6 punkt porządku dziennego:

Poseł Cezary Olejniczak:

    Dziękuję.

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej (Oklaski) z radością przyjmuje rozpoczęcie prac parlamentarnych nad projektem ustawy o odnawialnych źródłach energii. Niestety po ponad 3 latach oczekiwań na rządowy projekt ilość problemów w branży OZE, które ta ustawa musi rozwiązać, nie zmalała, ale wręcz przeciwnie - znacząco wzrosła.

    Sojusz Lewicy Demokratycznej zawsze przykładał ogromną wagę do zapewnienia nowoczesnego otoczenia prawnego polskiej energetyki. To za rządów Sojuszu Lewicy Demokratycznej w roku 1997 powstało Prawo energetyczne, które obowiązuje do dzisiaj. Pomimo licznych i hucznych zapowiedzi kolejnych ekip rządowych żadnemu innemu rządowi nie udało się stworzyć nowego Prawa energetycznego - mimo zmieniających się czasów i konieczności dostosowania ram prawnych dotyczących energetyki do zupełnie nowych wyzwań.

    To za rządów Sojuszu Lewicy Demokratycznej powstał pierwszy system wsparcia energetyki odnawialnej, oparty na zielonych certyfikatach. Ten system, tak krytykowany przez obecny rząd, pozwolił na zainstalowanie ponad 5 GW nowych mocy w krajowym systemie elektroenergetycznych. Dzięki temu prawu powstało ponad 35 tys. nowych miejsc pracy, a setki gmin z obszarów wiejskich otrzymują znaczące środki z tytułu podatków od instalacji OZE.

    Dla Sojuszu Lewicy Demokratycznej najważniejsze jest bezpieczeństwo energetyczne Polski, budowane dzięki wykorzystaniu krajowych zasobów i źródeł energii. Takimi źródłami są węgiel kamienny i brunatny oraz odnawialne źródła energii, takie jak woda, biomasa, słońce, biogaz i na końcu wiatr. I nie atom, państwo z Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego.

    Przewija się w tej dyskusji, że jest mało pieniędzy na OZE. Pieniądze z budowy elektrowni atomowej w Polsce można przeznaczyć na odnawialne źródła energii. Te odnawialne źródła plus węgiel powinny być podstawą polskiego miksu energetycznego, bo dają Polsce niezależność energetyczną, a do tego nowe miejsca pracy, rozwój przedsiębiorstw i wzrost gospodarczy.

    Wychodzimy z założenia jako jedyni reprezentanci lewicy w Polsce... (Wesołość na sali)

    Boli was to, ale tak jest.

    ...że dostęp do energii, ciepła, energii elektrycznej i paliw to podstawowe prawo społeczne, gwarantujące bezpieczeństwo i komfort ludności oraz rozwój gospodarczy. Obowiązkiem lewicy jest zapewnienie dostępu do energii dla każdego obywatela, przy czym lewicowy dostęp do energii to nie tylko możliwość swobodnego przyłanczania się do sieci energetycznej...

    (Poseł Tomasz Kulesza: Przyłączania.)

    Przyłączania, tak jest, panie pośle.

    ...i możliwość tworzenia własnych źródeł energii, ale przede wszystkim możliwość korzystania z energii i paliw po przystępnych dla każdego cenach, o czym wspomniał w swoim wystąpieniu pan poseł Czerwiński. Niestety przedłożony rządowy projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii tylko w niewielkim stopniu odpowiada na te wyzwania.

    Na pewno na uznanie zasługuje, panie ministrze, po pierwsze, próba racjonalizacji kosztów systemu wsparcia energetyki odnawialnej tak, aby nie wpływały na podwyższenie cen energii, po drugie, próba ograniczenia wsparcia dla tych technologii, które nie przyczyniają się do rozwoju nowych mocy, ale jedynie konsumują środki z systemu wsparcia. Chodzi o współspalanie i dużą, zdekapitalizowaną energetykę wodną, głównie państwową. Propozycje dotyczące wzmocnienia wsparcia dla mikroinstalacji, prosumentów i energetyki rozproszonej.

    Wątpliwości budzi jednak wiele szczegółowych rozwiązań, a zwłaszcza filozofia całej ustawy, opierająca się na tym, że OZE traktuje się jako zło konieczne, a nie szansę na bezpieczeństwo energetyczne, modernizację polskiej energetyki, rozwój przedsiębiorczości i wzrost komfortu mieszkańców, zwłaszcza mieszkańców polskiej wsi.

