Strona którą oglądasz dotyczy poprzedniej kadencji sejmu. Aktualne informacje znajdziesz tutaj

7 punkt porządku dziennego:


Pytania w sprawach bieżących.


Poseł Józefa Hrynkiewicz:

    Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Od 2010 r. zmieniły się zasady finansowania podmiotowego nauki. W 2014 r. w wielu instytucjach naukowych i uczelniach brakuje środków na wypłatę wynagrodzeń. Przez te wszystkie lata stosowano oszczędności polegające głównie na zwalnianiu pracowników. Te zwolnienia dawno już przekroczyły granice rozsądku. W uczelniach i w instytutach nie ma możliwości zatrudniania nawet najzdolniejszych młodych naukowców. I proszę tu nie mówić, panie ministrze, jak to często mówicie: Proszę starać się o granty. To puste hasło, dlatego że spadają także nakłady na granty, nakłady na naukę. Choć były one niskie już w roku 2013, wynosiły 0,36, to w roku 2014 zmniejszyły się do 0,32.

    W związku z tym zgłaszam się do pana z następującym pytaniem: Jakie cele zamierza osiągnąć rząd przez likwidację placówek naukowych, w tym także prowadzących badania stosowane, często w unikalnych specjalnościach? Czy zastosowane metody likwidacji placówek naukowych to działania przypadkowe, wynikające ze złego prawa i z braku zmiany w porę tego prawa, czy też są one zamierzone?

    Pytam: Jakie będą koszty likwidacji wielu placówek naukowych, które z powodu złej metody finansowania stanęły przed koniecznością likwidacji swojej działalności, fizycznej likwidacji, bo badania często nie są tam już prowadzone? Chcę tu wymienić np.: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Instytut Reumatologii w Warszawie, dotyczy to 40% placówek. I proszę nie mówić, że w roku 2020 na naukę będzie przeznaczone 2% PKB (Dzwonek), dlatego że części tych ludzi, których wykształciliśmy, najzdolniejszych, już w Polsce po prostu nie ma i nikogo z nich nie będzie. To są ci, których wykształcenie kosztowało bardzo drogo, a którzy pojechali pracować gdzie indziej.


7 punkt porządku dziennego:


Pytania w sprawach bieżących.


Sekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Marek Ratajczak:

    Pani Marszałkini! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Szanowni Państwo! Odpowiadając na pytanie, chciałbym przedstawić następujące informacje.

    Przede wszystkim żadna z jednostek, o których wspomniała pani poseł, nie jest w stanie likwidacji ani nie sądzę, żeby znalazła się w stanie likwidacji. Prawdą jest natomiast, że jednym z założeń reformy nauki i szkolnictwa wyższego jest to - i jest to założenie poparte przez znaczną część, śmiem twierdzić, że przez większość, środowiska - że w zakresie finansowania nauki i szkolnictwa wyższego powinna rosnąć rola środków pozyskiwanych drogą konkursową w stosunku do środków, które są gwarantowane, jeśli tak można powiedzieć, z samego tytułu istnienia danej jednostki i liczby zatrudnionych przez nią pracowników.

    Oczywiście trzeba gwarantować pewien poziom finansowania, ponieważ, tu zgadzam się z panią poseł, nie można doprowadzić do tego, żeby w przypadku gdy wszystko byłoby uzależnione od finansowania konkursowego, grantowego, powstałaby sytuacja, w której uzyskanie kolejnego grantu warunkowałoby możliwość w ogóle istnienia danego zespołu. Natomiast z drugiej strony, jeżeli dzisiaj szukamy odpowiedzi na pytanie o stosunkowo niski poziom innowacyjności polskiej gospodarki, jak również polskiej nauki, to nierzadko odpowiedź brzmi, że w przeszłości właśnie zbyt często gwarantowane było finansowanie z tytułu istnienia danej jednostki, niekoniecznie powiązane z wnikliwą oceną realnych efektów uzyskiwanych przez poszczególne jednostki i przez poszczególnych badaczy.

