41 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Administracji i Cyfryzacji oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o powiecie metropolitalnym (druki nr 2107 i 3729).

Poseł Edward Siarka:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dyskutujemy dzisiaj nad poselskim projektem ustawy o powiecie metropolitalnym, który na dobrą sprawę jest projektem kuriozalnym. Trzeba powiedzieć, że od samego początku procedowania nie było żadnej koncepcji, jak ma wyglądać polska metropolia. W toku prac nad tym projektem właściwie co posiedzenie zmieniano definicję, czym de facto ma być powiat metropolitalny. Dzisiaj słyszymy, że to jakiś związek metropolitalny. To po co ta ustawa? Przecież gminy mogą powołać każdy związek, jaki chcą, do wykonywania zadań, które uważają za pilne i potrzebne do rozwiązania problemów obywateli.

    Tymczasem otrzymujemy dokument, który wprowadza całkowity chaos kompetencyjny, wprowadza zapisy, które de facto nie rozwiązują problemu metropolii. Metropolia dzisiaj potrzebuje przede wszystkim jednego - pieniędzy, a na to ten projekt po prostu nie odpowiada. To, co państwo proponujecie, co proponuje Platforma Obywatelska, jest de facto zabieraniem środków tym podstawowym miejskim podmiotom - gminom, bo mówimy o zabieraniu podatku dochodowego. Jest oczywiście jeszcze składka, ale jak policzymy te kwoty, to okaże się, że na dobrą sprawę one wystarczą li tylko na utrzymanie administracji nowego powiatu, tego związku czy jak go tam nazwiemy. Nic więcej. Przecież gdy tworzono powiaty, jedyną siłą, która - panie marszałku, powiem uczciwie - zwracała uwagę, że to nie ma sensu, był PSL, który mówił, że nie ma rozwiązanej kwestii finansowania. I tak jest po dzień dzisiejszy, powiaty się z tym borykają, a tymczasem proponujecie stworzenie nowego podmiotu, który nie będzie miał żadnej racji bytu. Powtarzam, żadnej.

    To jest de facto psucie państwa, to jest psucie samorządu, który jest największym dorobkiem okresu transformacji. Kompletnie nie idzie tego zrozumieć. Dzisiaj słyszymy, że są zgłaszane poprawki, które zupełnie zmieniają filozofię wyboru władz. Jeszcze raz podkreślam, co posiedzenie, to inna filozofia. Są jakieś granice, przecież tak nie możemy procedować.

    Przyglądnijmy się, jakie zadania zostały przypisane temu powiatowi czy związkowi metropolitalnemu. Otóż zostają mu przypisane zadania, które na dzień dzisiejszy są we władztwie jednostek podstawowych samorządu. Czymże jest polityka przestrzenna? Nigdzie na świecie nie ma rozwiązań, żeby decydowały o niej inne podmioty niż podstawowe jednostki, naprawdę, i trzeba się z tym zgodzić. Będziemy mieli chaos kompetencyjny. Czym będzie ten związek metropolitalny? Organem nadzorczym w stosunku do gmin w procedurze uchwalania planu zagospodarowania? Dojdziemy do jakichś absurdów.

    Rozumiem, że są zadania, które trzeba wykonywać wspólnie. Gminy to chętnie robią. Jeżeli dzisiaj nie rozwiązujemy problemów komunikacyjnych, to nie dlatego, że gminy się nie mogą porozumieć. One się nie mogą porozumieć dlatego, że brakuje środków. Spójrzmy na Przewozy Regionalne. Marszałkowie próbowali się dogadywać i nic z tego nie wyszło, bo cały ten obszar jest słabo dofinansowany. Samo utworzenie tego związku niczego nie rozwiąże, wręcz przeciwnie. Będziemy mieli do czynienia ze spychaniem, że tak powiem, odpowiedzialności z organu na organ i na dobrą sprawę będziemy mieli kolejne oddalenie procesu decyzyjnego od obywatela. Wszystkie te zmiany do tego prowadzą. Obywatel znowu będzie chodził po jakichś urzędach, żeby załatwić podstawową sprawę związaną z pozwoleniem budowlanym czy z rejestracją pojazdu. Trzeba pokonywać olbrzymie przestrzenie i stać w kolejkach, bo takie do tej pory zostały przyjęte rozwiązania.

    Jeżeli ten projekt zostanie przyjęty, to po pierwsze, na pewno nie będzie konstytucyjny. To widać, nie da się tego naciągnąć. Nie będzie tak, że konstytucjonaliści, kiedy otrzymają wniosek o zbadanie zgodności tego projektu z konstytucją, nagle stwierdzą inaczej. Nie da się. To jest po prostu czwarty szczebel samorządu, którego w naszej konstytucji nie ma. Ale najgorsze jest to, że psujemy polski samorząd, że de facto uderzamy w naszych obywateli, zamiast im pomóc. Powtarzam jeszcze raz: metropolie dzisiaj są potrzebne. One mają swoje problemy, ale potrzebują środków, a w tej ustawie nie ma zagwarantowanego finansowania ich spraw. Dziękuję bardzo. Będziemy przeciw tej ustawie.