6 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o cudzoziemcach (druki nr 1526 i 1853).

Poseł Anna Nemś:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska mam przyjemność przedstawić opinię odnośnie do projektu ustawy o cudzoziemcach.

    Celem opracowanego projektu ustawy o cudzoziemcach jest konieczność transponowania do polskiego porządku prawnego postanowień przepisów prawa Unii Europejskiej - aż 14 dyrektyw. Ustawa ta określa zasady i warunki wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim i wyjazdu cudzoziemców, a także tryb postępowania oraz organy właściwe w tych postępowaniach.

    Nowy projekt ustawy, całkowicie nowy, o cudzoziemcach zawiera systemowe zmiany zgodne z kierunkami polskiej polityki migracyjnej. Proponuje wiele rozwiązań ułatwiających cudzoziemcom legalizację pobytu na terytorium naszego kraju oraz wprowadza przepisy zapobiegające sytuacjom delegalizowania pobytu cudzoziemców w Polsce.

    W projekcie ustawy uporządkowano wiele kwestii. Uporządkowano problematykę związaną z pobytem cudzoziemców oraz nadano przepisom większą przejrzystość. Szczególną uwagę chciałabym tutaj zwrócić na dział regulujący kwestię zezwoleń na pobyt czasowy, który podzielono na część ogólną oraz podrozdziały, które regulują poszczególne cele pobytu cudzoziemców w Polsce, co zdecydowanie wpływa na jego przejrzystość. Uproszczono nazwy zezwoleń pobytowych. Nazwa ˝zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony˝ została zastąpiona nazwą ˝zezwolenie na pobyt czasowy˝, a nazwa ˝zezwolenie na osiedlenie się˝ nazwą ˝zezwolenie na pobyt stały˝.

    Nowe przepisy przewidują także przyspieszenie procedury udzielania wszystkich zezwoleń pobytowych. Zniesiono obowiązek posiadania przepustek marynarskich, o którym tu już mówił poseł prowadzący. Zmieniono przepisy dotyczące małego ruchu granicznego.

    Projekt przewiduje również liczne ułatwienia dla wszystkich cudzoziemców mieszkających w Polsce bez względu na cel pobytu, m.in. wydłużenie maksymalnego okresu, na który cudzoziemcom będzie udzielane zezwolenie na pobyt czasowy, do 3 lat. Skrócone zostaną terminy oczekiwania na wydanie decyzji w sprawie zezwoleń na pobyt czasowy. Termin przekazywania informacji, czy wyjazd i pobyt cudzoziemca na terytorium Polski może stanowić zagrożenie dla obronności, zmniejsza się z 30 do 21 dni.

    Nowością jest też wprowadzenie przepisu, na podstawie którego cudzoziemiec przebywający w Polsce w celu wykonywania pracy będzie mógł ubiegać się, w ramach jednej procedury, o zezwolenie uprawniające zarówno do pracy, jak i do pobytu w naszym kraju. Oznacza to, że wydawane dotychczas dwa dokumenty zostaną zastąpione jednym. Usprawni to i skróci procedurę legalizacji pobytu cudzoziemców rozpoczynających w Polsce pracę. Projekt nie przewiduje rezygnacji z procedury wydawania zezwoleń na pracę. Dopuszczalne będzie czasowe pozostawanie bez pracy, co nie będzie wiązało się z automatycznym cofnięciem zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.

    Już pani profesor mówiła o studentach, czyli będzie to 15 miesięcy, a później możliwość na zasadach ogólnych do 3 lat.

    Uproszczone zostaną procedury legalizujące pobyt cudzoziemców ofiar handlu ludźmi. Czas pobytu cudzoziemca w Polsce przeznaczony na odzyskanie sił i podjęcie dalszych osobistych decyzji będzie uznany za legalny przez okres ważności zaświadczenia wydanego przez właściwy organ, potwierdzającego domniemanie, że cudzoziemiec jest ofiarą handlu ludźmi. Zaświadczenie to będzie ważne trzy miesiące, a w przypadku małoletniego - cztery miesiące.

    Osoby ubiegające się o zezwolenie na pobyt stały oraz o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego będą musiały wykazać się znajomością języka polskiego potwierdzoną urzędowo lub świadectwem ukończenia odpowiedniej szkoły.

    Projekt kompleksowo reguluje procedury zgłaszania utraty lub uszkodzenia posiadanego przez cudzoziemca dokumentu. Wprowadza również obowiązek zwrotu dokumentów w sytuacji uzyskania polskiego obywatelstwa oraz cofnięcia lub wygaśnięcia posiadanego tytułu pobytowego.

    W projekcie ustawy przewidziano nowe procedury dotyczące wydalania cudzoziemców z Polski. Obecnie wydawane decyzje w kwestii wydaleń zastąpi decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu. Nowością też są przepisy regulujące udział przedstawicieli organizacji pozarządowych.

    Projekt ustawy o cudzoziemcach ogranicza stosowanie środka w postaci umieszczenia cudzoziemca w strzeżonych ośrodkach wobec osób małoletnich pozbawionych opieki. Środek ten dotyczyć będzie tylko osób po 15. roku życia. Doprecyzowano również procedurę udostępniania danych z krajowego zbioru rejestrów i ewidencji.

    Bardzo ważną kwestią jest też to - bo to jest całkowicie nowa ustawa - żeby cudzoziemcy przebywający w Polsce czuli się bezpiecznie, że to nie jest tak, że w pewnym momencie zmieniają się wszystkie przepisy. I tak w rozdziale 2, mówiącym o przepisach przejściowych i końcowych, pragnę zwrócić uwagę na to, że z dniem wejścia w życie ustawy udzielone na podstawie dotychczasowych przepisów zezwolenia, czyli na zamieszkanie na czas oznaczony, stają się zezwoleniami na pobyt czasowy, zachowują ważność przez okres, na który zostały wydane, zezwolenia na osiedlenie również stają się zezwoleniami na pobyt stały. Wszystkie zaproszenia wpisane do ewidencji zaproszeń na podstawie dotychczasowych przepisów, zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego oraz wizy i dokumenty wydane cudzoziemcom na podstawie przepisów rozdziału 6 ustawy, o której mowa, zachowują ważność na okres, na które zostały wydane. Do postępowań administracyjnych, których nie zakończono do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy decyzją ostateczną, a które zostały wszczęte przed tym dniem na podstawie ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe, czyli jest tu pełne bezpieczeństwo. Wpisy danych cudzoziemców zgromadzone w wykazie na podstawie dotychczasowych przepisów również przechowuje się i zostaną one umieszczone w nowych wykazach.

    Szanowni Państwo! W ocenie klubu Platformy Obywatelskiej nowa ustawa będzie istotnym instrumentem realizacji polskiej polityki migracyjnej, przyspieszy procedury imigracyjne z równoczesnym utrzymaniem odpowiedniego nadzoru nad bezpieczeństwem państwa i porządkiem publicznym. Ustawa ta to lepsze dostosowanie norm prawnych do realiów, które mamy na co dzień.

    Szanowni Państwo! Klub Platformy Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. W imieniu klubu również składam panu marszałkowi poprawki. Dziękuję bardzo. (Oklaski)