    Co do skali finansowania to oczywiście szanuję przedstawione przez panią poseł informacje, jednak chcę powiedzieć, że w roku 2014 - oczywiście trudno podawać ostateczne dane, bo do zakończenia roku jeszcze troszkę pozostało - finansowanie nauki jest na poziomie ok. 0,39% PKB, w roku 2013 było podobnie, a w roku 2015, jeżeli Wysoka Izba zechce przyjąć projekt budżetu, jeśli chodzi o finansowanie nauki, w takim kształcie, nad którym wczoraj rozpoczęła się debata, to będzie to powyżej 0,4%, oczywiście do tego trzeba dołożyć środki sektora prywatnego.

    Z kolei jeśli chodzi konkretnie o finansowanie jednostek naukowych w postaci instytutów badawczych, bo o nich głównie pani poseł mówiła, to instytuty badawcze mają kilka źródeł finansowania. Część z tych instytutów, o których pani poseł zechciała wspomnieć, ma status państwowych instytutów badawczych. Oznacza to, że ministrowie bezpośrednio nadzorujący dane instytuty mają pełną możliwość wykorzystywania części środków finansowych, którymi dysponują w ramach swoich części budżetowych, na finansowanie określonych działań tych instytutów. I tutaj rola ministra nauki może być co najwyżej taka, że może on, że tak powiem, przypominać konkretnym ministrom o tym, że takie narzędzie w ich ręku jest i że nie jest nigdzie określone, jaką dokładnie kwotą minister nadzorujący instytut, który ma status państwowego instytutu badawczego, może go zasilać. Oczywiście to zasilanie musi być powiązane ze zlecaniem konkretnych zadań, które instytut powinien wykonywać.

    Natomiast jeśli chodzi o to, co przekazuje minister nauki, to mogę powiedzieć tylko tyle, że rzeczywiście ostatnie dwa lata w związku z określoną sytuacją makroekonomiczną były dla instytutów badawczych stosunkowo trudne. Ale były one stosunkowo trudne, jeżeli popatrzy się na rok 2012, kiedy to skala finansowania była tak naprawdę pochodną decyzji podjętych pod koniec roku, kiedy minister nauki dysponował pewnymi środkami, które mógł dodatkowo przekazać instytutom, natomiast zakładamy, że w roku 2015 w związku ze wzrostem nakładów na naukę - między innymi po to zabiegaliśmy o ten wzrost nakładów, żeby częściowo zwiększyć tę skalę - część tych środków przeznaczy się na zwiększenie dotacji statutowej tudzież zwiększy się środki, którymi będą dysponować obie nasze agencje grantowe, czyli Narodowe Centrum Nauki i Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.

    Chcę również powiedzieć, że w przypadku wszystkich tych instytucji, o których wspominała pani poseł, jeżeli do ministra nauki trafiają konkretne, powiedziałbym, postulaty, oczekiwania, konkretne wnioski związane z funkcjonowaniem tych instytucji, to zawsze w bezpośrednim kontakcie z osobami kierującymi tymi instytucjami szukamy możliwości rozwiązania problemu, czy to poprzez wnioski o restrukturyzację, na który to cel minister nauki może przeznaczać dodatkowe środki, czy poprzez inne działania, które pozwalają na wzmocnienie finansowania tych instytucji. Jednocześnie podkreślam, że nie jest ani celem, ani zadaniem ministra nauki likwidowanie jakiejkolwiek jednostki naukowej, a tym bardziej jednostek, które z racji swojej istotnej roli w życiu społecznym i ekonomicznym muszą po prostu na polskiej mapie działalności naukowej pozostać. Dziękuję bardzo.


7 punkt porządku dziennego:


Pytania w sprawach bieżących.


Poseł Włodzimierz Bernacki:

    Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nie chciałbym nikogo pouczać, ale wydaje mi się, panie ministrze, że wysoce niewłaściwa była ta sugestia, że pani poseł, pani profesor w jakimkolwiek punkcie nadużyła prawdomówności. Wydaje się, że taki zarzut z pana strony jest wysoce niewłaściwy.

    Chciałbym, panie ministrze, powtórzyć to pytanie, które powtarzam od trzech lat, zresztą nie tylko ja, ale również moi koledzy z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Otóż w strategii lizbońskiej uznano, że do roku 2020 nakłady na naukę powinny osiągnąć poziom 3%, powtarzam, do roku 2020. To jednocześnie nakłada na nas wszystkich obowiązek podwyższania nakładów na naukę każdego roku o co najmniej 20%. Proszę przedstawić strategię dojścia do owych 3%.


