Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na interpelację poseł Ewy Wolak oraz grupy posłów w sprawie braku przepisów dotyczących uprawnień do przejazdów ulgowych komunikacją miejską i zbiorową dla uczniów realizujących obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązek szkolny i obowiązek nauki w szkołach i przedszkolach poza granicami kraju, uczniów szkół przy przedstawicielstwach państw obcych w Polsce oraz uczniów tzw. szkół międzynarodowych w Polsce, przekazaną pismem, nr SPS-023-25499/14, z dnia 25 marca 2014 r., uprzejmie informuję, co następuje.

   W aktualnym stanie prawnym wynikającym z ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 1138) dzieci i młodzież uczące się uprawnione są do następujących ulg przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego:

   - do ulgi 78-procentowej przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego oraz autobusowego uprawnione są dzieci i młodzież dotknięte inwalidztwem lub niepełnosprawne na podstawie biletów jednorazowych lub miesięcznych imiennych; uprawnienie to obejmuje wyłącznie przejazd z miejsca zamieszkania lub miejsca pobytu do przedszkola, szkoły, szkoły wyższej, placówki opiekuńczo-wychowawczej, placówki oświatowo-wychowawczej, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, specjalnego ośrodka wychowawczego, ośrodka umożliwiającego dzieciom i młodzieży spełnianie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, ośrodka rehabilitacyjno-wychowawczego, domu pomocy społecznej, ośrodka wsparcia, zakładu opieki zdrowotnej, poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, a także na turnus rehabilitacyjny, i z powrotem;

   - do ulgi 49-procentowej przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego autobusowego w komunikacji zwykłej i przyspieszonej na podstawie biletów imiennych miesięcznych są uprawnione dzieci i młodzież w okresie od rozpoczęcia odbywania obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego do ukończenia gimnazjum, szkoły ponadpodstawowej lub ponadgimnazjalnej, publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej, nie dłużej niż do ukończenia 24. roku życia;

   - do ulgi 37-procentowej przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych, pospiesznych i ekspresowych, na podstawie biletów jednorazowych uprawnione są dzieci w wieku powyżej 4 lat do rozpoczęcia odbywania obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego oraz dzieci i młodzież w okresie od rozpoczęcia odbywania obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego do ukończenia gimnazjum, szkoły ponadpodstawowej lub ponadgimnazjalnej, publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej, nie dłużej niż do ukończenia 24. roku życia.

   Zgodnie z rozporządzeniem ministra infrastruktury z dnia 25 października 2002 r. w sprawie rodzajów dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. Nr 179, poz. 1495, z późn. zm.) dokumentem poświadczającym uprawnienie dzieci i młodzieży do korzystania z ulgi przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego w okresie od rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej do ukończenia gimnazjum, szkoły ponadpodstawowej lub ponadgimnazjalnej, publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej, do ukończenia 24. roku życia jest legitymacja szkolna.

   Legitymacje szkolne wydane zgodnie z wzorami określonymi w przepisach wydanych na podstawie ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) są dokumentami poświadczającymi uprawnienie uczniów do ulg ustawowych.

   Wzory legitymacji szkolnych określają przepisy rozporządzenia ministra edukacji narodowej z dnia 28 maja 2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz. U. Nr 97, poz. 624, z późn. zm.). Na drugiej stronie legitymacji szkolnej znajduje się informacja, iż poświadcza się uprawnienia do ulg ustawowych przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego i autobusowego.

   Ustawa o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego nie obejmuje przejazdów komunikacją miejską, która realizowana jest w ramach zadań samorządu terytorialnego, a skutki stosowanych ulg finansowane są w ramach finansów jednostek samorządu terytorialnego. Wymiar stosowanych ulg w komunikacji miejskiej i sposób ich dokumentowania ustalają samorządy w formie uchwał oraz organizator komunikacji miejskiej na terenie gminy.

   Do organizacji komunikacji miejskiej na terenach gmin mają zastosowanie przepisy art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594), zgodnie z którymi zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności sprawy lokalnego transportu zbiorowego, należy do zadań własnych gminy (związku międzygminnego).

   Rozwiązaniem na chwilę obecną mogłaby być szczegółowa analiza przez Ministerstwo Edukacji Narodowej regulacji zawartych w przepisach o systemie oświaty (ustawa dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty i rozporządzenie ministra edukacji narodowej z dnia 28 maja 2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych) w zakresie wydawania legitymacji szkolnych, kręgu uprawnionych do ich otrzymania i ewentualne zmiany w tym obszarze. Problem korzystania przez wskazaną w interpelacji grupę dzieci i młodzieży szkolnej z ulg sprowadza się bowiem do posiadania właściwego dokumentu uprawniającego do ulgi, a nie jedynie wprowadzenia samej ulgi.

   Należy także brać pod uwagę regulację art. 24 ust. 2 dyrektywy 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r., który wyraźnie zezwala państwom członkowskim na ograniczenie dostępu do świadczeń socjalnych, co może powodować, że także nie wszystkie kraje UE przyznają takie uprawnienia dzieciom polskim w trakcie pobierania przez nie nauki na ich terytorium.

   Z poważaniem

   Sekretarz stanu

   Zbigniew Rynasiewicz

   Warszawa, dnia 16 kwietnia 2014 r.