16 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o komisyjnym projekcie uchwały w sprawie ustanowienia roku 2015 Rokiem Polskiego Teatru Publicznego (druki nr 2897 i 2933).

Poseł Anna Elżbieta Sobecka:

    Dziękuję.

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Prawa i Sprawiedliwości przedstawić państwu opinię na temat uchwały dotyczącej 250-lecia powołania polskiego teatru.

    W roku 2015 przypada 250. rocznica utworzenia Teatru Narodowego, który stał się pierwszym polskim teatrem publicznym. Podjęcie decyzji o powołaniu sceny narodowej, wpisującej się w ramy reformy państwa przeprowadzonej przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, stało się jednym z kluczowych wydarzeń w procesie budowania modelu opieki państwa nad powszechnie dostępną kulturą, a zarazem było to niepodważalne świadectwo udziału Polski w procesie kształtowania nowoczesnej, demokratycznej Europy.

    W ciągu 250 lat istnienia teatr publiczny stał się przestrzenią dyskursu publicznego, niejednokrotnie wpływając na bieg historii oraz kształtowanie się świadomości obywatelskiej. Dziś bezpośrednimi spadkobiercami teatru powołanego w 1765 r. są Teatr Narodowy w Warszawie i Teatr Wielki - Opera Narodowa, które w roku 2015 będą świętować jubileusz 250-lecia istnienia. Spadkobiercą tej tradycji pozostaje również sieć ponad 100 teatrów - instytucji artystycznych - dotowanych ze środków publicznych we współczesnej Polsce.

    Teatr zawsze odgrywał wielką rolę w naszej historii - to skarbnica mająca zawierać najważniejsze myśli i przesłania, to uwiecznione opowieści, które pozwalają zachować tożsamość narodową ludziom żyjącym pod jarzmem niewoli - powinien więc być strzeżony jak najcenniejszy skarb. Historia naszego kraju pokazała niejednokrotnie, że ważnym zadaniem teatru jest walka z wrogiem. Dawni reżyserzy, świadomi sytuacji historycznej, w jakiej znajdował się ich kraj, nawoływali do walki poprzez słowo. Teatr skłaniający do wysiłków w imię dobra ojczyzny ma ogromną siłę oddziaływania i może popchnąć naród do nawet największych poświęceń. Ponadto stoi na straży tożsamości narodowej, przypomina pomyślne okresy historii ojczyzny i daje otuchę i nadzieję na lepsze jutro.

    Niestety, kondycja współczesnego teatru oraz prezentowane w nim spektakle (Dzwonek) pozostawiają wiele do życzenia. Można tu przytoczyć przykład pamiętnej bluźnierczej ˝Trylogii˝ w reżyserii Jana Klaty, niby według Sienkiewicza, w Starym Teatrze w Krakowie, gdzie wyszydzony został cudowny obraz Matki Bożej Jasnogórskiej i gdzie na zaimprowizowanym ołtarzu jasnogórskiej kaplicy aktorzy w takt pieśni religijnej prowadzili karykaturalne tańce ośmieszające to święte dla Polaków miejsce.

    Wicemarszałek Elżbieta Radziszewska:

    Bardzo dziękuję.

    Poseł Anna Elżbieta Sobecka:

    Pani marszałek, proszę, jeszcze dwa zdania.

    Wicemarszałek Elżbieta Radziszewska:

    Proszę. Ale proszę kończyć.

    Poseł Anna Elżbieta Sobecka:

    Nie ma co fałszywie powoływać się tu na wolność artystyczną twórcy. Wolność artystyczna nie jest wolnością bezkresną. Istnieje pewna granica, poza którą to już nie jest wolność, tylko anarchia zniewalająca drugiego człowieka, raniąca jego uczucia i system wartości.

    Rocznica założenia Teatru Narodowego powinna być okazją do wspierania misji teatru publicznego, a także pobudzenia zainteresowania twórców polską klasyką.

    Prawo i Sprawiedliwość będzie głosowało za przyjęciem niniejszej uchwały. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski)