13 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (druk nr 3197).

Poseł Barbara Bartuś:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Senatorze! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, druk nr 3197.

    U podstaw wniesienia tego projektu leżał zamiar dokonania zmiany przepisów wynikający z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Orzecznictwo trybunału wielokrotnie powoduje konieczność nowelizowania przepisów, w odniesieniu do których stwierdzone zostało, że ich brzmienie narusza w jakikolwiek sposób ustawę zasadniczą. Wprawdzie wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 lipca 2014 r., sygn. akt SK 22/11, odnosił się wyłącznie do regulacji art. 180 w związku z art. 178 i art. 176 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, jednakże mając na uwadze zasadność i niejako konieczność zachowania jednolitości przepisów regulujących analogiczne kwestie zawarte w różnych ustawach regulujących tryb postępowania przed sądami, równoczesne dokonanie zmian w obydwu ustawach pozostaje w moim przekonaniu w pełni uzasadnione. Konieczność podjęcia kroków ustawodawczych w odniesieniu do regulacji zawartej w Kodeksie postępowania cywilnego znajduje potwierdzenie również w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1 lipca 2008 r., który spowodował zmiany w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego już w 2009 r., o czym pan senator wnioskodawca już wspominał.

    Bezspornie skarga kasacyjna, zarówno na gruncie Kodeksu postępowania cywilnego, jak i ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, stanowi szczególny środek zaskarżenia, którego przyjęcie do rozpoznania uwarunkowane jest spełnieniem szeregu wymogów formalnych. Niezależnie od powyższego, konstruując przepisy proceduralne, należy mieć na względzie ich podstawowe cele, jakimi są zapewnienie stronom możliwości korzystania z ich praw i gwarancji procesowych oraz zagwarantowanie im rzetelnego i merytorycznego rozpoznania sprawy, co jednoznacznie zostało zaakcentowane przez Trybunał Konstytucyjny. Nie można godzić się na prymat szybkości postępowania, któremu jednoznacznie służy wprowadzenie i egzekwowanie wymogów formalnych pism procesowych, nad zapewnieniem obywatelowi prawa do faktycznego zbadania jego sprawy przez powołane do tego sądy.

    Przedstawiony projekt rozszerza zakres braków formalnych skargi kasacyjnej podlegających usunięciu na wezwanie sądu, a jednocześnie zawęża zakres przypadków, w których dopuszczalne będzie odrzucenie środka zaskarżenia ze względu na niezachowanie wymogów mających charakter formalny, niezwiązanych de facto bezpośrednio z merytoryczną oceną sprawy. W tym stanie rzeczy przyjęcie proponowanego projektu jednoznacznie zmierza do poprawy sytuacji obywateli korzystających z konstytucyjnego prawa do sądu. Nadmienić też należy, że skarga kasacyjna zarówno w trybie ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, jak i na podstawie Kodeksu postępowania cywilnego wnoszona jest przez profesjonalnych pełnomocników, co zasadniczo powinno wykluczać sytuacje związane z brakami formalnymi, jeżeli chodzi o te pisma. W tym stanie rzeczy wniesienie skargi obarczonej błędami winno co do zasady skutkować jej odrzuceniem i odpowiedzialnością po stronie pełnomocnika. Niezależnie jednak od powyższego, z uwagi na przytoczone uprzednio podstawowe cele przepisów proceduralnych, umożliwienie stronie uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej jednoznacznie służy interesom stron podstępowania, pozwala bowiem na podjęcie czynności warunkujących merytoryczne rozpoznanie nadzwyczajnego środka zaskarżenia.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość opowiada się za podjęciem prac nad przedłożonym projektem ustawy i skierowaniem go do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Dziękuję bardzo.