14 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych (druki nr 3361 i 3456).

Poseł Romuald Garczewski:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego mam przyjemność przedstawić stanowisko wobec senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych, druki nr 3361 i 3456.

    Instytucja gospodarki budżetowej jest jednostką sektora finansów publicznych utworzoną w celu realizacji zadań publicznych, która odpłatnie wykonuje wyodrębnione zadania oraz pokrywa koszty swojej działalności oraz zobowiązania z uzyskiwanych przychodów. Może być ona tworzona przez ministra lub szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów za zgodą Rady Ministrów, ale także przez organ lub kierownika jednostki, o których mowa w art. 139 ust. 2 ustawy o finansach publicznych.

    Ustawa ma na celu doprecyzowanie i uzupełnienie niektórych przepisów dotyczących funkcjonowania instytucji gospodarki budżetowej, w szczególności zasad ponoszenia kosztów, sporządzania planów finansowych, zadań dyrektora instytucji oraz zasad tworzenia funduszu zapasowego. W trakcie roku budżetowego w planie finansowym mogą być dokonywane zmiany przychodów i kosztów po uzyskaniu zgody organu wykonującego funkcję organu założycielskiego, z tym że nie mogą one spowodować zwiększenia dotacji z budżetu państwa ani pogorszenia planowanego wyniku finansowego.

    Kultury zarządzania, tak myślę, nie można ująć w artykuły norm prawnych, ale musi ona wynikać z potrzeby zmiany, którą powinny wykazać się osoby na stanowiskach kierowniczych całej administracji publicznej. Zmiana powinna objąć cały sektor publiczny i spowodować wzrost odpowiedzialności podmiotu, za którym stoją środki publiczne. Jedną z takich grup podmiotów stanowią instytucje gospodarki budżetowej. Jednym z głównych celów wdrożenia w Polsce noweli ustawy o finansach publicznych była poprawa przejrzystości finansów publicznych, którą zapewnić miało przede wszystkim ograniczenie form organizacyjno-prawnych sektora finansów publicznych. Zmiany w zakresie organizacji sektora finansów publicznych dotyczyły: likwidacji wspominanych już gospodarstw pomocniczych, powołania nowej formy organizacyjno-prawnej w postaci agencji wykonawczej, likwidacji rachunku dochodów własnych, likwidacji rachunków funduszy motywacyjnych i dostosowania zakresu jednostek sektora finansów publicznych do systemu.

    Praktycznie nie ma możliwości sporządzenia realnego planu finansowego działalności, szczególnie w przypadku podmiotów, które mają w statucie osiągnięcie przychodów z działalności rynkowej - art. 24 ustawy o finansach publicznych. Udowadnia to duża rozbieżność między projektami planów a sprawozdaniami. Ustawowy wymóg zaplanowania podstawowych kategorii, w tym zysku, stwarza podmiotom trudności. Analiza sprawozdań wykazuje, że zaplanowane wielkości nie są w praktyce osiągane.

    Biorąc pod uwagę powyższy czynnik braku stabilizacji przychodów, trudny jest obowiązek sporządzania realnego planu finansowego w układzie zadaniowym. Budżetowanie zadaniowe poza zaplanowaniem wymiaru finansowego wymaga również określenia struktury zadań, określenia celów i sposobu pomiaru ich realizacji. W przypadku IGB ośmielam się wyciągnąć wniosek, że planowanie finansowe i sprawozdawczość w układzie zadaniowym pozwalają sądzić, iż powyższe wymogi planistyczno-sprawozdawcze stawiane instytucjom gospodarki budżetowej, ujęte w ustawie o finansach publicznych, nie mają szczególnej wartości analitycznej, nie pozwalają na dokonanie realnej oceny działalności podmiotów i rozliczania ich kierowników z realizacji zadań nałożonych przez organy założycielskie. Nawet nałożenie na IGB obowiązku planowania wydatków i sprawozdawania z ich wykonania w ujęciu zadaniowym nie przekłada się na jakość informacji na dzień sporządzania sprawozdań.

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mając na uwadze, że mamy naprawić elementy, które wskazała po kontroli NIK, uważam, że doprecyzowanie i uzupełnienie niektórych przepisów dotyczących instytucji gospodarki budżetowej, zawartych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, zadośćuczyni jedynie tym zaleceniom NIK, nie zmieni to nic, jeśli chodzi o lepsze funkcjonowanie IGB. Oczekujemy dalszego przyglądania się temu problemowi i prac nad tymi elementami.

    Klub PSL poprze ten projekt ustawy, ale, tak jak już powiedziałem, nadal będziemy się temu przyglądać i oceniać, czy te zmiany przyniosą spodziewane pozytywne efekty. Dziękuję bardzo. (Oklaski)