16 punkt porządku dziennego:

Informacja prezesa Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli w sprawie bezpieczeństwa w ruchu drogowym (druk nr 2848).

Poseł Andrzej Adamczyk:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko klubu wobec informacji Najwyższej Izby Kontroli o bezpieczeństwie ruchu drogowego. Informacja o wynikach kontroli zawarta jest w raporcie z lipca 2014 r.

    Pan przewodniczący Żmijan rozpoczął swoje wystąpienie od tego, że raport Najwyższej Izby Kontroli to dobry wsad do dalszych działań. Należy jednak zadać pytanie, jak tym razem większość koalicyjna - jak tym razem pan, pana koleżanki, pana koledzy, sojusznicy z PSL - wykorzysta ten raport, czy jako dobry wsad czy po raz kolejny będziecie przyjmowali różne figury, aby udowodnić, że nieprawdą jest to, co stwierdziła Najwyższa Izba Kontroli, bo prawda leży po waszej stronie. Ale do rzeczy.

    (Poseł Stanisław Żmijan: Dowody.)

    Dowody? Proszę, panie przewodniczący, raport Najwyższej Izby Kontroli z 2010 r. Raport Najwyższej Izby Kontroli, w którym jasno i wyraźnie określono przyczyny wypadków drogowych i powody, dla których Polska jest na jednym z ostatnich miejsc w Europie, jeżeli chodzi o liczbę wypadków, wypadków śmiertelnych. Dowody? Proszę, to jest graf z raportu Najwyższej Izby Kontroli z 2010 r. Według tego grafu zły stan infrastruktury drogowej, co widać, jest podstawą albo inaczej, jest główną przyczyną wypadków drogowych w Polsce. I co stało się od tego czasu? Od tego czasu przyjmowano różne figury, bo nie mówię bezpodstawnie. Przypomnę konferencję prasową w Sejmie. Widzę tutaj jedną z osób, która brała udział w tej konferencji prasowej. Nieobecny dzisiejszy wicepremier, wówczas członek sejmowej Komisji Infrastruktury, udowadniał wszystkim Polakom, że przyczyną wypadków drogowych w Polsce jest zły stan szkolenia, że nieprawdą jest to, o czym mówią posłowie opozycji, szczególnie posłowie Prawa i Sprawiedliwości, zły stan szkolenia jest przyczyną wypadków drogowych w Polsce. Nie skorzystaliście państwo, strona rządowa, z zawartości tego raportu.

    Jeżeli pan mówi dzisiaj o wsadzie, to po raz kolejny powtarzam pytanie: Jak wykorzystacie informację Najwyższej Izby Kontroli? Nie wykorzystaliście tej informacji przez cztery lata. Nie dajecie nadziei, że wykorzystacie przez lata następne, a w raporcie, o którym mówię, tym sprzed czterech lat, NIK stwierdził, że szacunkowe straty z tytułu wypadków drogowych wzrosły z 17 mld w 2000 r. do 30 mld w 2009 r. Najwyższa Izba Kontroli przed czterema laty stwierdziła, że stan infrastruktury drogowej jest główną przyczyną wypadków drogowych w Polsce, że stan nawierzchni, koleiny na drogach powodują, że na zachodzie Europy zamyka się drogi, które mają koleiny o głębokości większej aniżeli 3 cm, a u nas ustawia się tylko i wyłącznie znaki każące ograniczyć prędkość. Nie wyciągnęliście żadnych wniosków. (Poruszenie na sali) Nie wyciągnęliście żadnych wniosków, jeżeli chodzi o wzięcie pod uwagę głównego postulatu, jakim było tworzenie w Polsce sieci drogowej dróg autostradowych, ekspresowych, dróg dwujezdniowych. Nie wzięliście pod uwagę konieczności lokowania pieniędzy, środków finansowych na przebudowę, budowę dróg tam, gdzie tych wypadków jest najwięcej.

    (Głos z sali: Wzięliśmy.)

    Przykład drogi ekspresowej S8, a S7 w szczególności, obciąża was - mówię to wprost, z pełną odpowiedzialnością - częścią zdarzeń wypadków drogowych na tych drogach, do których dzisiaj tam dochodzi, bo w 2012 r. trasa S7 winna być zrealizowana. Dzisiaj mówicie o 2022 r. Droga S8 powinna być już zrealizowana. To są dwie drogi o najwyższym wskaźniku wypadków drogowych w Polsce. To są te dwie trasy, gdzie liczba wypadków śmiertelnych jest największa. Ten raport, o którym mówił pan minister, o którym mówił pan prezes, jest raportem o stanie bezpieczeństwa, powinien być wyrzutem sumienia rządzących polityków Platformy i PSL. (Poruszenie na sali)

    Szanowni Państwo! Otóż można powiedzieć tak, że zegar tykał od 2010 r. i wcześniej. Poszczególni ministrowie odpowiedzialni za stan infrastruktury drogowej udawali, że problem nie istnieje. Posłowie wtórowali im w tej postawie, wzmacniali, żyrowaliście państwo tę postawę. Tykał zegar ministra Grabarczyka, minister Bieńkowskiej, tykał zegarek i zegar ministra Nowaka, teraz upływa czas pani minister Marii Wasiak. I nie istnieją żadne przesłanki, aby wierzyć, że sytuacja się poprawi. Nie ufamy absolutnie, że sytuacja się poprawi. Te zapewnienia, które teraz się pojawiały, i te deklaracje, że może być inaczej, w niczym nie są poparte chociażby w budżecie na rok 2014, w budżecie na rok 2013, w projekcie budżetu na rok 2015, bo jeżeli by tak było, że faktycznie bierzecie pełną odpowiedzialność za to, co dzieje się na polskich drogach, to znacząco wzrósłby udział środków finansowych w dziale 700: Transport, na modernizację, na bieżące utrzymanie, na remonty dróg krajowych.

