4 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych i ustawy o sporcie (druk nr 80).

Poseł Tomasz Garbowski:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panowie Posłowie! Panie Posłanki! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej chciałbym przedstawić stanowisko w sprawie przedłożonego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych i ustawy o sporcie (druk nr 80).

    Wysoka Izbo! Wszyscy mamy świeżo w pamięci ogólnonarodową dyskusję, jaka wywiązała się na początku listopada po prezentacji nowych koszulek reprezentacji polskiej w piłce nożnej, na których godło narodowe zastąpiono logotypem Polskiego Związku Piłki Nożnej. Na związek spadła fala miażdżącej krytyki, a kibice zjednoczyli się w walce o powrót orzełka na koszulki. W tej sprawie głos zabrali niemal wszyscy - przedstawiciele mediów i instytucji, politycy, osoby związane ze środowiskiem piłkarskim i sportowym, kibice, ale i zwykli obywatele, na co dzień niemający ze sportem nic wspólnego. Ta sytuacja pokazała, jak ważnym symbolem dla Polaków jest Orzeł Biały.

    W koszulkach z orłem na piersi polska reprezentacja występowała od swojego pierwszego oficjalnego meczu rozegranego 18 grudnia 1921 r. z Węgrami i tak było przez dziesięciolecia, z drobnymi wyjątkami. Atmosfera dwóch meczów, z Włochami i z Węgrami, rozegranych 11 i 15 listopada już w nowych strojach pokazała, że kibice nie zaakceptują usunięcia godła narodowego ze strojów reprezentacji kraju. Decyzja Polskiego Związku Piłki Nożnej mogła być tylko jedna - przywrócenie orzełka na naszych koszulkach narodowych.

    Tymczasem z formalnego punktu widzenia w obecnej sytuacji używanie godła państwowego przez związki sportowe, jak pan minister stwierdził, jest przywilejem, a nie obowiązkiem zapisanym w nowej ustawie o sporcie. Podobna sytuacja ma miejsce w wielu krajach - własne logo dla drużyny narodowej wybrały na przykład 43 z 53 federacji piłkarskich zrzeszonych w UEFA. Mamy też w kraju przykłady innych związków sportowych, w przypadku których zawodnicy w oficjalnych występach mają na strojach wyłącznie wskazania sponsorskie. Analizując problem, pojawia się też szersze pytanie - o obecność godła narodowego nie tylko na strojach reprezentacji, ale w ogóle w przestrzeni publicznej. Na przykład prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jako zwierzchnik Sił Zbrojnych dowodzi Wojskiem Polskim posiadającym odrębne logo, w którym trudno dopatrzeć się symbolu godła narodowego.

    Wracając jednak do projektu ustawy i oczekiwań społecznych, konieczne wydaje się unormowanie stanu prawnego. Skoro obecne przepisy ustawy o sporcie nie są obligatoryjne w kwestii wizerunku orła na strojach reprezentacji kraju i reprezentacji olimpijskiej, wprowadzenie ustawą obowiązku używania godła Rzeczypospolitej Polskiej na strojach reprezentacji narodowej wydaje się słusznym posunięciem. Należy jednak w tym miejscu przypomnieć, że istnieje odstępstwo od tego obowiązku, o którym mówił pan minister z kancelarii pana prezydenta, określone w art. 1 ust. 2. To odstępstwo jest uwarunkowane sytuacją, w której polski związek sportowy podlega federacji międzynarodowej.

    Popieramy też postulat zmiany przepisów zezwalającej związkom sportowym i Polskiemu Komitetowi Olimpijskiemu na wykorzystywanie dla swoich celów gospodarczych przedmiotów będących odwzorowaniem stroju reprezentacji kraju lub reprezentacji olimpijskiej. Dotychczasowy zapis ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych stanowił bowiem, że symbole Rzeczypospolitej Polskiej nie mogą być umieszczane na przedmiotach przeznaczonych do obrotu handlowego. Proponowana zmiana będzie ukłonem w stronę kibiców reprezentacji, tym większym, że odliczamy już dni do pierwszego gwizdka współorganizowanego przez Polskę turnieju finałowego Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012.

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Klub Poselski Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem przedłożonego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy. Wierzymy, że Orzeł Biały będzie dodawał skrzydeł naszym reprezentantom na stadionach Euro 2012, na igrzyskach olimpijskich w Londynie i w każdym innym momencie walki o medale dla naszego kraju. Dziękuję ślicznie. (Oklaski)