17 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Infrastruktury, Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o rewitalizacji (druki nr 3594 i 3679).

Poseł Zbyszek Zaborowski:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Infrastruktury, Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o rewitalizacji. Sprawozdanie doręczono nam w druku nr 3679.

    Po intensywnej, acz bardzo krótkiej pracy w komisjach i podkomisji mamy sprawozdanie o projekcie rządowym, które nieznacznie go poprawiło. Ten projekt faktycznie jest oczekiwany przez samorządy, przede wszystkim dlatego, że bez uzyskania nowych narzędzi trudno byłoby wykorzystać środki z Funduszu Spójności, bo te 25 mld, o których mówiła pani poseł sprawozdawca, w lwiej części, ok. 22 mld zł, ma pochodzić właśnie z Funduszu Spójności. Ponieważ dotychczasowe instrumenty są niewystarczające, przygotowano projekt rządowy, który m.in. sytuuje ustawowo gminny program rewitalizacji, kreuje specjalne strefy rewitalizacji, na 10 lat zresztą, i umożliwia gminom, miejmy nadzieję, skuteczną rewitalizację. W dalszym ciągu mam wątpliwości, czy ta skuteczna rewitalizacja na wielu zdegradowanych obszarach, które ocenia się na ok. 20% powierzchni, na dłuższą metę jest możliwa bez wspomagania ze strony agencji czy funduszu rządowego, ale robimy pierwszy krok: gmina otrzymuje wsparcie ustawowe i ma możliwość uzyskania środków europejskich. Jednocześnie w projektowanej ustawie kreuje się rewitalizację jako dobrowolne zadanie własne gminy. To jest bardzo istotne, bo mimo że w polskim systemie prawnym istnieje domniemanie kompetencji gminy, jeżeli sprawa nie jest wyraźnie zastrzeżona dla innych władz publicznych, w praktyce wskutek orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz niektórych regionalnych izb obrachunkowych ta kwestia jest podważana na gruncie polskiego prawa, moim zdaniem często w zadziwiający sposób. Dobrze, że rząd zamieścił taki zapis w projekcie ustawy.

    Mam również wątpliwości - podobnie jak kolega z Prawa i Sprawiedliwości - co do uporu rządu i większości w sprawie rozszerzenia katalogu terenów zdegradowanych, które mogą być objęte procesem rewitalizacji. Zostały tu wymienione tereny poprzemysłowe, powydobywcze, poportowe, pokolejowe, powojskowe, więc dodanie terenów popegeerowskich wydaje się absolutnie uzasadnione i właściwe. Jeżeli większość rządowa nie chce tego zapisu, to zaczynam podejrzewać, że te tereny będą jednak pomijane w praktyce, co nie byłoby dobrym rozwiązaniem. Wydaje się, że warto wesprzeć - skoro jest przygotowana poprawka - ideę poszerzenia katalogu terenów, które mogą podlegać rewitalizacji, zresztą w wyjątkowych sytuacjach, ponieważ jednocześnie zastrzega się, że może to nastąpić tylko wtedy, gdy wiąże się to z rozwiązaniem ważnych problemów społecznych na zdegradowanym obszarze. Notabene nie zazdroszczę władzom poszczególnych miast udowadniania, że tereny pokolejowe, powojskowe, często znajdujące się w centrach miast, mają bezpośredni związek z rozwiązywaniem problemów społecznych, skoro nie są zamieszkane, a trzeba to udowodnić, aby mogły być objęte rewitalizacją.

    Wątpliwości budzą również przyjęte limity dotyczące obszaru podlegającego rewitalizacji, który ma stanowić nie więcej niż 20% powierzchni gminy, oraz ma być zamieszkany przez nie więcej niż 30% mieszkańców. Wskazywałem już wcześniej, że są miasta, które mają znacznie większe powierzchnie obszarów zdegradowanych. W kraju obszary zdegradowane stanowią średnio ok. 20% powierzchni, ale jest to średnia, a więc są miasta, na terenie których te obszary są znacznie większe.

    Pozytywnie trzeba ocenić zmiany dotyczące art. 28 i art. 29 (Dzwonek), które de facto uniemożliwiają wypowiedzenie umowy najmu lokatorom, jak również pozbawienie ich mieszkań. Zgodnie ze sprawozdaniem, które przedłożyły komisje, mają oni zapewniony powrót, jeżeli zechcą, do mieszkań w rewitalizowanych budynkach. Oceniamy to pozytywnie.

    Reasumując, przedłożona w projekcie ustawa jest potrzebna i mimo wątpliwości mam nadzieję, że jeszcze zostanie nieco poprawiona. Klub Sojusz Lewicy Demokratycznej jest gotów wesprzeć to sprawozdanie w głosowaniu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)