Poseł Teresa Hoppe:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę wygłosić oświadczenie poselskie związane z 95. rocznicą powołania 66. Kaszubskiego Pułku Piechoty im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.

    W październiku 2014 r. przypada 95. rocznica powstania 66. Kaszubskiego Pułku Piechoty im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Początki kaszubskiego pułku sięgają czasów powstania wielkopolskiego, kiedy to powstańców zasilali przedzierający się z Kaszub ochotnicy chcący walczyć z Niemcami. Z tych ochotników w październiku 1919 r. zaczęto formować Kaszubski Pułk Strzelców Pomorskich, nad którym osobisty patronat objął wódz naczelny Józef Piłsudski. Na podstawie rozkazu dziennego nr 30 dowódcy Dywizji Strzelców Pomorskich pułkownika Stanisława Wilhelma Skrzyńskiego z dnia 8 października 1919 r. porucznik Leon Kowalski rozpoczął formułowanie Kaszubskiego Pułku Strzelców Pomorskich w garnizonie Poznań. W styczniu i lutym 1920 r. dowódca 66. Kaszubskiego Pułku przejmował od Niemców przyznaną Polsce na mocy traktatu wersalskiego część Pomorza. 66. Kaszubski Pułk Piechoty dobrze zapisał się w historii wojny polsko-bolszewickiej. W czerwcu 1920 r. został wysłany na front wojny polsko-bolszewickiej, gdzie w walkach pod Bobrujkami, w ofensywie sierpniowej znad Wieprza czy bitwie o Horodec wsławił się odwagą i walecznością.

    Jako znak rozpoznawczy od początku istnienia żołnierze Kaszubskiego Pułku Piechoty na kołnierzach kurtek i płaszczy umieszczali symbol Kaszub, tj. czarnego gryfa ze złotymi szponami i w złotej koronie. Odznaka pamiątkowa 66. Kaszubskiego Pułku Piechoty ostatecznie zatwierdzona 15 września 1925 r. jest w kształcie ośmiokątnej tarczy z czarnym gryfem kaszubskim w koronie na złotym tle. W otoku granatowym umieszczono napis: Nigdë do zg?bë nié przińdą Kaszëbë zaczerpnięty z refrenu marsza kaszubskiego tradycyjnie uznawanego za hymn kaszubski. Otok połączono z czterema powtórzonymi numerami pułkowymi 66 układającymi się w ramiona krzyża, między które wplecione są inicjały J.P. Józefa Piłsudskiego, patrona pułku.

    Po zakończeniu wojny z bolszewikami pułk został dyslokowany z Nieświeża do pokojowego garnizonu Chełmno, w którym stacjonował do 1939 r. Następnie uczestniczył w kampanii wrześniowej, Został rozbity w jej największej i najbardziej krwawej bitwie nad Bzurą.

    Założyciel legendarnego pułku major Leon Kowalski spoczywa na Cmentarzu Witomińskim w Gdyni. Od kilku lat pamięć o żołnierzach tej bohaterskiej formacji kultywują Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie oraz rodzina Hirsz, organizując uroczystości rocznicowe oraz wydając publikacje poświęcone tej tematyce. Dziękuję.