Poseł Adam Rybakowicz:

    Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Chciałbym wygłosić oświadczenie w sprawie referendum lokalnego, które odbyło się ostatnio w Augustowie. Zgodnie z ustawą o referendum lokalnym inicjatorzy referendum zawiadomili na piśmie burmistrza miasta Augustowa o zamiarze wystąpienia z inicjatywą przeprowadzenia referendum lokalnego w sprawie przyszłości straży miejskiej oraz statusu uzdrowiska Augustów - zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym. Zawiadomienie to wpłynęło do sekretariatu urzędu miejskiego 31 lipca 2014 r. Od tej pory inicjatorzy referendum rozpoczęli akcję zbierania podpisów pod wnioskiem o przeprowadzenie referendum w powyższej sprawie. Podpisy zbierano w namiocie rozstawionym w centrum miasta, poprzez bezpośredni kontakt z mieszkańcami miasta oraz poprzez osoby trzecie, niezwiązane z inicjatorami referendum, które chciały wesprzeć tę inicjatywę.

    Zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym pełnomocnik inicjatorów referendum w 60. dniu od dnia złożenia zawiadomienia złożył do sekretariatu Urzędu Miejskiego w Augustowie 254 karty z podpisami poparcia pod wnioskiem o referendum. Podpisów na tych kartach było ok. 2,5 tys., co stanowiło wystarczającą liczbę. Bezdyskusyjnie inicjatorzy referendum ogłosili zwycięstwo. Było ono jednak przedwczesne. Proszę sobie wyobrazić, że burmistrz miasta Augustowa udostępnił karty z podpisami podległym mu pracownikom, przez co przed samą weryfikacją przez komisję weryfikacyjną, która musi być powołana zgodnie z ustawą, zostało złożone zawiadomienie do prokuratury na inicjatorów referendum o podejrzeniu podrobienia podpisów. Oczywiście burmistrz miasta Augustowa doprowadził do sytuacji, w której inicjatorzy referendum ze społeczników stali się potencjalnymi przestępcami. Mało tego, poinformował na łamach lokalnej gazety, że złożono 226 kart z podpisami, co w kontekście doprowadziło do sytuacji, w której inicjatorzy referendum złożyli zawiadomienie do prokuratury, wnosząc o sprawdzenie, czy karty z podpisami zginęły i dlaczego były weryfikowane przez pracowników urzędu przed powołaniem komisji weryfikacyjnej.

    Po wielokrotnych konferencjach prasowych inicjatorów referendum pani sekretarz miasta wreszcie wzięła ustawę o referendum lokalnym i przeczytała, jak to ma wyglądać. Trzy tygodnie po złożeniu wniosku doprowadzono w końcu do pierwszego posiedzenia komisji, która zweryfikowała wniosek, który notabene został odrzucony z powodu braku nazwy miejscowości w adresie osoby popierającej. Dochodzi do sytuacji kuriozalnych. Urząd absolutnie nie znał ustawy, łamiąc przy tym prawo, tłumiąc oddolną społeczną inicjatywę, nie zważając na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, w którym czytamy: ˝Pod pojęciem prawidłowo złożonego podpisu, o którym mowa w art. 22 ust. 5 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym, zrozumieć należy podpis sensu stricto, a nie podpis wraz z danymi identyfikującymi podpisującego˝. Tak więc sekretarz miasta odpowiada, że ją nie interesuje wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, tylko wskazanie Państwowej Komisji Wyborczej, która w przypadku referendum lokalnego w sprawie innej niż odwołanie organów jednostki samorządu terytorialnego nie odgrywa żadnej roli.

    We wtorek - tak, we wtorek - pracowaliśmy nad projektem ustawy o referendum lokalnym, a zapomnieliśmy całkowicie o samym sensie referendum i władzy społeczności lokalnej. Miasta absolutnie tego prawa nie chcą nadawać społeczeństwu. Powodem są niekompetencje oraz po prostu, że tak powiem, zabetonowanie myślenia urzędników, którzy interpretują prawo po swojemu, tak jak im pasuje. Działanie burmistrza miasta Augustowa, który powiada, że decyzje i tak ostatecznie podejmą radni, jest całkowitym pogwałceniem sensu inicjatywy obywatelskiej i ukazuje, jak bardzo potrzebna jest dogłębna naprawa ustawy o referendum lokalnym. Dziękuję bardzo.