24 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie ministra spraw wewnętrznych z realizacji w 2012 r. ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (druk nr 1255) wraz ze stanowiskiem Komisji Spraw Wewnętrznych (druk nr 1314).

Poseł Anna Nemś:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Spraw Wewnętrznych mam przyjemność przedstawienia opinii dotyczącej sprawozdania ministra spraw wewnętrznych z realizacji w 2012 r. ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.

    Szanowni Państwo! Sprawozdanie to zawiera ogólne informacje dotyczące przepisów ustawy związanych z nabywaniem nieruchomości przez cudzoziemców, ich wykonywania oraz podstawowe dane liczbowe za rok 2012, w zestawieniu oczywiście z danymi z lat poprzednich. Zawiera również szczegółowe informacje dotyczące nabywania nieruchomości przez cudzoziemców, dane dotyczące wydanych zezwoleń, rodzaju i obszaru terytorialnego, którego to dotyczy, są też informacje dotyczące prowadzonych rejestrów oraz badania legalności.

    Wysoka Izbo! Ustawa z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, w brzmieniu ustalonym przez kolejne nowelizacje, od wielu lat sprawnie funkcjonuje w polskim porządku prawnym i gwarantuje skuteczną kontrolę obrotu nieruchomościami z udziałem cudzoziemców w Polsce. Ustawa zawiera jasne, przejrzyste zasady nabywania tych nieruchomości przez cudzoziemców, które są oparte na obiektywnych i stabilnych kryteriach wydawania zezwoleń.

    Reglamentacja obrotu nieruchomościami w Polsce z udziałem cudzoziemców polega na obowiązku uzyskania przez cudzoziemca stosownego zezwolenia, które jest podstawą do nabycia nieruchomości na zasadach obowiązujących obywateli polskich. Przepisy ustawy nie dotyczą transakcji, w których cudzoziemcy zbywają nieruchomości na rzecz obywateli polskich. Ustawa, wprowadzając ograniczenia, gwarantuje zachowanie swobód europejskich, które przysługują obywatelom państw stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

    Szanowni Państwo! Skuteczność kontroli nabywania nieruchomości przez cudzoziemców wzmacniają także kompetencje do badania legalności transakcji nabywania nieruchomości, które posiada minister spraw wewnętrznych, oraz prowadzenie rejestrów.

    Szanowni Państwo! Pan minister mówił już tu o wielkości. W latach 1990-2012 cudzoziemcy uzyskali ponad 24 tys. zezwoleń na nabycie nieruchomości gruntowych o łącznej powierzchni około 50 tys. ha. W latach 1996-2012, to jest w krótszym okresie 17 lat, cudzoziemcy nabyli akcje i udziały dotyczące 56 tys. ha nieruchomości.

    Szanowni Państwo! W latach 1990-2012 minister właściwy do spraw wewnętrznych wydał ponad 3600 decyzji odmownych przy ogólnej liczbie 27,5 tys. zezwoleń. Decyzje negatywne stanowią zatem około 13% wszystkich decyzji w tym zakresie. W postępowaniu o wydanie zezwolenia minister spraw wewnętrznych indywidualnie bada każdą sprawę wszczętą na wniosek cudzoziemca i szczegółowo analizuje przesłanki wymagane do wydania zezwolenia. W okresie, o którym mówimy, czyli od 1990 r. do 2012 r., na ponad 38 tys. wydanych decyzji w sumie było ponad 180 skarg, co stanowi mniej niż 0,5%.

    Szanowni Państwo! Analizując szczegółowe dane, które są bardzo wyczerpujące w przedmiotowym sprawozdaniu, dotyczące skali nabywania nieruchomości przez cudzoziemców, należy stwierdzić, iż tak jak w analogicznych ubiegłych latach, największe zainteresowanie nabyciem nieruchomości w Polsce dotyczy oczywiście podmiotów z Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Powierzchnia nabytych przez tę grupę cudzoziemców nieruchomości gruntowych w roku 2012 stanowi prawie 98% powierzchni wszystkich nabytych nieruchomości gruntowych. Przedmiotem tego zainteresowania są przede wszystkim nieruchomości gruntowe przeznaczone pod inwestycje gospodarcze, a także na cele stałego zamieszkania na terenie Polski przez obywateli państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego, którzy oczywiście żyją i pracują w Polsce. Ponadto to właśnie obywatele i przedsiębiorcy z tych państw, podobnie jak w latach poprzednich, uzyskali najwięcej, bo około 56% zezwoleń w ramach ustanowionego okresu przejściowego na nabycie nieruchomości rolnych, leśnych, i na podstawie tych zezwoleń dokonali stosownych transakcji nabycia nieruchomości. Niemniej jednak zauważyć należy utrzymujące się zainteresowanie nabywaniem nieruchomości w Polsce przez obywateli Ukrainy, którzy w 2012 r. otrzymali 50 zezwoleń na nabycie nieruchomości, co stanowi około 15% wszystkich zezwoleń wydanych na rzecz cudzoziemców.

    Szanowni Państwo! W szczególności zauważalne jest zainteresowanie polskich emigrantów posiadających aktualnie obywatelstwo innego kraju oraz ich najbliższych rodzin - chodzi o dzieci i wnuki - nabyciem nieruchomości gruntowych w Polsce, oczywiście na cele rekreacyjne lub jako miejsce powrotu do ojczyzny. Z przyczyn oczywistych nieruchomości chcą też nabywać cudzoziemcy pozostający w związkach małżeńskich z obywatelami polskimi mieszkający na stałe i pracujący w Polsce oraz osoby prowadzące w Polsce działalność gospodarczą. Patrząc na zarejestrowane w 2012 r. transakcje nabycia nieruchomości gruntowych, należy stwierdzić, że nabyte przez cudzoziemców grunty rolne i leśne w omawianym roku to tylko 12% powierzchni wszystkich nieruchomości.

    Szanowni Państwo! Ustawa o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców w ocenie komisji skutecznie chroni interes gospodarczy i społeczny Rzeczypospolitej Polskiej. Obrót nieruchomościami w Polsce z udziałem cudzoziemców podlega kontroli ministra spraw wewnętrznych, nie stwarza zagrożenia dla interesów narodowych. Uwaga komisji dotyczyła funkcjonowania w tym zakresie notariuszy. Komisja zwraca uwagę, że zgodnie z art. 8a ust. 1 ustawy notariusz w ciągu 7 dni zobowiązany jest do przedłożenia w MSW odpisu aktu notarialnego, gdy jedną ze stron jest obcokrajowiec. Należy też zauważyć, że w 2011 r. takich naruszeń było ponad 500. W roku ubiegłym, czyli 2012, należy zauważyć pozytywny trend, bo tych naruszeń było 40% więcej, a więc tylko, a może aż jeszcze 330. Pan minister przedstawił tutaj liczbę wniosków i odmów, więc tych informacji nie będę przedstawiać.

    Szanowni Państwo! Komisja Spraw Wewnętrznych po rozpatrzeniu tego sprawozdania w dniu 7 maja wnosi, by Wysoki Sejm raczył przyjąć sprawozdanie z druku nr 1255. Dziękuję. (Oklaski)