10 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami (druki nr 3296 i 3442).

Poseł Sprawozdawca Agnieszka Kołacz-Leszczyńska:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu sejmowych Komisji: Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Infrastruktury mam zaszczyt przedłożyć sprawozdanie z prac tychże komisji nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami zawartym w druku nr 3296. Sprawozdanie komisji o tym projekcie zawarte jest w druku nr 3442.

    Wysoka Izbo! Pierwsze czytanie omawianego projektu i dyskusja nad nim odbyły się podczas posiedzenia połączonych komisji 23 kwietnia 2015 r. Decyzją prezydium komisji projekt został skierowany do prac w podkomisji nadzwyczajnej, która rozpatrzyła go na swoich dwóch posiedzeniach. Podczas pierwszego czytania pani poseł Zofia Czernow, reprezentująca grupę posłów wnioskodawców, omówiła przedstawiony projekt, który w swoich założeniach ma doprecyzować i uregulować sytuację nabywania mieszkań komunalnych z bonifikatą z zasobów mieszkaniowych gminy. Problem dotyczy aktualnego stanu prawnego osób, które chcą zbyć nabyte prawo i jednocześnie za uzyskane środki nabyć spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego bez konieczności zwrotu bonifikaty.

    Przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami wskazują, że nabycie nieruchomości to dokonanie takiej czynności prawnej, na podstawie której następuje przeniesienie własności nieruchomości albo prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej. Niestety, wśród tych zapisów nie jest wymienione spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, gdyż jest to ograniczone prawo rzeczowe i zgodnie z wykładnią przepisów o gospodarce nieruchomościami nie stanowi nieruchomości. Jest to silne prawo do lokalu mieszkalnego przyznające uprawnienia o zbliżonym zakresie jak w przypadku prawa własności lokalu. Równocześnie jest ono bardzo rozpowszechnione w obrocie rynkowym i chętnie nabywane w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Tak więc nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub zamiana na takie prawo tylko przypuszczalnie wypełniają zamiar dotyczący zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych i nie są wprost wskazane w ustawie jako podstawa do zwolnienia z obowiązku żądania zwrotu udzielonej bonifikaty. Najczęściej gminy niestety odradzają swoim mieszkańcom dokonywanie takich operacji, spodziewając się problemów, a uzasadniając to właśnie tym, że w przepisach nie ma wskazanego wprost spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu spółdzielczego i może to być podstawą do wykluczenia ze zwolnienia z obowiązku żądania zwrotu udzielonej bonifikaty.

    Gminy obawiają się stosowania zwolnień, gdyż mają wątpliwości związane z naruszeniem dyscypliny finansów publicznych. Takie wątpliwości od dawna były przez gminy zgłaszane, a o doprecyzowanie i zmianę przepisów występowano także za pośrednictwem komisji wspólnej rządu i samorządu. Naprzeciw tym postulatom wyszła grupa posłów przygotowujących projekt wprowadzający zapisy, które regulują te kwestie. Zmiana dotyczy więc wprowadzenia zapisów jednoznacznie definiujących objęcie zwolnieniem z konieczności zwrotu bonifikaty osób, które nabędą lub zamienią posiadany lokal na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.

    Podczas posiedzenia komisji i podkomisji strona rządowa pozytywnie odniosła się do przedstawionego rozwiązania, jednocześnie podkreślając potrzebę uregulowania problemu związanego z zasadą proporcjonalności. Wskazywano, że z punktu widzenia bezpieczeństwa tak samorządu, jak i obywatela należy określić bardzo jasno sposób postępowania w przypadkach, w których lokal kupowany z bonifikatą miałby mniejszą wartość od tejże uzyskanej bonifikaty. Wtedy ewentualne nadmiarowe wzbogacenie powinno być zwrócone do budżetu gminy. Tak też się stało i w sprawozdaniu podkomisji znalazł się zapis dotyczący właśnie takich przypadków, w których na nabycie czy zamianę nieruchomości albo lokalu mieszkalnego nie zostały wykorzystane wszystkie uzyskane środki, z konsekwencją obowiązku zwrotu kwoty odpowiadającej części bonifikaty niewykorzystanej, oczywiście po jej waloryzacji. Przyjęcie jednoznacznych zapisów da naszym obywatelom pewność, że skorzystanie przez nich z prawa do zwolnienia nie przyniesie ze sobą obowiązku zwrotu udzielonej bonifikaty, a w przypadku gmin - rozwieje wątpliwości związane z obawą naruszenia dyscypliny finansów publicznych.

    W uzasadnieniu projektu czytamy, iż projektowane zmiany nie pociągają za sobą wydatków obciążających budżet państwa czy budżety jednostek samorządu terytorialnego. Projekt proponowanych zmian ustawy nie przewiduje wydania aktów wykonawczych, jak również nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej. Podczas posiedzenia połączonych Komisji: Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Infrastruktury ten projekt został przyjęty jednogłośnie.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niech mi będzie wolno w imieniu połączonych Komisji: Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Infrastruktury rekomendować Wysokiej Izbie przyjęcie przedłożonego projektu. Dziękuję bardzo.