Strona którą oglądasz dotyczy poprzedniej kadencji sejmu. Aktualne informacje znajdziesz tutaj

16 punkt porządku dziennego:


Informacja Rady Ministrów o realizacji rządowego programu preferencyjnych kredytów mieszkaniowych ˝Rodzina na swoim˝ oraz zamierzenia w sprawie wprowadzenia po dniu 31 grudnia 2013 r. systemów wspierania rodzin w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych (druk nr 1257) wraz ze stanowiskiem Komisji Finansów Publicznych, Komisji Infrastruktury oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 1259).


Poseł Magdalena Gąsior-Marek:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W dniu 10 kwietnia 2013 r. marszałek Sejmu skierowała do Komisji Finansów Publicznych, Komisji Infrastruktury oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny rządowy dokument ˝Informacja Rady Ministrów o realizacji rządowego programu preferencyjnych kredytów mieszkaniowych 'Rodzina na swoim' oraz zamierzenia w sprawie wprowadzenia po dniu 31 grudnia 2013 r. systemów wspierania rodzin w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych˝ w druku nr 1257.

    Komisje: Finansów Publicznych, Infrastruktury oraz Polityki Społecznej i Rodziny po rozpatrzeniu tej informacji na posiedzeniach w dniach 19 kwietnia 2013 r. i 10 maja 2013 r. przyjęły informację przedstawioną w druku nr 1257.

    Chciałabym pokrótce przedstawić założenie dokumentu, pan minister zrobił to, można powiedzieć, bardzo dokładnie, w sposób bardzo przejrzysty, ale także chciałabym zrobić to jako poseł sprawozdawca, a w drugiej części mojej wypowiedzi chciałabym przedstawić kwestie, które były poruszane w połączonych komisjach, obawy posłów bądź wątpliwości, które także były rozwiane przez pana ministra, który uczestniczył w posiedzeniach połączonych komisji.

    Program ˝Rodzina na swoim˝ funkcjonował na podstawie ustawy z dnia 8 września 2006 r. o finansowym wsparciu rodzin i innych osób w nabywaniu własnego mieszkania. Była ona trzykrotnie nowelizowana. Program polegał na stosowaniu ze środków budżetu państwa dopłat do oprocentowania kredytów preferencyjnych zaciągniętych w walucie polskiej przez osoby fizyczne, m.in. na zakup lokalu mieszkalnego na własność, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, zakup lub budowę domu jednorodzinnego. Beneficjentami były małżeństwa w wieku do 35 lat, osoby samotnie wychowujące dzieci bez ograniczenia wieku, a także bezdzietne osoby niezamężne w wieku do 35. roku życia. Dopłaty były stosowane w okresie pierwszych ośmiu lat spłaty kredytu preferencyjnego i stanowiły równowartość 50% odsetek naliczonych według stopy preferencyjnej określonej w ustawie jako zmienna stopa procentowa.

    Pierwszą umowę w sprawie udzielania kredytów preferencyjnych Bank Gospodarstwa Krajowego zawarł 2 stycznia 2007 r., a miesiąc później pierwsze kredyty preferencyjne zostały udzielone. Ogólna liczba udzielonych kredytów w latach 2007-2012 zamknęła się w liczbie 181 563. 55,25% z nich dotyczyła transakcji na rynku wtórnym, 26,36% - transakcji na rynku pierwotnym, zaś reszta, czyli 18,39%, dotyczyła budowy domu jednorodzinnego. Kredytów udzielono na łączną kwotę prawie 33 mld zł. Ogólna wartość inwestycji finansowanych kredytami wyniosła 39 mld 968,5 mln zł. Największym powodzeniem program cieszył się w roku 2011, kiedy to udzielono 51 288 kredytów na kwotę ponad 10 mld zł. Warto przy tym zaznaczyć, że kredyty nadal są udzielane na podstawie wniosków złożonych do końca grudnia ubiegłego roku, zostało złożonych ich ok. 26 tys.

    Najliczniejszą grupą kredytobiorców były małżeństwa, stanowiły one 86%. W największym stopniu z programu skorzystały osoby w wieku od 30 do 34 lat. Ich udział stanowił 37,85%. W pierwszych latach funkcjonowania programu najwięcej kredytów udzielały banki PKO PB oraz Pekao SA. Rosnące zainteresowanie programem potencjalnych kredytobiorców spowodowało, że włączyło się do programu więcej banków, co z kolei pozytywnie wpłynęło na konkurencyjność ofert.

    Jeśli chodzi o finansowanie programu, to były to dopłaty do kredytów preferencyjnych finansowane ze środków Funduszu Dopłat umiejscowionego w Banku Gospodarstwa Krajowego i zasilanego środkami budżetowymi na podstawie uchwalanej na dany rok ustawy budżetowej. W pierwszych 2 latach trwania programu zasilanie Funduszu Dopłat z budżetu państwa nie było konieczne, ponieważ zostały na ten cel przeznaczone wolne środków funduszu hipotecznego. Zasilanie Funduszu Dopłat z budżetu rozpoczęło się w roku 2009.

    Środki Funduszu Dopłat zasilanego z budżetu państwa pozwoliły na przekazanie bankom kredytującym w całym okresie funkcjonowania programu ˝Rodzina na swoim˝ do dnia 31 grudnia 2012 r. dopłat do oprocentowania kredytów preferencyjnych na ogólną kwotę ok. 1463,9 mln zł. Dopłaty były stosowane przez 8 lat od dnia pierwszej spłaty odsetek od kredytu preferencyjnego, a zatem skutki finansowe związane z wnioskami o kredyt preferencyjny będą odczuwalne dla budżetu państwa do roku 2021.

    4 marca 2011 r. Sejm przyjął uchwalony przez Radę Ministrów dokument pt. ˝Główne problemy, cele i kierunki programu wspierania rozwoju budownictwa mieszkaniowego do 2020 r.˝, który zapowiedział również wygaszanie dotychczasowego programu wsparcia budownictwa własnościowego promowanego pod hasłem ˝Rodzina na swoim˝.

    Zgodnie z zapowiedzią premiera z października ubiegłego roku w jego miejsce ma zostać uruchomiony nowy program ˝Mieszkanie dla młodych˝. Mówi o tym projekt ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi młodych. Celem proponowanych rozwiązań jest zwiększenie dostępności lokali mieszkalnych na rynku w odniesieniu do osób młodych nabywających pierwsze mieszkanie i niedysponujących zdolnością kredytową do obsługi zobowiązania, które bez wsparcia finansowego byłoby wyższe.

    Proponowane instrumenty wsparcia łączą cele polityki mieszkaniowej z celami polityki prorodzinnej, zmierzającej do powstrzymania negatywnych tendencji demograficznych, związanych z niskim poziomem dzietności.

    Beneficjentami programu będą osoby lub małżeństwa w wieku do 35 lat, w przypadku małżeństw liczyć się będzie wiek młodszego współmałżonka. Przepisy określają również, o jakie mieszkanie mogą ubiegać się takie osoby. Musi być ono położone na terytorium Polski, mieć maksymalnie 75 m2 powierzchni, być zasiedlone po raz pierwszy przez nabywcę oraz służyć zaspokojeniu jego własnych potrzeb mieszkaniowych.

    Warunkiem uzyskania wsparcia jest współfinansowanie zakupu lokalu mieszkalnego przy wykorzystaniu kredytu hipotecznego udzielonego przez instytucję upoważnioną ustawowo do udzielania kredytów. Będzie ona zobowiązana do uprzedniego zawarcia w tej sprawie umowy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. W umowie zostaną określone tryb i terminy rozliczeń z Bankiem Gospodarstwa Krajowego z tytułu finansowego wsparcia. Źródłem finansowania programu będzie Fundusz Dopłat ulokowany w Banku Gospodarstwa Krajowego i finansowany ze środków budżetu państwa.

    Jeżeli chodzi o składanie wniosków, to będą one kierowane wyłącznie za pośrednictwem instytucji kredytującej. Ta z kolei przekazywała będzie do Banku Gospodarstwa Krajowego wniosek beneficjenta o finansowe wsparcie, potwierdzając w oparciu o złożone wraz z wnioskiem dokumenty spełnienie warunków kwalifikujących do uzyskania finansowego wsparcia.

    Podczas debaty, dyskusji połączonych podkomisji pojawiły się pewne kwestie, które na bieżąco były wyjaśniane. Pierwsza z poruszanych kwestii dotyczyła skutków budżetowych realizacji tego programu, tego, czy są one duże i czy uzasadniają odejście od programu ˝Rodzina na swoim˝.

    Po pierwsze, wygaszanie programu ˝Rodzina na swoim˝ z końcem 2012 r. przewidziane było w dokumencie ˝Główne problemy, cele i kierunki programu wspierania rozwoju budownictwa mieszkaniowego do 2020 r.˝ z 2010 r. opracowanym w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej.

    Po drugie, program ˝Rodzina na swoim˝ realizowany jest do chwili obecnej zgodnie z zamierzeniami, a jego koszty osiągnęły poziom, który bezpośrednio odnosi się do realizacji celu, jakim jest racjonalizacja wydatków budżetowych, szczególnie dzisiaj, gdy musimy ponosić konsekwencje globalnego kryzysu gospodarczego.

    Po trzecie, główne założenia dokumentu określającego cele programu wspierania rozwoju budownictwa mieszkaniowego do 2020 r. koncentrują się wokół konieczności udzielania wsparcia ze strony państwa najbardziej potrzebującym i osiągającym najniższy dochód.

