4 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2769 i 2951).

Poseł Zbyszek Zaborowski:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw, druki nr 2769 i 2951.

    Cóż można powiedzieć o tym projekcie nowelizacji? Otóż po niespełna dwóch latach, bo ustawa o odpadach jest z 14 grudnia 2012 r., pojawiła się pilna potrzeba nowelizacji. Analogie do funkcjonowania ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nasuwają się same. W sierpniu Senat, jak rozumiem na życzenie rządu, potraktowany jak szybkie biuro legislacyjne, przygotował projekt nowelizacji ustawy o odpadach, ponieważ system tworzenia regionalnych i ponadregionalnych instalacji dotyczących odpadów komunalnych jest niesprawny, nieracjonalnie zbudowany i wymaga oczywiście doinwestowania.

    W dużym stopniu zmarnowano czas w poprzedniej perspektywie finansowej Unii Europejskiej, na przykład jeżeli chodzi o budowę ponadregionalnych instalacji przetwarzania odpadów, nazywanych wprost spalarniami odpadów. W województwie śląskim nie powstała żadna spalarnia odpadów. Oczywiście wynikało to nie tylko z sytuacji prawnej, ale przede wszystkim 50-procentowe dofinansowanie z Unii Europejskiej nie było wystarczająco mocną zachętą do podjęcia tego zbożnego dzieła budowy instalacji regionalnych, a w wielu gminach, a co najmniej w kilku, łatwiej było przygotować projekty komercyjne, niż podjąć przy pomocy wsparcia państwa i Unii Europejskiej budowę takiej instalacji. Mamy oczywiście do czynienia z przewymiarowaniem, trzeba zapewnić odpady dla funkcjonowania instalacji, które istnieją lub które powstaną.

    Ten projekt senacki trzeba potraktować jako racjonalny i godny wsparcia mimo zastrzeżeń, które wygłosiłem na wstępie. Myślę, że to ułatwi podjęcie decyzji. Zmiany w planach wojewódzkich gospodarki odpadami, a w konsekwencji wynikający z tego projektu ustawy obowiązek przygotowania również planów inwestycyjnych wymagają oczywiście czasu. Komisje wydłużyły ten termin do 30 czerwca 2016 r., ale wydaje się, że bardziej wydłużać go już nie będzie można, abyśmy znowu nie wyszli poza perspektywę unijną, która, przypomnę, kończy się w 2020 r. Zobowiązania, które podjęliśmy w traktacie akcesyjnym i później wobec Komisji Europejskiej również nie będą wtedy zrealizowane.

    Oczywiście zasada bliskości jest bardzo ważna w gospodarce odpadami komunalnymi. Już teraz w wyniku funkcjonowania ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach mamy do czynienia z sytuacją wożenia odpadów na odległość 200 km. Wydaje się, że wskaźniki, wielkości, które zostały przyjęte, a więc minimum 120 tys. dla regionalnej instalacji i 500 tys. dla ponadregionalnej, są racjonalne jako wskaźniki minimalne. Musimy też jednak pamiętać, żeby zanadto nie utrudniać tego gminom i nie podnosić kosztów przetwarzania odpadów, sytuując ponadregionalne instalacje przetwarzania w takich odległościach, które spowodują powstanie dodatkowych kosztów utylizacji odpadów komunalnych.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak powiedziałem, projekt senacki jest godny nie tylko rozważenia, lecz również poparcia. Wydaje mi się, że jest niezbędny dla uzdrowienia sytuacji, jeżeli idzie o gospodarkę odpadową w Polsce. Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo. (Oklaski)