1 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2014 (druki nr 1779 i 1966).

Poseł Genowefa Tokarska:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

    W swoim wystąpieniu, będącym uzupełnieniem stanowiska klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego wobec sprawozdania komisji o projekcie ustawy budżetowej na rok 2014, pragnę zwrócić uwagę na planowane działania i perspektywy wieloletnie. Uważam, że planowanie wieloletnie prowadzone w układzie zadaniowym to bardzo ważny element budżetu, pozwalający ocenić trwałe kierunki rozwoju kraju.

    W 2014 r. realizowanych będzie 37 programów wieloletnich, na które zaplanowano wydatki budżetowe w wysokości 8302 mln zł. Na pozytywną ocenę zasługują m.in. wydatki związane z ochroną zdrowia, w tym na ˝Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych˝, ˝Narodowy program rozwoju medycyny transplantacyjnej˝ i programy wsparcia finansowego inwestycji w infrastrukturę ochrony zdrowia. Na inwestycje dotyczące obiektów szpitalnych w Warszawie, Krakowie, Bydgoszczy, Białymstoku zaplanowano na 2014 r. kwotę ponad 473 mln zł. Na programy wieloletnie wsparcia finansowego inwestycji o charakterze innowacyjnym i prorozwojowym zaplanowano kwotę prawie 100 mln zł.

    Dość pokaźną grupę stanowią również programy dotyczące kultury i dziedzictwa narodowego. Na wieloletni program ˝Kultura+˝ zaplanowano kwotę 96 mln zł, a na budowę kompleksów muzealnych Józefa Piłsudskiego w Sulejówku i II wojny światowej w Gdańsku - kwotę ponad 127 mln zł.

    Wiele miejsca w planowaniu wieloletnim zajmują programy z dziedziny polityki rolnej o łącznych wydatkach w 2014 r. w wysokości ponad 60 mln zł.

    Nieco słabiej w naszej ocenie wypadają programy związane z ochroną przeciwpowodziową. Jest to temat niezwykle istotny, wymagający sukcesywnej pracy, realizacji, bo chodzi o zapobieganie powtarzającym się nieszczęściom powodziowym.

    Z wielką determinacją po raz kolejny zwracam uwagę na drastycznie okrojony ˝Narodowy program przebudowy dróg lokalnych˝. Ograniczenie środków przeznaczanych na ten program tuż przed przedłożeniem Wysokiej Izbie projektu budżetu na 2014 r. jest zagadnieniem, którego nie można zaakceptować. Kwota na ten program wieloletni, zmniejszona z 1 mld zł do 250 mln zł, na zadania, które zostały w pełni przygotowane do realizacji przez samorządy powiatowe i gminne, musi ulec zmianie.

    Panie ministrze, wszyscy doskonale wiemy, jak pięknie sprawdził się ten program w jego pierwszej edycji. Na 2014 r. samorządy powiatowe i gminne w moim województwie, w województwie lubelskim, złożyły 126 wniosków, to znaczy przygotowały projekty techniczne, otrzymały decyzje budowlane, czyli pozwolenia na budowę, poniosły określone koszty związane z przygotowaniem. Z tych 126 wniosków zaakceptowanych do realizacji na tzw. liście podstawowej znalazło się tylko 11 wniosków, tj. 8%, bo tylko na tyle wystarczyło środków finansowych. Pozostałe wnioski stanowią listę rezerwową projektów gotowych do realizacji. Podobna sytuacja dotyczy również innych regionów naszego kraju.

    Panie ministrze, sądzimy, że nie wolno tak lekceważyć pracy i zaangażowania społeczności lokalnych, zmieniać planów nieomal w ostatniej chwili. Nie należy lekceważyć stabilizacji finansów publicznych, ale nie można również tak drastycznie ograniczać potrzeb związanych z rozwojem gospodarczym naszego kraju, i to w momencie, gdy samorządy są do tego przygotowane. Nie będę proponować zwiększenia środków na ten cel chociażby z programów wieloletnich na kulturę, choć wiele z nich ma dość dobre umocowanie finansowe, trudno jest bowiem wnioskować o takie przekierowanie środków, bo to przecież nasze dziedzictwo narodowe. A cóż znaczy naród, który nie pielęgnuje swojej kultury?

    Przypomnę, że podczas prac w Sejmie nad ustawą okołobudżetową Polskie Stronnictwo Ludowe, poszukując środków, proponowało wprowadzenie akcyzy na piwo. Niestety ani rząd, ani Wysoka Izba nie zaakceptowały propozycji akcyzy w wysokości 6 gr od butelki piwa.

    Panie ministrze, jeszcze raz zwracam się do pana: programu przebudowy dróg lokalnych nie możemy pozostawić w obecnej wersji, oczekujemy, panie ministrze, propozycji zmiany i zwiększenia ilości środków.

    Wysoka Izbo! Pragnę w swoim wystąpieniu zwrócić uwagę również na realizację w przyszłym roku wydatków Funduszu Pracy, który spotyka się z dużą krytyką ze strony państwa posłów, głównie z opozycji. Z zadowoleniem odnotowujemy, że tym razem środki Funduszu Pracy w wysokości przekraczającej przychody funduszu w 2014 r. zostaną przekazane na cele związane z walką z bezrobociem, aktywizacją bezrobotnych i tworzeniem miejsc pracy. Przypomnę, że w 2014 r. planowane przychody Funduszu Pracy wyniosą 10 433 mln zł, a planowane wydatki - 11 888 mln i będą większe o 1600 mln zł w porównaniu z rokiem bieżącym. A więc nieprawdą jest mówienie, że środki Funduszu Pracy w 2014 r. znowu zostają zamrożone i na nich oszczędzamy.

    Realizacja wydatków Funduszu Pracy tym razem zbiega się z wprowadzeniem projektu rozwiązań z ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Przygotowana przez ministra pracy i polityki społecznej ustawa reformująca urzędy pracy zakłada wprowadzenie zasady, że efektywność rynku pracy będzie jednym z kryteriów podziału środków Funduszu Pracy.

    Nowy projekt zakłada reformę urzędów pracy, wprowadza profilowanie pomocy dla osób bezrobotnych i stanowisko doradcy klienta. Na wsparcie mogą liczyć zarówno ludzie młodzi, także ci powracający do pracy po okresie opieki nad dzieckiem, jak i starsi, w wieku 45+. (Dzwonek) Firmy będą mogły liczyć na sfinansowanie do 80% kosztów szkoleń pracowników. Przewidziane są również środki z Funduszu Pracy na telepracę, tworzenie nowych miejsc pracy, zatrudnianie bezrobotnych, udzielanie pożyczek.

    Reasumując, przedkładany projekt budżetu jest oszczędny, ale także jest realny, możliwy do wykonania, a program przebudowy dróg lokalnych, o którym tyle mówiliśmy, wciąż pozostaje do uzupełnienia - mamy nadzieję, że właśnie ze środków związanych z opłatą leśną, na które bardzo liczymy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

    (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Eugeniusz Tomasz Grzeszczak)