    Trzeba mieć na uwadze to, że na wsparcie w ramach programu ˝Rodzina na swoim˝ mimo wszystko mogły liczyć przede wszystkim osoby osiągające regularny dochód, których zdolność kredytowa była stosunkowo wysoka. Wzrastające obciążenie budżetu państwa w związku z realizacją programu jest argumentem, który istotnie zaważył na zakończeniu w tym kształcie programu ˝Rodzina na swoim˝, ale - tak jak pan minister podkreślał - główne parametry będą opierały się na nowym programie, który zostanie wprowadzony 1 stycznia 2014 r.

    Druga kwestia, która niepokoiła posłów, dotyczyła końca programu ˝Rodzina na swoim˝, tego, co dalej, jaka jest perspektywa. Pytano, czy wystąpią szkody w tym czasie, kiedy nie będzie tego instrumentu wsparcia. Trzeba tu uspokoić, zresztą na posiedzeniu komisji zostały uspokojone emocje, ponieważ wnioski kredytowe nadal będą realizowane i nie można mówić o stratach w sektorze budownictwa mieszkaniowego, gdyż do końca 2012 r. wpłynęło ponad 26 tys. wniosków. Ponadto zakończenie programu ˝Rodzina na swoim˝ nie oznacza zaprzestania przez rząd działań na rzecz wspierania tej części gospodarstw domowych, do której program ten jest skierowany, a przede wszystkim osób młodych.

    Kolejną, trzecią kwestią, która była poruszana podczas prac połączonych komisji, były wątpliwości co do tego, czy zawierane przez Bank Gospodarstwa Krajowego z bankami komercyjnymi umowy, które dotyczyły programu ˝Rodzina na swoim˝, były zawierane na zasadzie przepisów o zamówieniach publicznych, zgodnie z art. 10 ust. 3.

    Pan minister Styczeń wyjaśnił jednoznacznie, że nie było obowiązku stosowania ustawy o zamówieniach publicznych i przeprowadzenia procedury przetargowej przy zawieraniu umów przez Bank Gospodarstwa Krajowego z bankami komercyjnymi przy programie ˝Rodzina na swoim˝. Należy podkreślić, że ustawa dotycząca programu ˝Rodzina na swoim˝ wyraźnie określała zasady i warunki udzielania kredytów w ramach programu, które bezpośrednio wpływały na zachowanie bezpieczeństwa budżetowego. W rozporządzeniu ministra budownictwa z dnia 23 listopada 2006 r. w sprawie ogólnych warunków umów dotyczących dopłat do oprocentowania kredytów preferencyjnych oraz zakresu okresowych informacji o udzielanych dopłatach, wraz z późniejszymi zmianami, zostały określone warunki udzielania przez instytucje upoważnione ustawowo, które zawarły umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, kredytów preferencyjnych udzielanych w ramach programu ˝Rodzina na swoim˝. W umowach między Bankiem Gospodarstwa Krajowego a instytucjami kredytującymi były zawarte zastrzeżenia, że instytucje te będą udzielać kredytów preferencyjnych z własnych środków oraz będą ponosić odpowiedzialność za niezgodne z przepisami ustawy i postanowieniami zawartej umowy korzystanie z dopłat. Instytucje kredytujące zobowiązane były do informowania Banku Gospodarstwa Krajowego o wynikach okresowej kontroli, następnie w zakresie zgodności udzielonych kredytów z wymogami ustawy oraz przepisami umowy.

    Czwartą kwestią, która była poruszana, były wątpliwości co do zakupu mieszkań na rynku pierwotnym w nowym programie. Argumenty wyjaśniające to przede wszystkim odwołanie się do aktualnej sytuacji gospodarczej i ekonomicznej nie tylko Polski, ale innych państw zachodnich. Szacuje się, że poprzez uwzględnienie w programie tylko mieszkań z rynku pierwotnego nastąpi pobudzenie gospodarcze poprzez wzrost produkcji materiałów budowlanych, ale także wzrost zatrudnienia w branżach powiązanych z budownictwem. Należy też pamiętać, że nowe lokale mieszkalne to wyższy standard techniczny, większa energooszczędność, niższe koszty eksploatacji i bardziej stabilne zabezpieczenia nie tylko kredytu, ale i w przyszłości osób kupujących mieszkanie w ramach nowego programu, ponieważ będzie ono miało większą wartość rynkową.

    Piąta kwestia dotyczyła uniemożliwienia otrzymania kredytu na pokrycie kosztów budowy domu jednorodzinnego. Dofinansowanie do kredytów przyznawane w ramach programu rządowego mające na celu wspomaganie osób młodych dotyczy zakupu pierwszego mieszkania i nie możemy oczekiwać, aby państwo pomogło w zdobyciu nieruchomości o wyższym standardzie. Program jest skierowany do osób młodych, które starają się zakupić mieszkanie. Rolą państwa jest, żeby w tym pomóc, jeżeli chodzi o ten standard. Program, który będzie uruchomiony w przyszłości, będzie się także na tym skupiać.