    Najważniejsze problemy, jakie dostrzega Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej w projekcie ustawy, są następujące. System nakierowany jest wyłącznie na cel określony w roku 2020. Brak jest jakiejkolwiek strategii czy nawet wizji rozwoju energetyki odnawialnej w latach 2020-2050. Pan minister kilka posiedzeń Sejmu do tyłu mówił, że rząd ma politykę energetyczną już do roku 2050. Pan premier Tusk panu o tym powiedział. Dlaczego w tej ustawie o tym nie wspominacie?

    Rząd mamił nas przez kilka lat opowieściami o tym, jak nowa Komisja Europejska i nowy Parlament Europejski odejdą od polityki wspierania odnawialnych źródeł energii. To może wysłuchajmy, jaki jest drugi z pięciu priorytetów nadchodzącej kadencji przewodniczącego Komisji Europejskiej: Musimy wzmocnić udział odnawialnych źródeł energii na naszym kontynencie. To nie tylko kwestia polityki odpowiedzialnej za zmiany klimatu. Jest to jednocześnie konieczna polityka przemysłowa, jeśli nadal chcemy mieć niedrogie pokłady energii do naszej dyspozycji w perspektywie średnioterminowej. Dlatego chcę, żeby europejska unia energetyczna stała się numerem jeden, jeśli chodzi o odnawialne źródła energii.

    Zaproponowany system ma na celu jak najtańsze osiągnięcie celów w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii w roku 2020. Wiemy doskonale, że najtaniej wcale nie znaczy najlepiej ani najkorzystniej. System zaproponowany przez rząd będzie wspierał najtańsze, azjatyckie technologie. Najtańsze, a więc najmniej bezpieczne i najmniej trwałe inwestycje. W takim systemie nie będzie miejsca na rozwój polskich technologii ani na budowę mocnej, konkurencyjnej na europejskim rynku krajowej branży usługowej.

    Brak dedykowanych mechanizmów wsparcia technologii, szczególnie istotnych dla polskiej gospodarki, w tym technologii innowacyjnych, wrzucenie wszystkich technologii do jednego koszyka aukcyjnego jest poważnym błędem, panie ministrze, który będzie skutkował tym, że Polska będzie importerem netto zagranicznych urządzeń zamiast rozwijać swój przemysł, np. w sektorze morskiej energetyki wiatrowej, która stanowi ogromną szansę dla polskiego przemysłu stoczniowego, czy biogazowni rolniczych, panie pośle Kasprzak, stanowiących ogromną szansę dla polskiej wsi i przemysłu rolno-spożywczego. Mamy do czynienia z próbą wprowadzenia niesprawnego, ryzykownego systemu aukcyjnego bez niezbędnego okresu przejściowego, podczas którego nowe mechanizmy można będzie wypróbować w zakresie niektórych technologii. Zbyt małe jest też wsparcie dla prosumentów i małej energetyki rozproszonej. Zaproponowane rozwiązania zmierzają w dobrym kierunku, ale są zbyt zachowawcze i nie dają gwarancji szerokiego rozwoju mikrogeneracji, która powinna stać się w kolejnej dekadzie bardzo ważnym elementem budowania bezpieczeństwa energetycznego i zrównoważonego rozwoju, szczególnie na obszarach wiejskich. Polski nie stać na kolejne lata prac nad ustawą o OZE. Istniejące zapóźnienia trzeba nadrobić i powinien to być priorytet w pracach nad ustawą o odnawialnych źródłach energii.

    Dlatego Sojusz Lewicy Demokratycznej opowiada się za jak najszybszym rozpoczęciem prac nad przedłożonym projektem. Ustawa powinna zostać w szybkim tempie udoskonalana, między innymi poprzez zwiększenie wsparcia dla prosumentów, wydłużenie perspektywy wsparcia o kolejną dekadę, wprowadzenie okresu przejściowego oraz większej liczby koszyków aukcyjnych, tak aby nie tylko najtańsze, ale i przynoszące największe krajowe efekty gospodarcze technologie miały szansę na rozwój.

    W związku z powyższym Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej opowiada się za skierowaniem projektu ustawy o odnawialnych źródłach energii do Komisji Nadzwyczajnej ds. energetyki i surowców energetycznych. Znając pana przewodniczącego Czerwińskiego, mam nadzieję, że w trybie natychmiastowym przystąpimy do prac nad tą ustawą. Dziękuję bardzo. (Oklaski)