17 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Administracji i Cyfryzacji oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o uchwale Senatu w sprawie ustawy o związkach metropolitalnych (druki nr 3971 i 3987).

Poseł Sprawozdawca Jacek Brzezinka:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu połączonych Komisji: Administracji i Cyfryzacji oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o uchwale Senatu w sprawie ustawy o związkach metropolitalnych.

    Do tej ustawy Senat zaproponował 11 poprawek, które połączone komisje rozpatrzyły na dzisiejszym posiedzeniu. Większość poprawek nie budziła żadnych wątpliwości, ma charakter merytoryczny, przede wszystkim doprecyzowujący przepisy ustawy. Taki charakter ma np. poprawka, która mówi, że pełnomocnik ds. utworzenia związku metropolitalnego wykonuje zadania i kompetencje organów związku metropolitalnego w przypadku zgromadzenia związku metropolitalnego do dnia jego pierwszej sesji, a w przypadku zarządu związku metropolitalnego do dnia jego wyboru. Chodzi również o dodanie w art. 10 ust. 3 w brzmieniu: Z dniem zakończenia wykonywania zadań i kompetencji organów związku metropolitalnego przez pełnomocnika zadania pełnomocnika do spraw utworzenia związku metropolitalnego przechodzą na właściwe organy związku metropolitalnego. To przykład poprawki, która doprecyzowuje uchwalone przez Sejm przepisy.

    Połączone komisje rekomendują przyjęcie ośmiu poprawek i odrzucenie trzech. O tych poprawkach, które połączone komisje rekomendują odrzucić, chciałbym powiedzieć dwa zdania. Jedna z nich dotyczy zmiany zasad finansowania działalności związku metropolitalnego. Jeżeli chodzi o ustawę uchwaloną przez Sejm, zaproponowaliśmy, żeby związki metropolitalne miały 5-procentowy udział w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz żeby wchodzące w skład związku jednostki samorządu terytorialnego wnosiły składki - minimum 4% udziału w tym podatku. Senat zaproponował zmianę, by w kwestii składki, zachowując wysokość, zastąpić udział w podatku dochodowym od osób fizycznych dotacją z budżetu państwa, która przysługiwałaby w okresie pierwszych pięciu lat istnienia związku metropolitalnego. W ocenie połączonych komisji trudno zaakceptować taką sytuację, ponieważ związek metropolitalny przejmuje realizację konkretnych zadań jednostek samorządu terytorialnego. Chodzi o to, że przez pierwsze pięć lat jest zapewnione stabilne źródło finansowania tych zadań, a później sprawa tak naprawdę pozostaje otwarta. Rozumiem, że tworzące związek metropolitalny jednostki samorządu terytorialnego winny zwiększyć składkę, bo mówimy przecież o radykalnym uszczupleniu dochodów związku. Po dość szerokiej dyskusji połączone komisje uznały, że wcześniej wypracowane rozwiązanie jest właściwsze, tym bardziej że mówimy o pięciu latach dotacji. Mamy też na uwadze pozostałe przepisy dotyczące tworzenia związku metropolitalnego. Praktycznie chodzi o sytuację dotyczącą 2022 r. Gdyby pierwszy związek metropolitalny powstał w 2018 r., bo wcześniej technicznie czy formalnoprawnie będzie to niemożliwe, to i tak, jak mówię, do 2022 r. finansowanie będzie się odbywało na przyjętych wcześniej zasadach. W ocenie połączonych komisji jest to wystarczająco długi czas, by wprowadzić zmiany, bazując na pewnych doświadczeniach, jeżeli chodzi o zainteresowanie samorządów tworzeniem tych związków, z funkcjonowaniem powstałych ewentualnie w przyszłości związków metropolitalnych. Z tą sprawą łączą się poprawki 2. i 11. Są to poprawki, które połączone komisje proponują odrzucić.

    Połączone komisje proponują odrzucić również poprawkę 1., w której Senat modyfikuje jedną z przesłanek uwzględnianych przy ustalaniu granic obszaru metropolitalnego. Chodzi mianowicie o zmniejszenie wymaganej liczby mieszkańców zamieszkałych na tym obszarze z 500 tys. do 350 tys. W opinii połączonych komisji takie rozwiązanie nie znajduje uzasadnienia, tym bardziej że ustawa zawiera przesłanki, które muszą być spełnione, by Rada Ministrów wydała rozporządzenie, w oparciu o które zostanie powołany związek metropolitalny. Tymi podstawowymi przesłankami są zapisy w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju oraz w wojewódzkich planach zagospodarowania przestrzennego. Wydaje się, że zmiana tej liczby, tego limitu mieszkańców też jest nieuzasadniona.

    Reasumując, połączone komisje wnoszą o odrzucenie poprawek Senatu 1., 2. i 11. oraz o przyjęcie pozostałych ośmiu poprawek. Dziękuję, panie marszałku. (Oklaski)