Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej pragnę zaprezentować stanowisko wobec sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny, druki nr 2682 i 3633.
Projekt zakłada zwiększenie ochrony m.in. lokatorów kamienic poprzez zmianę obowiązującego art. 191 Kodeksu karnego. To, myślę, ważna i ogromnie potrzebna zmiana, bowiem częstym zjawiskiem są bezkarne zachowania właścicieli kamienic, budynków, które polegają m.in. na stwarzaniu coraz to nowych, coraz to bardziej dokuczliwych uciążliwości, takich jak wyłączanie prądu czy ogrzewania w okresie zimowym, odcinanie dostępu do wody czy wykonywanie niekończących się remontów, ale także stosowaniu całego szeregu innych, jeszcze bardziej dokuczliwych metod. Tak zwane czyszczenie kamienic to bardzo często, czy właściwie najczęściej, brutalny atak w celu pozbycia się niechcianych lokatorów i zmuszania ich do opuszczenia lokali. Te i inne czyny pozostają do dziś w zasadzie bezkarne, są bowiem inne uregulowania, o czym mówił pan poseł sprawozdawca, ale w orzecznictwie polskim funkcjonuje pogląd, że zapisana w art. 191 Kodeksu karnego przemoc wobec osoby polega wyłącznie na fizycznym oddziaływaniu na człowieka, a nie obejmuje tzw. przemocy pośredniej poprzez postępowanie z rzeczą. Dlatego zaproponowana zmiana polegająca na dodaniu § 1a w art. 191 wprowadza nowy typ przestępstwa, penalizuje przypadki nowego rodzaju przemocy, innego niż przemoc wobec osoby, a mianowicie ˝stosowania przemocy uporczywie lub w sposób istotnie utrudniający innej osobie korzystanie z zajmowanego lokalu mieszkalnego˝. Ściganie tego przestępstwa następuje na wniosek, a w przypadku nieuzasadnionych względami technicznymi lub użytkowymi ingerencji lub naruszeń zamieszkującym lokal przysługuje prawo zgłoszenia. Właściciel ma wtedy obowiązek w ciągu 3 dni od daty otrzymania tego zgłoszenia przeprowadzić kontrolę. Organ nadzoru budowlanego, jeśli stwierdzi naruszenia, w drodze decyzji administracyjnej wydaje określone zalecenia usunięcia skutków ingerencji. Ta decyzja, co jest ważne, podlega natychmiastowemu wykonaniu i może być także ogłoszona ustnie. Na tym samym organie także ciąży obowiązek zapewnienia na koszt właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego zastosowania niezbędnych środków zabezpieczających w celu usunięcia niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia. Oczywiście zmiana wprowadza także możliwość stosowania kary grzywny w kwocie do 2000 zł.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Omawiane zmiany w przepisach Kodeksu karnego i ustawie Prawo budowlane mają szczególne znaczenie dla lokatorów, którzy bardzo długo, za długo zdecydowanie byli nękani, poniżani i zmuszani do opuszczania swoich mieszkań w różnych porach roku i znajdowali się w bardzo trudnych, często dramatycznych warunkach rodzinnych i materialnych. Państwo ma obowiązek działać tak skutecznie, żeby niewinnych ludzi, niewinnych mieszkańców, lokatorów chronić przed tak drastyczną samowolą (Dzwonek), przed takimi zjawiskami, które działy się przy tym na oczach wszystkich, w obecności urzędów i służb obowiązanych do interwencji, a jednak się działy. Brak skuteczności, o której też mówił pan marszałek Zych, w wykonywaniu prawa, brak skuteczności w respektowaniu zapisów pozwalał na to i oznaczał dopuszczanie do takich sytuacji. Mam nadzieję, że te przepisy, które oczywiście klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie popierał, spowodują, że zakończy się ta gehenna często wielu polskich rodzin. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Posiedzenie Sejmu RP nr 98 Sprawozdanie Komisji o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny