Poseł Czesław Sobierajski:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W tym roku w sierpniu obchodzimy 95. rocznicę wybuchu II powstania śląskiego. Po upadku pierwszego powstania zapanował spokój. Nie trwał on jednak długo. Niemiecka Policja Bezpieczeństwa, w skrócie nazywana Sipo, ponownie zaczęła terroryzować i prześladować ludność polską. Lud śląski odpowiadał organizacją wieców, strajków. Domagano się likwidacji bądź usunięcia Sipo z terenów plebiscytowych. Sytuacja stawała się coraz bardziej napięta. Bojówki niemieckie wszczynały antypolskie rozruchy, demolowały polskie lokale. W Katowicach 17 sierpnia doszło do kolejnych zamieszek. Padły strzały. Czarę goryczy przelała śmierć dra Andrzeja Mielęckiego, który pośpieszył rannym z pomocą i wówczas został brutalnie zamordowany przez bojówki niemieckie, które następnie zdemolowały siedzibę Polskiego Komitetu Plebiscytowego. Wydarzenia te, jak również rozpoczęcie walk w powiatach katowickim i pszczyńskim, sprawiły, że Dowództwo Główne Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska wraz z Polskim Komitetem Plebiscytowym dnia 18 sierpnia 1920 r. ogłosiło rozpoczęcie II powstania śląskiego.

    Powstanie wybuchło w nocy z 19 na 20 sierpnia. Głównym celem walki zbrojnej było wyparcie niemieckiej Policji Bezpieczeństwa z obszaru plebiscytowego. Powstańcy opanowali powiaty katowicki i bytomski oraz większość powiatów: pszczyńskiego, tarnogórskiego, rybnickiego, zabrzańskiego, lublinieckiego, toszecko-gliwickiego. Nie udało się jednak zdobyć większych miast ze względu na silne oddziały niemieckie, a także załogi alianckie, z którymi oddziały powstańcze miały zakaz wchodzenia we wszelkie konflikty. Dodatkowo ogłoszono strajk powszechny, który zablokował życie gospodarcze w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym. W związku z całą sytuacją 24 sierpnia Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa na Górnym Śląsku wydała dwa rozporządzenia. Była w nich mowa o rozwiązaniu Sipo i powołaniu Policji Górnego Śląska o polsko-niemieckim składzie, zwanej również Policją Plebiscytową, oraz o tym, że do dnia 31 sierpnia Sipo zostanie usunięte z terenów plebiscytowych, a osoby, które przybyły na Górny Śląsk po 1 sierpnia 1919 r., zostaną z tych terenów wydalone. Ponadto uzyskano zapewnienie ukarania przywódców bojówek niemieckich wszczynających zamieszki i demolujących polskie lokale oraz tych, którzy dopuścili się zbrodniczych czynów, jak zamordowanie w okrutny sposób dra Mielęckiego. W takiej sytuacji II powstanie śląskie na rozkaz władz naczelnych 25 sierpnia zostało zakończone. Był to kolejny, jakże ważny krok ludu śląskiego na drodze do ponownego zjednoczenia z Polską, o którym marzyło wiele pokoleń Ślązaków, a który miał się ziścić dopiero po kolejnym, III powstaniu śląskim.

    Pragnę złożyć hołd i wyrazić ogromną wdzięczność dla powstańców śląskich i ich przywódców, z Wojciechem Korfantym na czele, za ich determinację, ogromny hart ducha i niezłomność w walce o powrót Górnego Śląska do Polski. Pragnę także podziękować ludowi śląskiemu, który - mimo że przez wieki poddany pruskiej represji żył w oderwaniu od macierzy - zachował jednak swoją kulturę, tradycję, wiarę i swoją staropolską mowę, o której mówił poseł Rzymełka.

    Dzisiaj my, mieszkańcy Śląska, musimy dać odpór każdej propagandzie i każdemu działaniu godzącym w jedność narodu polskiego. Wyciągnijmy wnioski z historii, która kołem się toczy. Coraz natarczywiej na Śląsku rozlega się echo antypolskich działań z okresu XIX i XX w., polegających na fałszowaniu historii Śląska. Jednym z podstępnych sposobów pruskiego działania było wmawianie Ślązakom: Wy nie jesteście Polakami, wy jesteście Ślązakami. Skoro już nie chcecie być Niemcami, to bądźcie tylko Ślązakami, byle nie Polakami. Dzisiaj tę metodę krok po kroku realizują RAŚ, Ruch Autonomii Śląska, i jego poplecznicy, którzy kreują sztuczny język śląski i naród śląski. Ta cyniczna gra już przynosi ogromną szkodę naszemu regionowi, antagonizuje społeczność, sieje zamęt, tworzy podziały i szkodzi w ten sposób Śląskowi i Polsce.

    W związku z powyższym pragnę przypomnieć nam wszystkim słowa Wojciecha Korfantego, wielkiego przywódcy ludu śląskiego, wypowiedziane w odezwie do ludu śląskiego, ostatniej odezwie: Jedną tylko wypowiadam prośbę do ludu śląskiego, by został wierny swym zasadom chrześcijańskim i swemu przywiązaniu do Polski.

    Jakże ta odezwa - prośba oraz przesłanie Wojciecha Korfantego są aktualne i dzisiaj. A więc bądźmy wierni, bo ostatecznie tylko wierność się liczy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)