7 punkt porządku dziennego:


Pytania w sprawach bieżących.


Sekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Marek Ratajczak:

    Chciałbym wyraźnie podkreślić, że w strategii lizbońskiej jest idea przeznaczania 3% nakładów na naukę, ale przypominam, że obejmuje to zarówno nakłady ze środków publicznych, jak i ze środków prywatnych. Pozwolę sobie również przypomnieć, że w tych krajach, które często stawiamy sobie za wzór w tym zakresie, na ogół proporcja nakładów publicznych do kładów prywatnych wygląda tak, że 2/3 to są nakłady prywatne, a 1/3 to nakłady publiczne. Czyli gdyby to miało być te 3%, to mniej więcej 1% powinien pochodzić ze środków publicznych, a 2% ze środków prywatnych.

    Polska deklarowała, że do roku 2020 osiągnie poziom 1,7%. Pani premier Kopacz w swoim exposé określiła ten cel na rok 2020 na poziomie 2%. Przy założeniu, że nadal będzie taka proporcja, jaką wstępnie zakładaliśmy, czyli że w polskich realiach do tego momentu najprawdopodobniej nie uda się dojść do tej proporcji 2/3:1/3 - mówię ˝najprawdopodobniej˝, chociaż ostatnie dwa lata są, powiedziałbym, wyjątkowo optymistyczne, jeśli chodzi o wzrost nakładów sektora prywatnego, i mam nadzieję, że nadal tak będzie - w każdym razie przy założeniu, tak jak pierwotnie przyjęto, że będzie to proporcja pół na pół, czyli połowa ze środków publicznych i połowa ze środków prywatnych, do roku 2020 powinniśmy osiągnąć poziom 1% nakładów na sferę B+R ze środków publicznych. Sądzę, że w roku 2015 będzie to w granicach 0,41-0,42%, więc jest to jak najbardziej realne przy założeniu, powiedziałbym, takich prognoz makroekonomicznych, jakie w tej chwili można określić.

    Proszę państwa, proszę nie oczekiwać ode mnie, że w tym momencie podam dokładne kwoty, jakie będą w latach 2016, 2017, 2018 i 2019. Ja mogę powiedzieć tylko tyle, że zakładamy, iż wzrost, który jest przewidziany w roku 2015, to jest wzrost nakładów publicznych w stosunku do roku 2014 o ponad 10% łącznie. Zakładamy też, że nie jest to wzrost jednorazowy, tylko że pomiędzy rokiem 2015 a rokiem 2020 będzie następował stały, dynamiczny wzrost nakładów na naukę, który pozwoli nam osiągnąć ten poziom. Ale proszę nie oczekiwać, że w tym momencie zadeklaruję zarówno konkretne kwoty, jak i konkretne tempo wzrostu w kolejnych latach, bo jeżeli tempo wzrostu okaże się, nie wiem, w roku 2016 wyższe niż dzisiaj można oczekiwać, to zakładam, że przełoży się to również na odpowiednio większą dynamikę wzrostu nakładów na naukę. Podkreślam, że moim zdaniem osiągnięcie poziomu, który założyliśmy, przy tym, co obserwujemy w zakresie działań sektora prywatnego, czyli osiągnięcie 2% nakładów na naukę w relacji do produktu krajowego brutto w roku 2020, to jest cel realny.



Józefa Hrynkiewicz, Włodzimierz Bernacki i Jerzy Szmit - pytanie z 9 października 2014 r.


37 wyświetleń




Zobacz także:








Poseł Jerzy Szmit - Wystąpienie z dnia 08 października 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 102 Przedstawiony przez Prezesa Rady Ministrów dokument: "Stan...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Jerzy Szmit - Wystąpienie z dnia 08 października 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 102 Sprawozdanie Komisji o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Jerzy Szmit - Wystąpienie z dnia 08 października 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 102 Sprawozdanie Komisji o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Jerzy Szmit - Oświadczenie z dnia 08 października 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 102 Oświadczenie poselskie

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy