11 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o poselskim projekcie uchwały w sprawie ludobójstwa dokonywanego na chrześcijanach, jazydach, Kurdach oraz innych mniejszościach religijnych i etnicznych przez organizację terrorystyczną tzw. Islamskie Państwo (ISIS) na obszarze północnego Iraku i Syrii (druki nr 2696 i 2721).

Poseł Sprawozdawca Tadeusz Iwiński:

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pragnę przedstawić w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych sprawozdanie o poselskim projekcie uchwały w sprawie ludobójstwa dokonywanego na chrześcijanach, jazydach, Kurdach oraz innych mniejszościach religijnych i etnicznych przez organizację terrorystyczną tzw. Islamskie Państwo (ISIS). To jest skrót angielski, który zresztą wywodzi się ze skrótu arabskiego. Tak naprawdę ta organizacja w języku arabskim nazywana jest Daesh, ale zostawmy to dla obszaru północnego Iraku i Syrii.

    Najpierw odczytam krótki tekst, który został jednogłośnie przyjęty przez sejmową Komisję Spraw Zagranicznych:

    ˝Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża solidarność z prześladowanymi chrześcijanami, jazydami i Kurdami oraz przedstawicielami innych mniejszości religijnych i etnicznych na obszarze północnego Iraku i Syrii.

    Wspieramy wysiłki USA, Francji i innych państw szczególnie angażujących się w pomoc prześladowanym, wysiedlanym, a także mordowanym.

    Apelujemy do społeczności międzynarodowej o zgodną i pilną interwencję, która zapobiegnie zbrodni ludobójstwa na chrześcijanach, jazydach, Kurdach oraz przedstawicielach innych mniejszości religijnych i etnicznych na obszarze północnego Iraku i Syrii, za pomocą wszelkich środków przewidzianych w Karcie Narodów Zjednoczonych˝.

    Chciałbym kilka minut poświęcić wyjaśnieniu przyczyn złożenia takiego projektu uchwały. Klub SLD złożył ten projekt ponad 2 miesiące temu, jeżeli mnie pamięć nie myli, jeszcze w sytuacji, gdy ta cała sprawa, ogromna tragedia, która owocuje wieloma ofiarami - chodzi o zabitych, a także o dziesiątki tysięcy uchodźców - i groźbą zamachów terrorystycznych nawet w Europie czy Ameryce Północnej, nie była jeszcze tak znana i tak pilna. Tak się złożyło, że dzisiaj już jest inaczej.

    To jest nietypowe rozwiązanie, jeżeli chodzi o islam. Struktury terrorystyczne raczej były związane z mniejszością szyicką, ponieważ, nie chcę wchodzić w szczegóły, dopiero od czwartego kalifa, Alego, szyici uważają, że władza polityczna powinna być sprzężona z władzą religijną. Tu mamy do czynienia z czymś innym, mianowicie to jest ugrupowanie sunnickie nawiązujące do dawnych rozwiązań wiążących się jeszcze z VII wiekiem naszej ery - nie ma powodu wchodzić w szczegóły związane z całą strukturą kalifatu - które na terenach północnego Iraku i wschodniej Syrii postanowiło zorganizować strukturę - dysponuje ono siłami zbrojnymi szacowanymi na ponad 30 tys. bojowników - która wprowadzi w życie nie tylko rozwiązania szariatu, ale również skrajne rozstrzygnięcia. Ponieważ uzyskali oni dostęp do sprzętu, który pozostawiła armia iracka - głównie to jest sprzęt zachodni, przede wszystkim amerykański, pochodzący jeszcze z czasów, gdy Amerykanie przez 8 lat ze swoimi sojusznikami byli w Iraku - mają duże możliwości oddziaływania. Ofiarami padają kobiety, ponieważ masowo stosowane są porwania nie tylko kobiet, ale również młodych dziewczyn, które są siłą wcielane do oddziałów, a przede wszystkim przydzielane swoistym mudżahedinom, czyli bojownikom. Stosowany terror ucieka się także do pozyskiwania bojowników islamskich z Zachodu czy dramatów, które chyba wszyscy kilkakrotnie widzieliśmy, w postaci zupełnie barbarzyńskich rozwiązań, mianowicie odcinania głów zakładnikom arabskim, ale przede wszystkim zachodnim w celu zastraszenia Amerykanów, Brytyjczyków itd. To się rozwija.

    W zeszłym miesiącu dwukrotnie byłem z ramienia Rady Europy w Turcji, obserwowałem wybory prezydenckie, i byłem między innymi w stolicy tureckiego Kurdystanu Diyarbakir, a także na granicy - od strony tureckiej - z Syrią. To wszystko jest sprzężoną beczką prochu. Irak jest dzisiaj państwem upadłym. Na północy mamy autonomiczny region kurdyjski, który jest dość dobrze zorganizowany i sam się broni. Poniżej mamy właśnie Państwo Islamskie ze stolicą w Rakka, w dystrykcie Rakka na granicy Iraku i Syrii. Między innymi ten rejon był przedmiotem pierwszego wczorajszego bombardowania przez lotnictwo amerykańskie i lotnictwo 5 innych sunnickich państw arabskich, zwłaszcza Arabii Saudyjskiej i Jordanii, dlatego że wcześniejsze bombardowanie pozycji Państwa Islamskiego dotyczyło, na co zgodziły się władze Bagdadu, tylko Iraku. Rząd iracki w Bagdadzie - jeżeli chodzi o Irak, to jest to państwo o powierzchni 444 km?, czyli o 1/3 większe od Polski - kontroluje tylko rejon Bagdadu i południe. W Syrii z kolei od 3 lat trwa wojna domowa przeciwko rządowi prezydenta Asada w Damaszku, gdzie występuje kłębowisko sił i organizacji albo miejscowej Al-Kaidy, albo związanych z Al-Kaidą. One były popierane przez Zachód, a dzisiaj często działają zupełnie samodzielnie.

    Żeby nie przedłużać, pani marszałek, powiem tylko, że rzeczywiście to jest zupełnie nowe zjawisko w sensie barbarzyństwa i jego skali, na przykład domy chrześcijan nierzadko oznacza się literą N - od słowa Nazarejczyk - co ma ułatwić ataki sunnickim dżihadystom - dżihad, czyli święta wojna. Oczywiście nie ma dogodnych warunków, żeby ocenić w sposób wiarygodny skalę tragedii, ale co najmniej 0,5 mln osób uciekło z domów i jest ściganych i zabijanych przez, jak do tej pory, całkowicie bezkarnych terrorystów. To jest ewidentne ludobójstwo i wyjątkowe barbarzyństwo, wobec którego ani Polska, ani społeczność międzynarodowa nie mogą być obojętne. Dobrze, że Polska udzieliła, wprawdzie na niewielką skalę, pomocy. W Erbilu, stolicy irackiego Kurdystanu, jakiś czas temu wylądował jeden samolot z pomocą humanitarną. Wydaje się, że w miarę możliwości pomoc należy zwiększać. Polska politycznie popiera tę akcję, ale nauczona doświadczeniami między innymi z Iraku, a także z Afganistanu nie przewiduje, nie przewidują tego nawet Amerykanie, wysłania sił lądowych, a istnieje niebezpieczeństwo, że bez sił lądowych nie da się pokonać tej bardzo dobrze zorganizowanej armii.

    Krótko mówiąc i podsumowując, zwracam się o przyjęcie tej uchwały, która ma jakby wieloraki walor, m.in. również ten, o którym wspominał papież Franciszek kilka dni temu w trakcie pobytu w Albanii, w Tiranie, że nie można pod pozorem, pod płaszczykiem jakiejkolwiek religii naruszać praw człowieka, dokonywać aktów terroru, że jest to absolutnie nieusprawiedliwione w odniesieniu do jakiejkolwiek grupy etnicznej czy religijnej. To nie jest, chcę powiedzieć, pierwszy przypadek, ponieważ kilka lat temu Sejm również przyjmował trochę inną uchwałę, nawet powołaliśmy wtedy specjalną podkomisję, która zajmowała się tym projektem - miałem nawet honor jej wtedy przewodniczyć - i zostało to również przyjęte. Myślę, że trudno jest porównywać skalę tragedii. Ta obecna jest chyba jeszcze większa aniżeli wówczas, kilka lat temu. Nie wiadomo, jak to się będzie rozwijać, nie ma tutaj prostych recept, jeżeli rzeczywiście nie chce się doprowadzić do angażowania sił lądowych wielu państw, ale oczywiście trzeba zaprotestować, a także apelować o solidarność i być przygotowanym na potrzebę dalszych kroków. Dziękuję bardzo. (Oklaski)