21 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (druk nr 2137).

Poseł Jerzy Borowczak:

    Dziękuję, panie marszałku.

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym rozpocząć swoje wystąpienie od wyrażenia w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska podziękowania w pierwszej kolejności Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz Senatowi RP za inicjatywę dotyczącą tej jakże ważnej, chociaż bardzo spóźnionej, ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych. Od prawie 25 lat żyjemy w wolnym, demokratycznym państwie. Droga do tej upragnionej wolności była długa, pełna wyrzeczeń i ofiar. Wielu zapłaciło za tę walkę o wolność i suwerenność państwa polskiego cenę najwyższą. Pamiętamy, jak strzelano z zimną krwią do protestujących robotników w Poznaniu w 1956 r. oraz na Wybrzeżu w 1970 r. Nie zapomnimy nigdy o ponad 100 ofiarach zastrzelonych, a w większości w skrytobójczy sposób zamordowanych w latach 80. po wprowadzeniu stanu wojennego. Po tych ofiarach zostały osamotnione matki, żony i dzieci, o których państwo polskie powinno pamiętać.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo polskie powinno pamiętać o osobach, które dały z siebie wszystko w walce o wolność i niepodległość, w tym również to, co człowiek ceni sobie najbardziej - własne zdrowie. Wielu, bardzo wielu zapłaciło cenę bardzo wysoką, utraciło rodziny, zrezygnowało z kariery zawodowej; poświęcając swój czas na bezinteresowną walkę, płaciło tym, że często spadały na nich wyroki więzienia i inne represje. Wiele tysięcy było zmuszonych do emigracji. Gdy ci ludzie walczyli o wolną Polskę, nie mieli gwarancji, że dożyją wolności, a mimo to dali z siebie wszystko dla Polski, dla jej społeczeństwa. Ale to dzięki ich poświęceniu, ich ofiarności dożyliśmy czasów, które jeszcze przed 30 laty były tylko w sferze marzeń. Wielu z tych najbardziej zasłużonych żyje dzisiaj w biedzie, jest chorych, pozbawionych opieki i często umierających w zapomnieniu i samotności.

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Artykuł 19 konstytucji nakłada na Rzeczpospolitą Polską obowiązek otoczenia specjalną opieką weteranów walk o niepodległość. I właśnie ta uchwała Senatu RP, którą mam zaszczyt rekomendować Wysokiej Izbie w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska, wypełnia ten konstytucyjny obowiązek państwa polskiego.

    Należy podkreślić, że ustawa odnosi się tylko do osób najbardziej zasłużonych, tych, które otrzymają po weryfikacji status weterana opozycji antykomunistycznej od urzędu państwowego, jakim jest Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Będą to tylko osoby pozostające w najtrudniejszej sytuacji życiowej, czyli chore, pobierające najniższe świadczenia rentowe lub emerytalne. Oczywiście, jeśli trafi ten projekt do komisji, tam będziemy mogli rozmawiać o możliwościach państwa, o tym, jaka pomoc może być do tych osób skierowana. Ustawa nie ustanawia żadnych przywilejów, szczególnie dla weteranów, którzy stali się beneficjantami wolności. Chciałbym podkreślić też, że nie obejmuje ona osób, które angażowały się aktywnie w działalność NSZZ ˝Solidarność˝ bądź Niezależnego Zrzeszenia Studentów tylko w okresie od 31 sierpnia 1980 r. do 13 grudnia 1981 r., czyli daty wprowadzenia stanu wojennego.

    Dziękując ponownie Kancelarii Prezydenta RP i Senatowi RP za tę inicjatywę dotyczącą działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych, w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wnioskuję o skierowanie projektu ustawy do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym na zakończenie podziękować serdecznie wszystkim organizacjom społecznym oraz tym osobom, które aktywnie uczestniczyły w procesie prac nad tą ustawą, kiedy ona powstawała w Senacie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)