9 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3226).

Poseł Adam Rybakowicz:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Na początku dla pewności odpowiem posłowi Ajchlerowi, że nie będę składał wniosku o odrzucenie.

    Teraz mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Poselskiego Ruch Palikota wobec senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 3226.

    Celem projektu jest wprowadzenie do polskiego ustawodawstwa prawa stron postępowania prowadzonego przed zawodowymi organami dyscyplinarnymi w zawodach medycznych do odwołania się od ich rozstrzygnięć do sądu państwowego. Projekt ustawy jest dostosowaniem systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2 października 2013 r. dotyczącego ustawy z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych.

    W obecnie obowiązującej ustawie, a dokładnie w art. 46 ust. 1 czytamy, że sąd lekarsko-weterynaryjny może orzekać następujące kary: upomnienia, nagany, zawieszenia prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii oraz pozbawienia prawa wykonywania zawodu. W ust. 2 czytamy zaś, że lekarz weterynarii, wobec którego sąd lekarsko-weterynaryjny orzekł w drugiej instancji karę zawieszenia prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii oraz pozbawienia prawa wykonywania zawodu, ma prawo wniesienia odwołania do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania sądu apelacyjnego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Przepis nie dotyczy jednak możliwości odwołania do sądu w przypadku skazania na karę upomnienia lub nagany.

    Wnioskodawca słusznie zauważył, że konstytucja gwarantuje każdemu nieograniczone prawo do co najmniej dwóch instancji sądowych. Jedynym wyjątkiem od tej zasady, akceptowalnym w świetle konstytucji, jest ograniczenie prawa do sądu w sprawach będących pokłosiem orzeczeń dyscyplinarnych organów zawodowych tylko do jednej instancji. Według wnioskodawców nadal jednak powinna to być instancja nieograniczona. Zaproponowano zatem dwa rozwiązania jako pewne minimum. Powinny one umożliwić rozpoznanie takiej sprawy przez sąd w zwykłym pierwszoinstancyjnym trybie, bez możliwości wniesienia apelacji od wyroku takiego sądu.

    Należy zauważyć, że nie jest właściwe, by delikty zawodowe były przedmiotem rozpoznania przez Sąd Najwyższy. Choć są one swego rodzaju czynami zabronionymi o charakterze niepowszechnym, dotyczącym tylko pewnej grupy zawodowej, i właśnie z tego punktu widzenia są rzadkimi sprawami przed sądami państwowymi, to trudno uznać, by Sąd Najwyższy posiadał większe umiejętności do rozpoznania tych spraw niż np. sądy okręgowe. Do spraw, które charakteryzowałyby się tego rodzaju zawiłościami, nie należą jednak sprawy dyscyplinarne, skoro w założeniu powierza się je zawodowym organom dyscyplinarnym, w których w ogóle nie zasiadają sędziowie. W zasadzie kompetentne do tego byłyby też sądy rejonowe, jednak ze względu na przyjęty tryb apelacyjny, którym sądy rejonowe się nie posługują, za właściwe uznaje się sądy okręgowe.

    Trzeba podkreślić, że przedstawiciele wielu innych zawodów wymagających nie mniejszej wiedzy i doświadczenia zawodowego w ogóle nie posiadają organów dyscyplinarnych i ich sprawy są rozpoznawane przez niebędące sądami organy składające się z przedstawicieli danego zawodu, czyli sądy okręgowe. Nie widzę więc potrzeby, by jakąkolwiek grupę zawodową skazywać na tryb kasacyjny w Sądzie Najwyższym, tak jak proponuje to Rada Ministrów.

    Mam oczywiście wątpliwości - o tym już pani poseł Niedziela powiedziała - czy Senat przyjął właściwy tryb postępowania, bo nie do końca wykonuje on wyrok Trybunału Konstytucyjnego, ale mimo wszystko Wysoki Sejm, jako organ władzy ustawodawczej, ma obowiązek zagwarantowania sądowej kontroli orzeczeń dyscyplinarnych w pełnym zakresie, przy każdym postępowaniu dyscyplinarnym. Dlatego Koło Poselskie Ruch Palikota będzie opowiadało się za skierowaniem projektu do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo.