17, 18, 19 i 20 punkt porządku dziennego:

  17. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o leczeniu niepłodności (druk nr 3245).
  18. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (druk nr 608).
  19. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o ochronie genomu ludzkiego i embrionu ludzkiego oraz zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 1107).
  20. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o świadomym rodzicielstwie (druk nr 1122).

Poseł Czesław Czechyra:

    Dziękuję.

    Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Leczenie niepłodności, zasady i warunki stosowania medycznie wspomaganej prokreacji, postępowanie z komórkami rozrodczymi i zarodkami oraz procedury bezpieczeństwa - to najważniejsze cele, które powinny być zrealizowane. Regulacje zawarte w druku nr 3245 szczegółowo określają okoliczności dotyczące dawstwa, pobierania, przetwarzania, testowania, przechowywania i dystrybucji komórek rozrodczych oraz zarodków przeznaczonych do stosowania w zapłodnieniu pozaustrojowym, popularnie zwanym in vitro.

    Do projektu ustawy zostały włączone przepisy, które zapewniają ochronę dzieci urodzonych w wyniku podjętego leczenia, a nie tylko chronią prawa osób dotkniętych niepłodnością i decydujących się na uczestnictwo w wyżej wymienionych procedurach.

    Przepisy projektu ustawy wprowadzają regulacje dotyczące komórek rozrodczych i zarodków: zarodek posiada specjalny status, zarodki można tworzyć tylko w celu transferowania ich do organizmu kobiety, gamety i zarodki można stosować wyłącznie na podstawie pisemnej zgody dawców.

    Medycznie wspomagana prokreacja może być podjęta dopiero po wyczerpaniu innych metod leczenia - lub niemożności ich zastosowania ze względów medycznych, o czym wiemy - które były prowadzone przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy.

    W projekcie ustawy są też uwzględnione przepisy prawa unijnego, tzw. dyrektywy tkankowe, oraz postanowienia Konwencji o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej w odniesieniu do zastosowań biologii i medycyny.

    Wielokrotnie już tu powtarzano i ja powtórzę, że w Polsce jest ok. 1,5 mln par, które mają okresowe problemy z prokreacją. Ta ustawa nadaje ramy prawne dla wszystkich okoliczności związanych z procedurą in vitro, czyli ochroną prawną rodziców, dzieci, także całej procedury, której celem jest pomaganie osobom borykającym się z problemem niepłodności. Trzeba też znowu przypomnieć, że prace nad tą ustawą trwają za długo, bo to jest już ponad 10 lat.

    Ustawa nikogo nie zmusza do wybierania procedury in vitro. Trzeba również pamiętać o tym, że ok. 70% polskiego społeczeństwa popiera tę metodę zapłodnienia.

    Ustawa nie dotyczy tylko metody in vitro, ale kompleksowo w tej ustawie uwzględnione są wszelkie formy walki z bezpłodnością, która teraz stała się chorobą cywilizacyjną w Polsce i na świecie.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Konieczność uregulowań legislacyjnych wynika również z wyroku wydanego przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Ponadto został już przekroczony termin implementacji obowiązujących w tym zakresie dyrektyw Unii Europejskiej. Sejm ma za zadanie uregulować normy prawne wynikające z dyrektyw unijnych, określające obowiązki państwa w zakresie nadzoru, licencjonowania zarodków, powołania odpowiedzialnego ciała koordynującego. Obecny stan jest wątpliwy moralnie, a medycznie może być potencjalnie niebezpieczny, dlatego każda regulacja wprowadzająca normy prawne jest lepsza niż brak jakiegokolwiek prawa. Ustawa, która powinna być uchwalona przez Sejm, nie wprowadza metody zapłodnienia pozaustrojowego, lecz ma zawierać normy prawne dotyczące tej procedury. Dziękuję bardzo. (Oklaski)