    Szósta kwestia dotyczyła pytania, co w momencie, kiedy po tych 8 latach będą trudności z umową, która była zawarta, i ze spłatą odsetek. Pan minister na posiedzeniu komisji przedstawił to, tj. po 8 latach jest możliwość przystąpienia do renegocjacji umów indywidualnych z bankiem. Tak że w tym momencie chciałabym podkreślić, jeżeli chodzi o ˝Mieszkanie dla młodych˝, czyli ten nowy program, to aby uniknąć tego rodzaju sytuacji, wprowadza on mechanizm polegający na zwiększeniu wkładu własnego ze środków publicznych podczas podpisywania umowy kredytowej, co z kolei może spowodować zmniejszenie tych obciążeń w całym okresie kredytowania.

    Siódma kwestia, która była poruszana przez panie i panów posłów, dotyczyła tego, co z tymi miejscowościami, w których nie są rozwinięte jeszcze inwestycje deweloperskie. Tam nie powstają nowe mieszkania, które można by zakupić na rynku pierwotnym. Była tutaj dosyć długa dyskusja. Ministerstwo przedstawiło informację podczas konsultacji społecznych, ale także i na konferencji na początku stycznia - jeżeli będzie popyt, to będzie także podaż na te mieszkania, a deweloperzy powiedzieli, że jeżeli tylko będzie występował taki sygnał, to na rynkach, gdzie nie ma tych mieszkań, będą one powstawać. Dlatego też ten program będzie wprowadzony w 2014 r., żeby każdy mógł się przygotować, nie tylko banki ze swoją ofertą, dostosowaniem akcji promocyjnej, nie tylko beneficjenci, którzy będą chcieli się zapoznać, zgłosić chęć uczestniczenia w popycie, ale także deweloperzy, którzy właśnie w tych miejscowościach, w tych powiatach - bo było ich chyba 198, tak powiedziano na posiedzeniu komisji - będą mogli także sprostać popytowi.

    Ostatnia kwestia, o którą pytano, dotyczyła likwidacji zwrotu VAT na materiały budowlane. Program ˝Mieszkanie dla młodych˝ zgodnie z zapowiedziami rządu ma być finansowany dzięki likwidacji systemu zwrotu osobom fizycznym części wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym. Chciałabym przypomnieć tutaj, że system zwrotu części wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym został wprowadzony w roku 2006 i zdaniem rządu spełnił już swoją rolę łagodzącą skutki podwyżki VAT na materiały budowlane w związku z wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej. Przewiduje się, że zostanie on wygaszony właśnie z dniem 1 stycznia 2014 r.

    Na zakończenie mojej wypowiedzi chciałabym jeszcze raz przywołać dokument pt. ˝Główne problemy, cele i kierunki programu wspierania rozwoju budownictwa mieszkaniowego do 2020 r.˝ przyjęty przez Sejm w dniu 4 marca 2011 r. Zgodnie z jego założeniami polityka mieszkaniowa powinna zmierzać przede wszystkim do racjonalizacji struktury wydatków budżetowych na mieszkalnictwo i jednoczesnego wsparcia potrzeb mieszkaniowych osób o najniższych dochodach, w tym osób młodych, które nie są w stanie samodzielnie zakupić pierwszego lokalu mieszkalnego. W tym dokumencie przypomniano o konieczności likwidacji systemu zwrotu podatku VAT na materiały budowlane. Środki w ten sposób zaoszczędzone w budżecie zostaną przeznaczone na realizację potrzeb mieszkaniowych m.in. młodych ludzi.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu połączonych komisji, które przyjęły dokument, chciałabym Wysokiej Izbie rekomendować jego przyjęcie. Dziękuję bardzo.



Poseł Magdalena Gąsior-Marek - Wystąpienie z dnia 23 maja 2013 roku.


106 wyświetleń

Zobacz także:




Zobacz także:







Poseł Magdalena Gąsior-Marek - Wystąpienie z dnia 07 lipca 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 97 Pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Magdalena Gąsior-Marek - Wystąpienie z dnia 21 lipca 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 97 Sprawozdanie Komisji o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Magdalena Gąsior-Marek - Wystąpienie z dnia 22 lipca 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 97 Sprawozdanie Komisji o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Magdalena Gąsior-Marek - Wystąpienie z dnia 23 września 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 101 Sprawozdanie Komisji o poselskim projekcie ustawy o wsparciu...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Magdalena Gąsior-Marek - Wystąpienie z dnia 08 października 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 102 Sprawozdanie Komisji o uchwale Senatu w sprawie ustawy o wsparciu...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy