7 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o nasiennictwie (druk nr 176).

Poseł Dariusz Bąk:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawiam stanowisko w sprawie prezydenckiego projektu ustawy o nasiennictwie, druk nr 176.

    Zgodnie z ustawą z 2007 r. obowiązuje całkowity zakaz upraw GMO w Polsce. Prawo Unii Europejskiej mówi, że można wprowadzać odmiany GMO, i równocześnie Komisja Europejska zezwala na wydzielanie rejonów wolnych od GMO. Jednocześnie Komisja mówi o tym, że dane państwo może zakazać uprawy danej odmiany po uzyskaniu zgody ministrów środowiska państw członkowskich.

    Rząd Prawa i Sprawiedliwości popierał tego typu działania Unii, a także stanowiska wielu państw. Dzięki m.in. naszemu stanowisku udało się to Węgrom, Austrii i Francji. Chodzi o wycofanie jednej z odmian kukurydzy modyfikowanej genetycznie. Polska bardzo mocno trwała przy stanowisku, że prawo polskie jest prawem nadrzędnym, a w Polsce obowiązywała ustawa zakazująca uwalniania do środowiska odmian GMO i upraw GMO. Ówczesny minister środowiska, reprezentujący Prawo i Sprawiedliwość, wyszedł z założenia, że cała Polska stanowi strefę wolną od GMO, motywując to tym, że Komisja dopuszcza tworzenie stref wolnych od GMO, nie podając kryteriów.

    W wyjątkowych sytuacjach, jeżeli ludzie chcą, mogą uprawiać GMO, jeżeli nie wpływa to źle na bezpieczeństwo środowiska i jest zgoda władz samorządowych oraz wszystkich sąsiadów strefy, w której mają być uprawiane odmiany GMO. Bezpieczeństwo środowiska polega na braku negatywnego wpływu na wszystkie gatunki chronione, w tym drapieżne i pasożytnicze, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków ważnych dla Natury 2000. Powinni dokonać tego ci, którzy chcą uprawiać odmiany GMO.

    Projekt uwzględniający takie przepisy został opracowany w 2006 r. Wiosną 2007 r. odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o GMO, który natychmiast został skierowany do Komisji Europejskiej. Rozpoczęły się negocjacje z Unią. Komisja miała 6 miesięcy na to, żeby pisemnie odnieść się do przepisów proponowanych w ustawie o GMO. Komisja nie odpowiedziała w terminie i rząd PO-PSL, zgodnie z obowiązującym prawem, skierował wniosek do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

    W 2009 r. rząd Donalda Tuska i Waldemara Pawlaka, mimo że sprawa toczyła się w Europejskim Trybunale Sprawiedliwości, opracował nowy projekt ustawy o GMO i skierował go do Sejmu. W tym nowym projekcie całkowicie odstąpiono od istoty projektu Prawa i Sprawiedliwości, który był przedmiotem rozprawy w Europejskim Trybunale Sprawiedliwości. Po pierwszym czytaniu powołano w Sejmie podkomisję z dwóch komisji: rolnictwa i ochrony środowiska. Podkomisja przywróciła całkowity zakaz uwalniania do środowiska GMO i upraw odmian GMO.

    W 2010 r. pojawia się informacja, że Polska wygrała proces z Komisją Europejską. Tym samym okazało się, że projekt złożony przez rząd Prawa i Sprawiedliwości jest zgodny z prawem europejskim. Podkomisja składała w tym czasie sprawozdanie ze swojej pracy komisji rolnictwa i komisji ochrony środowiska, prezentując stanowisko o zakazie upraw GMO w Polsce. Przedstawiciele rządzącej koalicji zgłosili i przegłosowali wniosek o to, aby projekt wrócił do podkomisji, bo jest pozytywny dla Polski wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, z którym trzeba się zapoznać.

    Podkomisja powtórnie przyjęła stanowisko o zakazie upraw GMO w Polsce i obserwujemy od tego czasu zaniechanie przez koalicyjny rząd PO-PSL zajmowania się ustawą o GMO. Wtedy domyślaliśmy się, że chodzi o wybory i że tego tematu nie chciano rozpoczynać. Nagle w kwietniu 2011 r. pojawił się rządowy projekt ustawy o nasiennictwie, gdzie próbowano tylnymi drzwiami zalegalizować obrót materiałem siewnym GMO wbrew ustawie o GMO z 2001 r. W wyniku zdecydowanej postawy Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, który żądał odrzucenia rządowego projektu ustawy o nasiennictwie w pierwszym czytaniu, uchwalony pomimo to projekt ustawy został zawetowany przez prezydenta, podobno ze względów proceduralnych. Tutaj też ta sama uwaga: prawdopodobnie chodziło o to, że zbliżały się wybory.

