27 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia Marszałka Józefa Piłsudskiego w 80. rocznicę śmierci (druki nr 3364 i 3373).

Poseł Tadeusz Iwiński:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej chciałbym powiedzieć, że doceniamy dokonania Józefa Piłsudskiego, który był bez wątpienia wybitną postacią i wniósł ogromny wkład, jak była o tym mowa, w odzyskanie niepodległości po trzech rozbiorach, po 123 latach. Przy czym gdy słuchałem uzasadnienia przedstawionego przez panią poseł Kruk - która notabene nie wspomniała, że został złożony przeze mnie w imieniu SLD wniosek mniejszości, żeby ograniczyć tę uchwałę tylko do niecałych dwóch akapitów - to odniosłem wrażenie, że ma się odbyć proces beatyfikacji, a może nawet kanonizacji Józefa Piłsudskiego. Gdy słyszałem w uzasadnieniu sformułowanie ˝po zamachu majowym˝, to chciałem zapytać: Kto dokonał tego zamachu majowego? Krasnoludki? Tak naprawdę było dwóch Piłsudskich. Był Piłsudski - mąż stanu, wódz, choć kilka tygodni temu dowiedzieliśmy się z ust ukraińskich, że to nieznany bliżej Ukrainiec tak naprawdę doprowadził do zwycięstwa w bitwie warszawskiej, co samo w sobie stanowi kuriozum, ale ten wątek zostawiam na uboczu. A więc był Piłsudski, który wyrósł z tradycji PPS, Polskiej Partii Socjalistycznej, wysiadł na przystanku ˝Niepodległość˝, a później swoich notabene dawnych towarzyszy z PPS w sposób oczywisty traktował jako wrogów.

    Dlatego też, doceniając to, o czym mówił pan marszałek Stefaniuk, chcę przypomnieć, że kilkakrotnie w tej Izbie były podejmowane próby uczczenia ofiar zamachu majowego, właśnie tych prawie 400 osób, które zginęły, i prawie 1 tys. rannych. Co więcej, to nie jest tyko kwestia zamachu majowego. Rozmawiamy o tym w Sejmie. W obozie w Berezie Kartuskiej uwięziono 5 tys. osób - był tu wspomniany generał Rozwadowski, w tym okresie został zamęczony generał Rozwadowski - w tym 84 byłych posłów i senatorów. Naruszono prawo, złamano zasady demokracji, złamano zasady parlamentaryzmu. W procesie brzeskim stanęli najwięksi zdaniem sanacji wrogowie dyktatury: Wincenty Witos, Adam Ciołkosz, Norbert Barlicki, Herman Lieberman i wielu innych. Były aresztowania itd.

    Dlatego więc uważaliśmy, że albo powinna być przyjęta jedna uchwała (Dzwonek), wyważona, a nie hagiograficzna, ponieważ mamy tu do czynienia z rozwiniętą hagiografią, jak mówię, wchodzącą w obszary beatyfikacji czy kanonizacji, albo... Jeżeli mamy odnieść się tylko do tych zasług, to klub SLD, jeżeli ta nasza poprawka będzie przyjęta, zagłosuje za tym projektem ustawy, w przeciwnym razie nie. Dlatego uznaliśmy, że byłoby lepiej, żeby dyskutować dzisiaj równolegle nad oboma projektami uchwał. Dziękuję bardzo.