16 punkt porządku dziennego:

Przedstawiony przez Radę Ministrów dokument: Sprawozdanie z realizacji zadań wynikających z ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz przestrzegania praw pacjenta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 55) wraz ze stanowiskiem Komisji Zdrowia (druk nr 202).

Poseł Czesław Czechyra:

    Panie Marszałku! Pani Rzecznik! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Zdrowia przedstawić sprawozdanie dotyczące rządowego dokumentu ˝Sprawozdanie z realizacji zadań wynikających z ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz przestrzegania praw pacjenta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej˝ (druk nr 55).

    Obowiązek przedłożenia takiego sprawozdania wynika z art. 58 wspomnianej ustawy i obejmuje okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 r. Komisja Zdrowia rozpatrzyła powyższy dokument 1 marca 2012 r.

    Rzecznik praw pacjenta przedstawił obszernie i szczegółowo materiał zawarty w sprawozdaniu. Przedstawione zostały sposoby inicjowania postępowań przed rzecznikiem, a zwłaszcza funkcjonowanie ogólnopolskiej infolinii dla pacjentów. Wskazano także najczęstsze przypadki naruszania praw pacjenta, jak również przedstawiono stopień realizacji tych praw. Do Biura Rzecznika Praw Pacjenta w okresie sprawozdawczym wpłynęło łącznie 28 735 spraw. Rzecznik prowadził w 2010 r. postępowania wyjaśniające mające na celu wyeliminowanie praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjenta.

    Podejmowane przez biuro szybkie i skuteczne interwencje przynosiły oczekiwane rezultaty. Nie było zatem według sprawozdania rzecznika konieczności nakładania kar finansowych.

    Ze względu na brak podstaw prawnych rzecznik nie wydał w roku 2010 decyzji o uznaniu praktyki za naruszającą zbiorowe prawa pacjentów i tym samym nie nałożył na żaden zakład opieki zdrowotnej kary pieniężnej.

    Należy zaznaczyć, że rzecznik nie zastępuje ani nie wyręcza obywateli w prowadzeniu ich spraw, a zatem nie świadczy usług typowo adwokackich. Rzecznik może podejmować działania interwencyjne dopiero wówczas, gdy wnioskodawca wykorzystał przysługujące mu prawne środki działania i nadal uważa swoją sprawę za załatwioną z naruszeniem praw i wolności.

    Większość spraw wyjaśniających rzecznik prowadził samodzielnie i dotyczyły one zakładów opieki zdrowotnej. Dotyczyły problemów związanych z dostępem do świadczeń zdrowotnych w ramach opieki psychiatrycznej, podejrzeń naruszenia praw pacjenta do kontaktu osobistego, telefonicznego, korespondencyjnego z innymi osobami oraz prawa do dokumentacji medycznej, rozbieżności pomiędzy złożonymi wyjaśnieniami przez szpital a stanem faktycznym. Warte podkreślenia są działania podejmowane w zakresie dotyczącym popularyzowania wiedzy o prawach pacjenta oraz współpracy z organizacjami pozarządowymi zaangażowanymi w ochronę praw pacjenta.

    Dla zapewnienia skutecznej ochrony praw pacjenta wielokrotnie oceny i wnioski były kierowane do właściwych organów władzy publicznej, organizacji, instytucji oraz samorządów zawodów medycznych. Również na bieżąco były monitorowane wszystkie zdarzenia zgłaszane przez pacjentów lub ich przedstawicieli, jak również doniesienia medialne. Zdecydowana większość wydarzeń dotyczy publicznego sektora świadczeniodawców. Ponad połowa spraw kierowanych do rzecznika została wszczęta w trybie przepisów ustawy o prawach pacjenta, z czego 16% wniosków uznano za uzasadnione. Najwięcej uzasadnionych skarg dotyczyło naruszenia prawa do świadczeń zdrowotnych oraz dostępu do dokumentacji medycznej. Największe zastrzeżenia odnośnie do dostępu do świadczeń zdrowotnych dotyczyły okulistyki, ortopedii, rehabilitacji, neurochirurgii oraz długoterminowej opieki domowej i stacjonarnej. Wielu pacjentów zwracało uwagę na problem naruszania prawa pacjenta do informacji oraz prawa do udzielania zgody na wykonanie świadczenia zdrowotnego. Warto zaznaczyć, że nie było ze strony pacjentów sygnałów dotyczących naruszeń prawa w zakresie ratownictwa medycznego oraz świadczeń wysokospecjalistycznych.

    Do rzeczników praw pacjenta szpitala psychiatrycznego wpłynęło w 2010 r. i zostało rozpatrzonych łącznie 7861 spraw. Ważne jest to, że stanowisko rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego jest niezależne od dyrektora placówki, co zwiększa zaufanie pacjentów do rzecznika. Pomoc udzielana osobom z zaburzeniami psychicznymi w szpitalach nie jest dostatecznej jakości, a warunki jej udzielania zbyt często bywają niegodne i poniżające. Zasadniczą kwestią generującą problemy pacjentów są skargi dotyczące warunków udzielania świadczeń zdrowotnych w starych, zdekapitalizowanych budynkach. Wspomnieć należy, iż świadczeniodawcy podejmują działania mające na celu zapewnienie pacjentom godnych warunków pobytu. Wyraźnej poprawie uległ stan czystości pomieszczeń w zdecydowanej większości placówek.

    Panie Marszałku! Pani Rzecznik! Wysoki Sejmie! Wiele działań podejmowanych przez rzecznika wpłynęło na poprawę jakości świadczeń zdrowotnych udzielanych przez zakłady opieki zdrowotnej oraz inne placówki. Nadal niezbędne jest dostosowywanie pomieszczeń szpitalnych zgodnie z wymogami zawartymi w rozporządzeniu w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej.

    Na posiedzeniu Komisji Zdrowia przeprowadzono ożywioną dyskusję nad treścią sprawozdania zawartego w druku nr 55. Rzecznik praw pacjenta odpowiadał na szereg szczegółowych pytań. W dyskusji wskazywano na dużą obszerność oraz znaczny stopień ogólności przedstawionego sprawozdania. Komisja Zdrowia w głosowaniu jawnym pozytywnie zaopiniowała powyższy dokument. Komisja Zdrowia zatem po rozpatrzeniu dokumentu ˝Sprawozdanie z realizacji zadań wynikających z ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjentach i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz przestrzegania praw pacjenta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej˝, obejmującego okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2010 r., wnosi: Wysoki Sejm przyjąć raczy sprawozdanie z druku nr 55. Dziękuję bardzo za uwagę.