Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na interpelację pana posła Michała Wojtkiewicza oraz grupy posłów (SPS-023-21334/13) w sprawie zarządzania budżetem finansowym dla rozwoju szkolnej edukacji uprzejmie wyjaśniam.
1. Odnosząc się do pytania pierwszego, obniżenie wieku spełniania obowiązku szkolnego jest jednym z priorytetowych zadań polityki oświatowej państwa. Obowiązkiem ministra edukacji narodowej jest dołożenie wszelkich starań, aby zapewnić społeczeństwu możliwie szeroki dostęp do informacji o przyczynach tej zmiany, działaniach ją wspierających oraz korzyściach, jakie niesie ona dla samych dzieci.
Główne stacje telewizyjne: TVP, TVN i Polsat uznały, że spoty informacyjne MEN spełniają wymogi kwalifikujące kampanię MEN jako tzw. kampanię społeczną płatną, dzięki czemu zostały one umieszczone poza blokiem reklam komercyjnych, a w konsekwencji miały możliwość skuteczniejszego dotarcia do odbiorców.
Na wyemitowanie obecnych spotów telewizyjnych przeznaczono kwotę niespełna 4144 tys. zł.
Ministerstwo Edukacji Narodowej nie przeznaczyło żadnych środków na ˝reklamę zachęcającą dzieci do uczestnictwa w I klasie szkoły podstawowej˝. Akcje informacyjne prowadzone przez MEN mają na celu powiadomienie rodziców o powodach obniżenia wieku spełniania obowiązku szkolnego, aby ułatwić rodzicom podjęcie świadomej decyzji w oparciu o rzetelne informacje. W tych działaniach dokłada się wszelkiej możliwej staranności, aby komunikacja odbywała się w sposób właściwy dla danej grupy docelowej.
2. Odnosząc się do pytania drugiego, dotyczącego dofinansowania podręczników dla uczniów szkół podstawowych, uprzejmie informuję, że w 2013 r. w ramach programu ˝Wyprawka szkolna˝1) pomoc udzielana jest na dofinansowanie zakupu podręczników szkolnych dla uczniów pochodzących z rodzin o niskich dochodach, którzy w roku szkolnym 2013/2014 podejmą naukę w klasach I-III szkoły podstawowej, V klasie szkoły podstawowej oraz klasie II szkoły ponadgimnazjalnej. Program obejmuje również uczniów odpowiednich klas szkół artystycznych oraz szkół prowadzonych przez innych ministrów.
Planowane wydatki w ramach programu ˝Wyprawka szkolna˝ na dofinansowanie zakupu podręczników wynoszą ok. 138 000 tys. zł, z czego:
- dla uczniów klasy I szkoły podstawowej - ok. 30 000 tys. zł,
- dla uczniów klasy II szkoły podstawowej - ok. 18 000 tys. zł,
- dla uczniów klasy III szkoły podstawowej - ok. 20 000 tys. zł,
- dla uczniów klasy V szkoły podstawowej - ok. 27 000 tys. zł,
- klasa II LO i technikum - ok. 36 000 tys. zł,
- klasa II ZSZ - ok. 7000 tys. zł.
Dodatkowo w programie zaplanowano blisko 40 000 tys. zł na podręczniki dla uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.
Do udziału w programie uprawnieni są uczniowie:
- z klasy I szkoły podstawowej, o ile dochód w rodzinie nie przekracza na jedną osobę kwoty 539 zł netto, wyliczonej na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych;
- z klas pozostałych, o ile dochód na osobę w rodzinie nie przekracza na jedną osobę kwoty 456 zł netto, wyliczonej na podstawie ustawy o pomocy społecznej.
Dodatkowo do pomocy mogą być zgłoszeni uczniowie, u których dochód przekracza ww. kwoty, jednakże nie więcej niż 5% uczniów w poszczególnej gminie, uprawnionych do objęcia programem.
Należy zwrócić uwagę, że ww. grupa uczniów, wyłącznie z klas objętych programem, może otrzymać pomoc poza kryterium dochodowym, o ile w rodzinie wystąpi co najmniej jedna z przesłanek, które stanowią podstawę do ubiegania się o omawianą pomoc:
1) ubóstwo,
2) sieroctwo,
3) bezdomność,
4) bezrobocie,
5) niepełnosprawność,
6) długotrwała lub ciężka choroba,
7) przemoc w rodzinie,
8) potrzeba ochrony ofiar handlu ludźmi,
9) potrzeba ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
10) bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
11) trudność w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą,
12) trudność w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
13) alkoholizm lub narkomania,
14) zdarzenia losowe i sytuacje kryzysowe,
15) klęski żywiołowe lub ekologiczne.
Program ˝Wyprawka szkolna˝ obejmuje również uczniów słabowidzących, niesłyszących, z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim oraz uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym, uczących się w dowolnej klasie w każdym typie szkoły dla dzieci i młodzieży - bez względu na kryterium dochodowe2). Uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym w bieżącym roku zostali objęci pomocą po raz pierwszy.
