. Wyżej wymienione grupowanie PKWiU 34.10.54-90.10: samochody służby zdrowia na podwoziach samochodów ciężarowych (wg PKWiU z 1997 r.) obejmowało m.in.:

   - ruchome przychodnie rentgenowskie (np. wyposażone w gabinet do badania, ciemnię oraz pełny zestaw sprzętu radiologicznego);

   - ruchome kliniki (medyczne lub dentystyczne) z salą operacyjną, urządzeniami anestezjologicznymi i inną aparaturą chirurgiczną.

   Główny Urząd Statystyczny stwierdził, iż przedmiotowe pojazdy produkowane przez krajowych przedsiębiorców należy klasyfikować do kodu PKWiU 34.10.22-30 i 34.10.23-40. Wskazał jednocześnie, iż ˝Ambulanse sanitarne niezależnie od ich typu są pojazdami przeznaczonymi do przewozu osób chorych oraz personelu medycznego czuwającego nad ich bezpieczeństwem [...]˝, ˝[...] przy czym docelowe czynności medyczne przeprowadzane są już w lecznicach stacjonarnych, natomiast zadaniem ambulansów jest bezpieczny dowóz pacjentów do lecznic˝.

   Prawidłowość klasyfikacji ambulansów jako samochodów osobowych potwierdzona została wieloma orzeczeniami wojewódzkich sądów administracyjnych. Sądy m.in. w wyrokach o sygn. III SA/Łd 796/12, I SA/Lu 380/12,1 SA/Ol 62/13 uznały, iż ambulanse to samochody osobowe w rozumieniu przepisów ustawy o podatku akcyzowym. Sądy wskazywały, że ustawa o podatku akcyzowym zawiera własną definicję samochodu osobowego, która nie pokrywa się z jego potocznym rozumieniem ani też z definicją zawartą w ustawie Prawo o ruchu drogowym. Fakt traktowania ambulansów jako pojazdów specjalnych na gruncie innych przepisów nie może oznaczać automatycznie, iż pojazd ten nie jest samochodem osobowym w rozumieniu przepisów ustawy o podatku akcyzowym. Również Naczelny Sąd Administracyjny w swoim orzeczeniu z dnia 16 stycznia 2014 r. o sygn. I GSK 1269/12 potwierdził, iż ambulans to samochód osobowy objęty pozycją CN 8703.

   Podsumowując, wyjaśnić należy, iż na gruncie poprzednio obowiązującej ustawy o podatku akcyzowym producenci karetek nie uwzględniali podatku akcyzowego w cenie karetki ani też nie odprowadzali go od sprzedanych ambulansów pomimo istnienia takiego obowiązku w przepisach ustawy o podatku akcyzowym. Organy podatkowe w wyniku przeprowadzanych u podmiotów produkujących karetki kontroli stwierdzały brak zapłaty akcyzy od ww. samochodów objętych kodem PKWiU 34.10.2. Mając na uwadze, że zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku, organ podatkowy mógł wydać decyzję określającą wysokość zobowiązania podatkowego w stosunku do samochodów, od których nie została zapłacona akcyza w należnej wysokości.

   Odnosząc się szczegółowo do przekazanych pytań, wyjaśniam, co następuje.

   Ad 1. Zgodnie z przytoczonymi powyżej wyjaśnieniami pojazdy rozumiane powszechnie jako ambulanse klasyfikowane są do kodu PKWiU 34.10.2 oraz CN 8703, a zatem w świetle obowiązującej do dnia 28 lutego 2009 r. ustawy o podatku akcyzowym podlegają akcyzie.

   Ad 2. Wskazać należy, iż organy podatkowe działają w oparciu o przepisy prawa. Jeżeli zatem podatnik nie stosuje się do obowiązujących przepisów prawa i nie odprowadza należności podatkowych, organy podatkowe zobligowane są do egzekwowania tych należności. Jednocześnie wskazać należy, iż nie jest prawdą, jak to zostało opisane w piśmie, że karetki nie podlegały opodatkowaniu podatkiem akcyzowym, w związku z czym podmioty produkujące i sprzedające pojazdy sanitarne nie miały obowiązku naliczania akcyzy od ww. pojazdów i uiszczania jej Skarbowi Państwa. Dokonywana przez producentów karetek błędna klasyfikacja pojazdów sanitarnych do odpowiedniego kodu PKWiU spowodowała, iż producenci pomimo istnienia obowiązku w przepisach ustawy o podatku akcyzowym naliczania za ww. pojazdy akcyzy i odprowadzania jej do budżetu państwa nie dokonywali tego latami. Wobec powyższego w wyniku przeprowadzanych u podmiotów kontroli organy podatkowe wykazywały powyższe zaniedbania oraz naliczały zaległe podatki producentom. Z uwagi na powyższe producenci zobligowani są obecnie do zapłaty zaległego podatku akcyzowego.

   W przypadku gdy podatnicy są w trudnej sytuacji ekonomicznej i mają trudności w spłacie zobowiązań podatkowych, mogą zwrócić się do organu podatkowego z wnioskiem o odroczenie terminu płatności podatku, rozłożenie zapłaty podatku na raty lub umorzenie w całości lub w części zaległości podatkowych lub odsetek za zwłokę, o czym wielokrotnie producenci byli informowani. Należy również wskazać, iż o takiej możliwości poinformowano organy właściwe w tych sprawach.

   Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) organ podatkowy może w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym udzielać ulg w spłacie zobowiązań lub umarzać powstałe zobowiązania. Należy jednak podkreślić, iż umarzanie zobowiązań podatkowych jest instytucją o charakterze wyjątkowym, zaś zgodnie z art. 84 Konstytucji RP każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie, co obliguje organ podatkowy do każdorazowej wnikliwej analizy zastosowania określonej ulgi. Wobec powyższego podatnik może zwrócić się do organu z prośbą o możliwość skorzystania z ulg określonych w art. 67a Ordynacji podatkowej, natomiast do decyzji organu należy przyznanie lub odmowa przyznania danej ulgi.

   W ustawie z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym z dniem 10 lipca 2009 r. wprowadzono przepis, iż w przypadku samochodów osobowych typu ambulans (CN 8703) do podstawy opodatkowania nie wlicza się kwot stanowiących wartość specjalistycznego wyposażenia medycznego, co pozwoliło zdecydowanie zmniejszyć płaconą przez producentów aut sanitarnych - ambulansów akcyzę, gdyż zwykle wartość specjalistycznego sprzętu zdecydowanie przekracza wartość samego pojazdu bez wyposażenia.

   Ad 3. Minister finansów nie planuje wydawania interpretacji ogólnej w sprawie akcyzy od ambulansów, gdyż przepisy ustawy o podatku akcyzowym są w tym zakresie jednoznaczne.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Jacek Kapica

   Warszawa, dnia 15 kwietnia 2014 r.