9 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia 25. rocznicy obrad Okrągłego Stołu (druki nr 2126 i 2160).

Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mógłbym zawrzeć, zmieścić swoją wypowiedź w słowach mego poprzednika, ponieważ klub Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze uchwałę w 25-lecie obrad okrągłego stołu.

    Dziś są malkontenci i cały czas okrągły stół i jego osiągnięcia były krytykowane, tak samo jak i podnoszone do rangi symbolu. Można było różnie patrzeć i różnie dyskutować przez okres 25 lat, ale już po ćwierćwieczu, obserwując to, co się dzieje na zewnątrz, w szczególności ostatnie miesiące u naszych sąsiadów, dziś można postawić pytanie: Co było bardziej racjonalne, okrągły stój czy Majdan? Co mniej kosztuje ludzi? I dziś z okazji tej 25. rocznicy trzeba wyrazić wdzięczność i szacunek dla twórców okrągłego stołu i uświadomić sobie, ile trzeba było zacięcia, kompromisu i pokory ze strony ówczesnej władzy, żeby usiąść z twardą opozycją, i ile trzeba było determinacji po stronie ludzi ˝Solidarności˝, żeby usiedli w atmosferze pokojowej, bardzo nerwowej, bardzo napiętej, pełnej lęków i obaw, ale w atmosferze pokojowej, czego efektem miało być obronienie ludzi przed rozlewem krwi. Proszę mi pokazać rewolucję na świecie, zmianę systemów, gdzie w tak spokojny sposób... Wielu ludzi przecież wcześniej było więzionych, internowanych itd., ale samo to przejście...

    Byłem i jestem posłem, byłem także posłem X kadencji i, Wysoka Izbo, nie uwierzycie w to, co powiem, że wtedy Sejm stanowiły dwie przeciwstawne sobie strony, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, Stronnictwo Demokratyczne i Obywatelski Klub Parlamentarny, ludzie z pierwszych szeregów ˝Solidarności˝, które potrafiły także tu zawierać kompromisy. Proszę sobie wyobrazić, że wtedy nie było jeszcze automatów do głosowania i nie wiadomo, jak kto głosował, a po dwóch latach posłowie ustalili, że kończymy kadencję Sejmu kontraktowego i przechodzimy do pierwszych wyborów demokratycznych. To jest pokłosie okrągłego stołu, pokłosie tego kompromisu.

    Dlatego też, panie marszałku, Wysoka Izbo, chciałbym w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego wyrazić głęboki szacunek dla ludzi, którzy zawsze podchodzą z troską o państwo, z myślą o państwie. Jednak państwo to brzmi bardzo górnolotnie, a za słowem ˝państwo˝ kryje się społeczeństwo, zwykły człowiek. Każda decyzja zatem powinna zawsze być taka, żeby nie narażać zwykłych ludzi na niebezpieczeństwo. Dziś bowiem naszym, parlamentarzystów, polityków, obowiązkiem jest zapewnienie społeczeństwu bezpieczeństwa i nadziei i takie powinny być decyzje. Dlatego jeszcze raz z szacunkiem zwracam się do wszystkich tych, którzy i w tamtym czasie, i przez 25 lat dbali o dobry klimat w państwie, o dobry klimat do rozmów i o dobry klimat w odniesieniu do decyzji dla dobra państwa. Dziękuję, panie marszałku. (Oklaski)