8 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o likwidacji delegatur terenowych ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (druk nr 193).

Poseł Edmund Borawski:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o likwidacji delegatur terenowych ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw.

    W związku z przedłożonym Wysokiej Izbie projektem ustawy o likwidacji delegatur terenowych ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego co do zasady akceptuje ogólne założenia leżące u podstaw projektu. Zgodzić się trzeba z uzasadnieniem projektu, iż dążyć należy do racjonalizacji wydatków publicznych oraz zmniejszenia poziomu zatrudnienia w administracji, z jednoczesnym zapewnieniem pełnej i sprawnej realizacji zadań powierzonych organom administracji publicznej, w tym przypadku zadań realizowanych obecnie przez delegatury terenowe ministra właściwego do spraw skarbu państwa.

    Wypada jednak zwrócić uwagę, że z realizacją tych słusznych i pożądanych społecznie celów wiążą się również pewne zagrożenia, wobec czego szczegółowe zapisy ustawy należy przeanalizować, tak aby wyeliminować lub zminimalizować potencjalnie negatywne skutki regulacji. Należy wziąć pod uwagę, że delegatury wykonują bieżący nadzór nad realizacją zobowiązań inwestycyjnych wynikających z ok. 150 umów na łączną kwotę ponad 8 mld zł. Wymaga to analizy okresowych sprawozdań przygotowanych przez inwestorów i bezpośrednich kontroli w spółkach, a w przypadku stwierdzenia niewykonania zobowiązań - naliczania kar umownych. Wszystkie te działania obwarowane są terminami umownymi, których zaniedbanie może zniweczyć dochodzenie roszczeń Skarbu Państwa.

    Delegatury pełnią również nadzór nad ok. 200 procesami likwidacji jednoosobowych spółek Skarbu Państwa oraz spółek z udziałem Skarbu Państwa, co wymaga bezpośredniego nadzoru nad działaniami likwidatorów zmierzających do upłynnienia majątku. Wymaga to również niejednokrotnie podejmowania szybkich decyzji właścicielskich.

    Wpływy do budżetu po zakończonych procesach likwidacji spółek stanowią nieraz wielomilionowe kwoty, bywa, że większe niż planowane wpływy z nieudanych prób prywatyzacyjnych. Delegatury prowadzą też postępowania egzekucyjne na swoim terenie wobec dłużników Skarbu Państwa. Na koniec roku 2011 prowadziły ok. 1600 postępowań egzekucyjnych, a jak powszechnie wiadomo, skuteczne postępowanie egzekucyjne wymaga szybkich decyzji i często poszukiwania majątku dłużnika.

    Przy decyzji o zmianie modelu działania ministerstwa właściwego do spraw Skarbu Państwa należy również wziąć pod uwagę racje, które zdecydowały wcześniej o powołaniu delegatur. Utworzone w 1991 r. uchwałą Rady Ministrów delegatury Ministerstwa Przekształceń Własnościowych, a później ministra skarbu państwa miały poprzez decentralizację zadań i uprawnień oraz zapewnienie lepszego dostępu podmiotów gospodarczych do administracji przyspieszyć prywatyzację przedsiębiorstw państwowych, szczególnie tzw. prywatyzację bezpośrednią. Decentralizacja ta była wyjątkiem na tle innych resortów. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowe przyznaje, że koncepcja ta się sprawdziła, gdyż dzisiaj przekształcenia własnościowe mają się ku końcowi, a jeżeli chodzi o prywatyzację bezpośrednią, to w dużej mierze dzięki aktywności delegatur terenowych.

    Podczas realizacji większości zadań wykonywanych obecnie przez delegatury bardzo przydatna jest znajomość miejscowych realiów i sytuacji w regionie. Część tych zadań wymaga również obecności przedstawicieli ministra właściwego do spraw skarbu państwa w terenie, np. w związku z uczestnictwem w posiedzeniach organów nadzorowanych osób prawnych czy też w związku z czynnościami podejmowanymi w toku postępowań egzekucyjnych. Należy również pamiętać, że część zadań delegatury otrzymały stosunkowo niedawno, dopiero od listopada 2008 r. Nadzorują procesy likwidacji i upadłości podmiotów z udziałem Skarbu Państwa. Należy dążyć do uniknięcia zwiększenia kosztów takich likwidacji oraz zapobiec powtórnym wystąpieniom nieprawidłowości, które, jak to wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli, miały wcześniej miejsce, z uwagi na to, że sprawowanie przez ministerstwo właściwe do spraw Skarbu Państwa centralnie nadzoru nad procesami zbywania majątku przez likwidatorów było znacznie utrudnione i czasami nieefektywne.

    Trzeba również wziąć pod uwagę to, że oprócz oszczędności wskazywanych w uzasadnieniu przedłożonego projektu z jego wprowadzeniem w życie wiązać się będą również pewne dodatkowe koszty, wynikające m.in. z konieczności zwiększenia liczby wyjazdów służbowych pracowników (Dzwonek) ministerstwa właściwego do spraw Skarbu Państwa i związanych z tym znacznych wydatków.

    Projekt zdaje się uwzględniać powyższe okoliczności poprzez przekazanie większości obowiązków delegatur wojewodom z jednoczesnym zapewnieniem im niezbędnych do tego środków finansowych oraz przeniesieniem do dyspozycji wojewodów części obecnych pracowników delegatur, przez co realizacją nowych zadań stawianych wojewodom zajmować się będą, według założeń projektu, osoby profesjonalne i dysponujące znacznym doświadczeniem, co zapewni ciągłość prowadzonych spraw oraz zminimalizuje związane z nowym podziałem kompetencji utrudnienia. Niemniej jednak szczegółowa analiza przyjętego przez autorów projektu podziału kompetencji i środków między ministrem właściwym do spraw skarbu państwa a wojewodami wymaga rozważenia wpływu ustawy na obsługę bieżących spraw należących obecnie do delegatur i ewentualnych zagrożeń wynikających z przyjęcia projektu. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego rekomenduje przekazanie projektu ustawy do dalszych prac w parlamencie. Dziękuję. (Oklaski)