    Nasuwa się wniosek, że jest presja dotycząca zaśmiecania Polski genetycznie modyfikowanymi organizmami i rodzi się pytanie, komu na tym tak bardzo zależy. Nie spodziewaliśmy się, że w omawianym aktualnym prezydenckim projekcie ustawy o nasiennictwie (druk nr 176) znajdą się przepisy pozostające w sprzeczności ze sobą. Bo jak należy rozumieć zapis, że traci moc ustawa z 26 czerwca 2003 r., z wyjątkiem przepisów art. 5 ust. 4, art. 11 ust. 2 pkt 7 oraz art. 57 ust. 3, który mówi: ˝Materiał siewny odmian genetycznie zmodyfikowanych nie może być dopuszczony do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej˝, skoro z art. 104 prezydenckiego projektu ustawy o nasiennictwie wynika, że: ˝Do obrotu dopuszcza się materiał siewny kategorii elitarny, kategorii kwalifikowany, kategorii standard i kategorii handlowy odmian roślin rolniczych i warzywnych wpisanych do krajowego rejestru, odpowiednich rejestrów innych niż Rzeczpospolita Polska państw członkowskich lub wspólnotowego katalogu, lub rejestru państwa stowarzyszonego˝? Przecież rejestry innych niż Rzeczpospolita Polska państw członkowskich lub wspólnotowy katalog mogą zawierać odmiany GMO.

    Kolejnym przykładem na to, że proponowany prezydencki projekt ustawy o nasiennictwie nie zasługuje na poparcie, jest liberalizacja odpowiedzialności i sankcji za łamanie przepisów, które zawarte są w tym projekcie. Jeżeli rzeczywiście twórcom prezydenckiego projektu zależałoby na poważnym traktowaniu zakazów obowiązującej ustawy o GMO z 2001 r., to nie proponowaliby, aby prowadzący obrót materiałem siewnym niezgodnie z warunkami określonymi w art. 57 ust. 3 był obowiązany jedynie do wniesienia na rachunek urzędu skarbowego opłaty sankcyjnej stanowiącej 300% kwoty należnej za sprzedany lub dostarczony materiał siewny. A tak jest napisane w prezydenckim projekcie ustawy. Uważamy, że w tym miejscu należało zastosować sankcje karne, które umieszczone są w obowiązującej ustawie o GMO z 2001 r. Dotyczy to art. 57, 58, 59, 62 tejże ustawy.

    Uznajemy za zasadne dążenia wielu środowisk, w tym ruchu Koalicja Polska Wolna od GMO, żeby w aktualnej rzeczywistości w Unii Europejskiej definicja obrotu w ustawie o nasiennictwie była uzupełniona o zapis, że ˝obrotem jest także sprowadzanie nasion we własnym zakresie i na własne potrzeby˝.

    W chwili obecnej Polska jest wolna od GMO. Obowiązuje ustawa o GMO z 2001 r. Jest to wielki atut naszego kraju w czasie, gdy wiele krajów członkowskich Unii Europejskiej dopuściło wcześniej na swoich terytoriach uprawy GMO, a teraz się z nich wycofuje. Jest realna szansa na to, żeby Polska stała się liderem w produkcji zdrowej żywności i utrzymywania nieskażonego środowiska przyrodniczego. Prezydencki projekt ustawy o nasiennictwie nie daje podstaw, aby sądzić, że twórcy tego projektu chcą wykorzystać tę szansę.

    Na zakończenie klub Prawa i Sprawiedliwości podkreśla, iż jest gotów do tego, aby współpracować z koalicją rządzącą w sprawie GMO, istnieje bowiem możliwość, aby sprostać wymaganiom Unii Europejskiej i równocześnie całkowicie zakazać obrotu i uprawy GMO w Polsce. Niestety prezydencki projekt ustawy, który omawiamy, nie spełnia tych warunków.

    Po dogłębnej analizie Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość wnosi o odrzucenie w pierwszym czytaniu prezydenckiego projektu ustawy o nasiennictwie (druk nr 176). Dziękuję za uwagę. (Oklaski)