    (Poseł Stanisław Żmijan: I jest wzrost.)

    Jaki wzrost? Kiedy ten wzrost? Proszę mi nie pomagać, panie przewodniczący. Miał pan wiele razy okazję, aby na posiedzeniach sejmowej Komisji Infrastruktury ten stan zmienić, więc proszę mi tutaj nie suflować podpowiedzi, bo pan, jak mało kto, wie doskonale, jak było. A było źle i jest źle i pan o tym wie. (Oklaski)

    Szanowni Państwo! Nie będzie poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym, jeżeli tylko i wyłącznie poprzestaniemy na decyzjach dotyczących montażu fotoradarów w Polsce. Ten problem musi zostać rozwiązany. Nie radzicie sobie z nim absolutnie, mówię o stronie rządowej i mówię o większości koalicyjnej. Pomimo wielu zapewnień dalej utrzymujecie stan, w którym fotoradary służą łupieniu kierowców, wyciąganiu pieniędzy z ich portfeli zamiast być tym instrumentem, który spowalnia ruch w miejscach szczególnie zagrożonych. Deklaracje, słowa, słowa, a co idzie za tymi słowami? Nic. Bezradność. Dzisiaj mówicie, że należy ukrócić samowolę samorządów. Mówiliśmy o tym, panie ministrze, od dawna. Bardzo dziękuję, że w raporcie znalazły się zapisy na temat tychże fotoradarów. Problem dalej nie jest usystematyzowany. Minister spraw wewnętrznych i administracji po lekturze tego raportu powinien podać się do dymisji. Jeżeli we flocie samochodów policyjnych brakuje tysięcy pojazdów, 3 tys. pojazdów, a 30% czy 40% z używanych nadaje się do wymiany, to już jest powód do dymisji ministra spraw wewnętrznych. Powinien podać się do dymisji, bo albo rząd jest niewydolny, albo minister nie wypełnia swoich podstawowych obowiązków. Jeżeli dopuszcza, że 40% policjantów drogówki nie jest przeszkolonych, to z czym mamy do czynienia? Przenieśliście państwo, mówię o stronie rządowej i koalicyjnej, zwyczaje środkowej Afryki do środka Europy. Takie relacje przenieśliście tutaj. Nie ma widoków na to, nie widać decyzji czy pomysłów, jak ten stan rzeczy zmienić. Cały czas odwołuję się do budżetu, nie do deklaracji jednego posła, znamienitego reprezentanta klubu rządzącego. Nie deklaracje a czyny. Gdzie one są w projekcie budżetu, proszę wskazać kwoty na wydatkowanie dodatkowych środków niezbędnych na normalne, normalne, powiadam, funkcjonowanie Policji. Panie ministrze, część zmarnowaliście i puściliście z torbami setki firm budowlanych. Mówi pan o budowie dróg, panie przewodniczący, jeszcze raz bardzo proszę, niech mi pan nie sufluje tej wypowiedzi. Pan powinien czuć się szczególnie odpowiedzialny za taki stan rzeczy, jaki jest, nie będę wskazywał i wymieniał z imienia i nazwiska, o, nie widzę, innych polityków obozu rządzącego. (Oklaski)

    Szanowni Państwo! (Dzwonek) W raporcie Najwyższej Izby Kontroli pojawia się także propozycja połączenia Inspekcji Transportu Drogowego z Policją. Panie ministrze, Inspekcja Transportu Drogowego została powołana, aby nadzorować transport samochodów ciężarowych. W międzyczasie poszerzono jej kompetencje, jest to służba, która urasta do jednej z najważniejszych w Polsce. Faktycznie te kompetencje powinny być ograniczone, ale warto się zastanowić, czy całkowicie ją likwidować, czy w tym podstawowym wymiarze nie powinna dalej funkcjonować. Natomiast jest pewne, że rozproszenie środków, brak środków na poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym, brak kontroli wydatkowania tych środków, brak audytów efektywności wydatkowania tych środków są zasadniczymi przyczynami tego stanu rzeczy, o którym dzisiaj mówimy. Jeżeli pan przewodniczący Stanisław Żmijan życzy kierowcom szczęśliwego powrotu do domu, to to wystąpienie zakończę wezwaniem do Opatrzności: Chroń, Panie Boże, polskich kierowców, użytkowników polskich dróg, bo na ochronę strony rządowej i większości koalicyjnej w tym Sejmie na pewno liczyć nie mogą. Dziękuję bardzo. (Oklaski)