4 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o zasadach małego ruchu granicznego, podpisanej w Moskwie dnia 14 grudnia 2011 r. (druki nr 199 i 208).

Poseł Sprawozdawca Robert Tyszkiewicz:

    Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o zasadach małego ruchu granicznego, podpisanej w Moskwie dnia 14 grudnia 2011 r.

    Projekt z druku nr 199 skierowany został do komisji do pierwszego czytania przez marszałka Sejmu 17 lutego br. Projekt został rozpatrzony przez obie komisje 29 lutego br. Komisje większością głosów - 27 za, 15 przeciw, przy 2 posłach wstrzymujących się - opowiedziały się za przyjęciem projektu ustawy bez poprawek.

    Warto przy tej okazji powiedzieć, że umowa z Federacją Rosyjską finalizuje rozpoczęty w 2007 r. proces tworzenia stref małego ruchu granicznego na naszej wschodniej granicy. To ważna dla polityki wschodniej Polski idea, aby granica pomiędzy Rzeczpospolitą i jej wschodnimi sąsiadami była jak najbardziej otwarta dla ruchu ludzi i współpracy transgranicznej, gospodarczej i społecznej.

    Umowy o małym ruchu granicznym to są umowy, które łagodzą bariery wprowadzone przez granicę obszaru Schengen. Zgodnie z doświadczeniem mieszkańców wschodniej Polski, którzy bardzo korzystali z istnienia możliwości swobodnego handlu, swobodnej wymiany towarowej w czasach przed wejściem Polski do systemu Schengen, istnieje potrzeba złagodzenia reżimu i przekonanie o wielkiej wartości maksymalnie złagodzonego reżimu przekraczania wschodniej granicy. Mały ruch graniczny jest istotny pod względem społecznym i gospodarczym, tworzy także warunki do ożywienia i rozwoju współpracy transgranicznej, ułatwia kontakty osób, rodzin, współpracę samorządów i przedsiębiorstw.

    Ratyfikacja umowy, która jest przedmiotem sprawozdania, umożliwi intensywniejszy ruch osobowy na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Federacją Rosyjską, pomiędzy częścią województwa pomorskiego i warmińsko-mazurskiego a obwodem kaliningradzkim, bo tego właśnie terytorium dotyczy umowa. Jak wynika z naszych doświadczeń po wprowadzeniu małego ruchu granicznego z Ukrainą, ratyfikacja umowy z całą pewnością przyczyni się do ożywienia gospodarczego, szczególnie po stronie polskiej, głównie w branży handlowej i usługowej, w tym w hotelarstwie i w turystyce. W objętej umową strefie przygranicznej znajdują się też dwie strefy ekonomiczne: warmińsko-mazurska i suwalska. Można oczekiwać, że umowa o małym ruchu granicznym wpłynie także na rozwój tych instytucji.

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Warto zauważyć także, że wzmożony ruch osobowy pomiędzy Federacją Rosyjską a Polską może służyć też modernizacji i otwarciu się obwodu kaliningradzkiego na Europę. Może też być w wymiarze regionalnym praktyczną realizacją idei promocji wartości europejskich na wschód od Polski, co jest jednym z fundamentów naszej polityki wschodniej, naszej polityki wobec wschodnich sąsiadów. Chodzi o to, aby wschodnia granica była granicą, przez którą dokonuje się też transfer idei, wartości i doświadczenia wynikającego z polskiego członkostwa w Unii Europejskiej. Na ratyfikację tej umowy od dawna oczekują samorządy i mieszkańcy przygranicznej strefy po stronie polskiej, a jest to około 1,9 mln, a więc prawie 2 mln obywateli, w tym mieszkańcy tak wielkich ośrodków miejskich, jak Gdańsk, Gdynia, Olsztyn, Elbląg. W obwodzie kaliningradzkim umowa dotyczyć będzie około 1 mln obywateli.

    Wysokość wpływów do budżetu państwa z tytułu pobierania opłat za przyjęcie i rozpatrzenie wniosków oraz wydanie zezwolenia na przekraczanie granicy rząd oszacował na kwotę około 10 mln euro rocznie, zakładając, że koszt zezwolenia wynosić będzie 20 euro, a szacowana liczba przekraczających granicę to 500 tys. osób.

    W trakcie dyskusji na posiedzeniu komisji pojawiły się pewne wątpliwości, o których dla rzetelności sprawozdawania chciałbym wspomnieć. Przede wszystkim chodzi o wątpliwość dotyczącą tego, czy wprowadzenie małego ruchu granicznego z obwodem kaliningradzkim nie będzie miało negatywnych konsekwencji dla bezpieczeństwa państwa polskiego. Z informacji rządu wynika, że po przeprowadzeniu szczegółowej analizy bezpieczeństwa państwa, zwłaszcza pod kątem zagrożenia przestępczością, ratyfikacja umowy nie będzie stanowić zagrożenia ani dla Polski, ani dla terytorium Schengen, gdyż po wprowadzeniu umowy w życie na granicy polsko-rosyjskiej nadal obowiązywać będą te same formy kontroli i zabezpieczeń, w tym takie jak: indywidualne decyzje o wydaniu zezwolenia, kontrola graniczna i wszystkie inne rygory charakterystyczne dla dotychczasowego ruchu wizowego. Podobnie jeśli chodzi o bezpieczeństwo danych osobowych - umowa o małym ruchu granicznym nie powoduje wymiany danych osobowych między państwami. Umowa ta nie wpłynie też negatywnie na rynek pracy, ponieważ obywatele Federacji Rosyjskiej na jej podstawie nie będą mogli podejmować działalności zarobkowej.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Wszystkie przedstawione wyżej argumenty zdecydowały o poparciu przez połączone komisje projektu ratyfikacji umowy o małym ruchu granicznym z Federacją Rosyjską. Dziękuję bardzo za uwagę. (Oklaski)