Poseł Paweł Szałamacha - Wystąpienie z dnia 23 lipca 2015 roku.

Poseł Paweł Szałamacha:

Dziękuję, panie marszałku.

Zdziwiłbym się, gdyby państwo nie próbowali jakiejś drobnej politycznej pieczeni upiec przy tej sprawie. Z jednej strony pani poseł Skowrońska wzywa tutaj do współpracy, do składania propozycji, ale pan musi wykonać to zadanie. Teraz panu wytłumaczę, jaka jest różnica. Otóż Prawo i Sprawiedliwość przykładowo zawsze opowiada się za dostępnością do publicznej ochrony zdrowia, co nie oznacza, że nie protestujemy przeciwko błędom lekarskim i że opowiadamy się za tym, żeby lekarze mogli bez problemów kroić ludzi tak, jak im się podoba. Tak samo opowiadamy się za prowadzeniem polityki mieszkaniowej, za dostępnością do kredytu, co nie oznacza, że w przypadku gdy banki nadużywają swojej pozycji kontraktowej, nie powinna następować interwencja państwa. To jest łatwe do zrozumienia, także dla pana, mimo że jest pan w klubie Platformy. To nie jest trudna do wychwycenia różnica.

(Poseł Jacek Brzezinka: Nadzór interweniował.)

Co się stało w ostatnich latach? Otóż przez szereg lat państwo uważali, że problem sam się rozwiąże. Stawiacie tutaj rytualnie pytanie, czy były inne projekty. Złożyliśmy pierwszy projekt 4 lata temu - propozycję kredytu z tzw. wężem walutowym. Nie została ona przyjęta. Naturalnie siłą rzeczy jest to żelazna zasada zerojedynkowa: projekty opozycji lądują w koszu. Problem się sam nie rozwiąże. Wybuchł on z całym nasileniem w styczniu tego roku, kiedy centralny bank Szwajcarii zszedł ze sztywnego kursu w stosunku do euro, i nabrzmiał, bo w zasadzie teraz nie wiadomo, czy ten kurs będzie oscylował wokół 4 zł - w zależności od rozwoju sytuacji w strefie euro może zwyżkować.

Wczoraj była bardzo ciekawa dyskusja dotycząca sytuacji frankowiczów. Bardzo symptomatyczne jest stanowisko, które zajął Narodowy Bank Polski, który powiedział mniej więcej, że przeprowadził on ocenę jakości portfela w przypadku dotychczasowych kilku lat, to znaczy przedstawiciel stwierdził, że kredytobiorcy przeżyli trzy fale szoku walutowego, a te kredyty nadal są spłacane. Stwierdził też, że przeprowadzono szacunek czy estymację, jak zachowaliby się, w przypadku gdy kurs franka osiągnąłby 5 zł, i stwierdził, że kredyty nadal byłyby spłacane. Tym samym osoby, które się znalazły na sali ze strony tzw. frankowiczów, usłyszały mniej więcej taki komunikat od systemu: macie płakać i płacić, a system wam mówi, można powiedzieć kolokwialnie, że to nas nic nie obchodzi.

Ten projekt idzie w następującym kierunku: Rozpoznaje problem jako taki, że jest grupa kilkuset tysięcy osób zagrożonych w swoim poczuciu bezpieczeństwa finansowego, natomiast zdąża raczej do tego, ażeby banki mogły najbardziej ryzykowną część swojego portfela we frankach zrestrukturyzować, a nie do udzielenia realnej pomocy tym osobom. Dlaczego? Właśnie ze względu na te szczegóły, na te kryteria, obostrzenia, które państwo zaproponowali. Jeżeli mielibyśmy wziąć pod uwagę, to jest to sytuacja tego typu: te sławne 75 m² dla lokalu mieszkalnego oznacza to, że dobrze zapowiadający się i dobrze zarabiający kawaler w mieście stołecznym Warszawie, mieszkający na 70 m², może skorzystać z dobrodziejstw tej ustawy, natomiast rodzina, małżeństwo z jednym dzieckiem, które mieszka na 80 m², już nie może skorzystać z dobrodziejstw tej ustawy. Jeżeli mielibyśmy iść dalej, to mamy taką sytuację, w której, przykładowo, osoba, nie wiem, czy akurat to małżeństwo z mojego przykładu, ale ktoś inny przeprowadził się w związku z problemami finansowymi, także w obsłudze kredytu, wrócił do rodziców, do teściów, do dziadków, mieszkanie wynajął i także nie może skorzystać z tej ustawy, bo są rygory co do wykorzystania, musi to być na zaspokajanie własnych potrzeb mieszkaniowych. Wiemy dobrze, że były sytuacje, w których ludzie próbowali grać z systemem, to znaczy, kupowali kolejne mieszkanie. Uważali, że to im się opłaci, że ceny będą wzrastać, że kredyt jest dosyć tani.

Jest jeszcze jedna sprawa, o której powinniśmy jasno powiedzieć, ponieważ z wypowiedzi pani poseł można było wywnioskować, że osoby te, kredytobiorcy byli informowani o ryzyku. Otóż bardzo agresywna akcja sprzedażowa sektora bankowego w latach 2005, 2006, 2007, 2008, 2009 i dalej, aż do reakcji nadzoru, spowodowała taką sytuację, że osoby... (Dzwonek)

Przepraszam, jeszcze 10 sekund.

...zjawiały się w banku i słyszały tego typu komunikat: Pańska zdolność kredytowa w złotych to jest 100, 120 tys. zł, ale we frankach 300 tys. zł, a rata jest niższa. Świetnie. Co to za propozycja? Jaką pan wybierze propozycję? Oczywiście, że wybrał we frankach. Oczywiście, że wszystkie zastrzeżenia, typu: zapoznałem się, etc., ludzie podpisywali, natomiast sektor aktywnie wprowadzał ich na tę ścieżkę.

W związku z tym uważamy, że ten projekt jest obarczony bardzo poważnymi wadami. Jest to oczywiście, jak powiedziałem, zauważenie problemu politycznego. Opowiadamy się za skierowaniem go do pracy w komisjach, natomiast będziemy wnosili poprawki, ażeby te wady aksjologiczne usunąć. Jednocześnie, jak powiedziałem, swoje propozycje złożyliśmy kilka lat temu. Problem by nie istniał w takim natężeniu, gdyby ona wówczas już została przyjęta. Odrębnym trybem w styczniu złożyliśmy propozycję przewalutowania po kursie z dnia sprzed decyzji centralnego banku szwajcarskiego.

Wicemarszałek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak:

Panie pośle, proszę o konkluzję.

Poseł Paweł Szałamacha:

Przepraszam bardzo.

Taka jest konkluzja: Opowiadamy się za skierowaniem do pracy w komisjach.

Nadużyłem regulaminu, odpowiadając pani poseł z miejsca. Dziękuję. (Oklaski)