24 i 25 punkt porządku dziennego:

  24. Przedstawione przez Radę Ministrów sprawozdanie z wykonania ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2011 r. (druk nr 2109) wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Zdrowia (druk nr 2743).
  25. Przedstawione przez Radę Ministrów sprawozdanie z wykonania ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. (druk nr 2301) wraz ze stanowiskiem Komisji Zdrowia (druk nr 2744).

Poseł Tomasz Latos:

    Dziękuję bardzo.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Może tradycyjnie - Pani Minister! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Zdrowia o rządowym dokumencie ˝Sprawozdanie z wykonania ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie 1 stycznia - 31 grudnia 2011 r.˝, druk nr 2109.

    Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii prezydium komisji, skierowała w dniu 4 lutego 2014 r. powyższy dokument do wymienionych przeze mnie komisji w celu rozpatrzenia. Wspomniane komisje wnoszą o to, aby Wysoki Sejm raczył przyjąć sprawozdanie z druku nr 2109.

    Dodam może jeszcze, że dyskusja na posiedzeniu komisji przebiegała w sposób bardzo merytoryczny. Dyskusję odbyliśmy wspólnie, zarówno nad sprawozdaniem z roku 2011, jak i z roku 2012, ale skupię się tutaj na elementach dotyczących sprawozdania ze wspomnianego roku 2011. Otóż przedstawia ono najważniejsze dane dotyczące problemów alkoholowych w Polsce, a także działania podejmowane przede wszystkim w celu ograniczenia szkód spowodowanych przez konsumpcję alkoholu oraz przeciwdziałania im. Wszelkie działania w tym zakresie podejmowane są w ramach systemu profilaktyki rozwiązywania problemów alkoholowych i są oparte na trzech komplementarnych programach, czyli na programach działań gminnych i wojewódzkich oraz ˝Narodowym programie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych˝. Trzeba też podkreślić, że rok 2011 był pierwszym rokiem obowiązywania przyjętego przez Radę Ministrów nowego programu na lata 2011-2015.

    Należy też podkreślić, wspominała już o tym częściowo pani minister, że wskaźnikiem pokazującym zmiany w spożywaniu alkoholu na przestrzeni lat jest wielkość spożycia 100-procentowego alkoholu w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Niestety w roku 2011 zanotowano wzrost spożycia napojów alkoholowych do 9,25 l i jest to w porównaniu z rokiem 2010 wielkość o 0,25 l większa. Oznacza to, w tym okresie, który obejmuje to sprawozdanie, przerwanie dwuletniej tendencji spadkowej tego wskaźnika. Tak więc szereg elementów miało na to wpływ, np. ustabilizowanie cen przy wzroście dochodów, średniej płacy w polskim społeczeństwie.

    Należy również podkreślić, że największy wzrost nastąpił w przypadku spożycia piwa - tutaj mamy wzrost o 5,7% - i że 60% alkoholu w przeliczeniu na 100% spirytusu Polacy spożywają właśnie w postaci piwa. Można zaobserwować wzrost ilości wypitego alkoholu w roku 2011, al dotyczy to właśnie spożywania piwa.

    Dalej, ważną kwestią, z punktu widzenia zwłaszcza zdrowia publicznego, jest wzrost spożywania alkoholu przez młodzież. I tak, według danych zebranych w roku 2011 napoje alkoholowe są najbardziej rozpowszechnioną substancją psychoaktywną wśród młodzieży. Badania dostarczyły niepokojącej wiedzy, że chociaż raz w ciągu całego swojego życia piło alkohol ponad 80% uczniów klas trzecich szkół gimnazjalych i 95% uczniów klas drugich szkół ponadgimnazjalnych. Takie dane zostały przedstawione we wspomnianym sprawozdaniu.

    Szkody zdrowotne związane z piciem alkoholu są najistotniejszym problemem w zakresie zdrowia publicznego. Choroby występujące na tle używania alkoholu to przede wszystkim urazy, zaburzenia umysłowe i psychiczne, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, nowotwory, choroby układu sercowo-naczyniowego, jak również zaburzenia immunologiczne, czy też choroby układu kostno-szkieletowego. Są też szkody widoczne w opiece prenatalnej, o której wspomniała pani minister, szczególnie jeżeli chodzi o rozród. Myślę tu szczególnie o zespole FAS.

    Ponad 20% Polaków i 3,4% Polek pije alkohol w sposób powodujący szkody zdrowotne i społeczne. Próby oceny epidemiologicznej populacji ludności polskiej w wieku między 18. a 64. rokiem życia dały liczbę ponad 3 mln osób, czyli jest to naprawdę olbrzymi problem społeczny. W tej grupie 3 mln osób, które często spożywają alkohol, 600 tys. osób jest trwale uzależnionych od alkoholu. Jest to istotny wskaźnik obrazujący, jakie zmiany zdrowotne i społeczne wynikają z tego i o jakiej skali problemu tutaj mówimy.

    Tak jak powiedziałem, dyskusja przebiegała w sposób bardzo merytoryczny. Jedną rzecz tu należy podkreślić, o której mówili członkowie połączonych komisji, że rozpatrujemy niestety stare dokumenty. Sprawozdanie jest za rok 2011, za chwilę będzie omawiane za rok 2012. Ze strony członków komisji były oczekiwania, aby już kolejne sprawozdania były przedstawiane szybciej, wcześniej, najlepiej tak, żebyśmy mogli odnosić się do roku poprzedniego, a nie oceniać dane historyczne.

    Jak wspomniałem, opinia komisji była pozytywna. Na tym chciałbym zakończyć swoje wystąpienie jako sprawozdawca. Dziękuję uprzejmie.