Szacowana liczba uczniów uprawnionych do objęcia pomocą w formie dofinansowania zakupu podręczników (w przypadku uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym - także zakupu materiałów dydaktycznych) wynosi:
1) ok. 111 tys. uczniów klasy I szkoły podstawowej i uczniów klasy I ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia,
2) ok. 282 tys. z pozostałych klas objętych programem,
3) ok. 96 tys. uczniów, których rodziny nie spełniają kryterium dochodowego,
4) ok. 85 tys. uczniów niepełnosprawnych.
Dofinansowanie zakupu podręczników (w przypadku uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym - także zakupu materiałów dydaktycznych) wynosi:
1) do kwoty 225 zł:
a) dla uczniów klas I-III szkoły podstawowej,
b) dla uczniów klas I-III ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia,
c) dla uczniów:
- niepełnosprawnych: klas I-III szkoły podstawowej oraz klas I-III ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia,
- z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym: klas IV-VI szkoły podstawowej i gimnazjum
- niekorzystających z podręczników przeznaczonych do kształcenia specjalnego, dopuszczonych do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania,
d) dla uczniów szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi;
2) do kwoty 770 zł:
a) dla uczniów:
- niepełnosprawnych (z wyjątkiem uczniów słabowidzących): klas I-III szkoły podstawowej oraz klas I-III ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia,
- z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym: klas IV-VI szkoły podstawowej i gimnazjum
- korzystających z podręczników przeznaczonych do kształcenia specjalnego, dopuszczonych do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania; w przypadku korzystania z części podręczników przeznaczonych do kształcenia ogólnego (niebędących podręcznikami przeznaczonymi do kształcenia specjalnego), dopuszczonych do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, lub materiałów dydaktycznych koszt ich nie może być wyższy niż 25% kwoty 770 zł;
3) do kwoty 325 zł:
a) dla uczniów klasy V szkoły podstawowej,
b) dla uczniów klasy V ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia oraz klasy II ogólnokształcącej szkoły baletowej,
c) dla uczniów niepełnosprawnych (z wyjątkiem uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym): klas IV-VI szkoły podstawowej, klas IV-VI ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia oraz klas I-III ogólnokształcącej szkoły baletowej, niekorzystających z podręczników przeznaczonych do kształcenia specjalnego, dopuszczonych do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania;
4) do kwoty 770 zł - dla uczniów niepełnosprawnych (z wyjątkiem uczniów słabowidzących oraz uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym): klas IV-VI szkoły podstawowej, klas IV-VI ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia oraz klas I-III ogólnokształcącej szkoły baletowej, korzystających z podręczników przeznaczonych do kształcenia specjalnego, dopuszczonych do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania; w przypadku korzystania z części podręczników przeznaczonych do kształcenia ogólnego (niebędących podręcznikami przeznaczonymi do kształcenia specjalnego), dopuszczonych do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, koszt ich nie może być wyższy niż 40% kwoty 770 zł;
5) do kwoty 350 zł - dla uczniów niepełnosprawnych (z wyjątkiem uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym): gimnazjum, klas I-III ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia, klas I-III ogólnokształcącej szkoły sztuk pięknych oraz klas IV-VI ogólnokształcącej szkoły baletowej, niekorzystających z podręczników przeznaczonych do kształcenia specjalnego, dopuszczonych do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania;
6) do kwoty 607 zł - dla uczniów niepełnosprawnych (z wyjątkiem uczniów słabowidzących oraz uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym): gimnazjum, klas I-III ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia, klas I-III ogólnokształcącej szkoły sztuk pięknych oraz klas IV-VI ogólnokształcącej szkoły baletowej, korzystających z podręczników przeznaczonych do kształcenia specjalnego, dopuszczonych do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania; w przypadku korzystania z części podręczników przeznaczonych do kształcenia ogólnego (niebędących podręcznikami przeznaczonymi do kształcenia specjalnego), dopuszczonych do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, koszt ich nie może być wyższy niż 50% kwoty 607 zł;
7) do kwoty 390 zł:
a) dla uczniów klasy II zasadniczej szkoły zawodowej,
b) dla uczniów niepełnosprawnych zasadniczej szkoły zawodowej;
8) do kwoty 445 zł:
a) dla uczniów klasy II szkoły ponadgimnazjalnej: liceum ogólnokształcącego i technikum,
b) dla uczniów klasy V ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia, klasy V ogólnokształcącej szkoły sztuk pięknych, klasy II liceum plastycznego oraz klasy VIII ogólnokształcącej szkoły baletowej,
c) dla uczniów niepełnosprawnych: liceum ogólnokształcącego, klas IV-VI ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia, klas IV-VI ogólnokształcącej szkoły sztuk pięknych, liceum plastycznego, klas VII-IX ogólnokształcącej szkoły baletowej, klasy III liceum profilowanego, technikum oraz klasy III technikum uzupełniającego.
Z wyrazami szacunku
Minister
Krystyna Szumilas
Warszawa, dnia 17 października 2013 r.
1) Uchwała Rady Ministrów z dnia 12 lipca 2013 r., nr 125/2013, oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 lipca 2013 r., nr 818.
2) Posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, o którym mowa w art. 71b ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty.