9 punkt porządku dziennego:

Wniosek o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej Sławomira Nowaka (druki nr 1169 i 1178).

Poseł Józef Racki:

    Poczekam, żeby zobaczyć, kogoś przywitać.

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego odniosę się do wniosku o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej Sławomira Nowaka.

    Już na początku oświadczam, że Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za odrzuceniem przedłożonego wniosku.

    (Głos z sali: Niesamowite.)

    Nie będę się znęcał nad dokładnym cytowaniem przez pana posła sprawozdawcę ze względu na jego wiek i zbyt małe doświadczenie w kierowaniu jednostkami wykonującymi zadania podobne do zadań z zakresu działania pana ministra.

    Wniosek o odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ znajdujące się tam zapisy nie mają pokrycia w faktach. Gdyby samorządy odwoływały swoje władze za sprawy podobne do tych opisanych we wniosku, to co roku mielibyśmy wybory w każdej gminie, powiecie i województwie. Moje ugrupowanie, Polskie Stronnictwo Ludowe, nie będzie występowało o odwołanie ministrów, ponieważ z doświadczenia wie, jak wygląda praca kierownika na każdym poziomie władzy i za co i jak należy go rozliczać.

    Gwóźdź pierwszy - autostrad, przyzwoitych dróg jest skandalicznie za mało. Wszyscy na pewno powiedzielibyśmy, że jest za mało, tylko każdy z nas zadaje sobie pytanie, co przez te lata robiliśmy. Można i należy powiedzieć, że mój rząd zbyt optymistycznie podszedł do planu budowy autostrad, dróg szybkiego ruchu i dróg krajowych opracowanego przez poprzedni rząd, przyjmując ten plan jako swój. Już na samym początku okazało się, że plan jest nie do zrealizowania i nie ma przygotowanych terenów pod budowę. Pośpiesznie opracowaliśmy tzw. specustawę. Ustawa ta dała możliwość z chwilą wydania decyzji lokalizacyjnej wejścia na grunt. Musimy jeszcze raz rozpatrzyć sprawę wypłat odszkodowań za grunty objęte tą decyzją. Wypłaty na terenach, które są objęte tymi decyzjami lokalizacyjnymi, nie do końca, jak mi donoszą rolnicy, są realizowane.

    Rząd z różnych przyczyn dokonywał też zmian przyjętego wcześniej planu. Najczęściej były to przyczyny finansowe - kryzys - oraz trwające miesiącami przetargi. Od 2007 r. do dziś oddano do użytku 2378 km dróg krajowych, w tym 700 km autostrad, 772 km dróg ekspresowych, 210 km obwodnic.

    Mam rzeczywiście taki niedosyt związany z wystąpieniem pana ministra, bo wymieniał tyle dróg, które rząd zamierza niedługo budować, a nie wymienił słynnej jedenastki - padało tu z sali sformułowanie dotyczące jedenastki - w przypadku której mieszkańcy, samorządowcy domagają się budowy na niej obwodnic.

    Tak na marginesie chcę powiedzieć, że na mapie przedstawionej nam tutaj przez wnioskodawcę pokazano również drogę S5, wschodnią obwodnicę Poznania, 35 km, którą ja już jeżdżę od ubiegłego roku, a tu jest pokazana jako droga niezrealizowana. Jest to 35 km. Wiem dokładnie, ile kosztowała i ile wydano m.in. na ochronę.

    Gwóźdź drugi - wstrzymane miliardy na drogi, podejrzenie o korupcję. 27 marca Komisja Europejska bezwarunkowo odblokowała wypłaty funduszu Unii Europejskiej na polskie drogi. 1 lutego minister Nowak oraz minister Bieńkowska poinformowali Komisję Europejską o działaniach podjętych przez te ministerstwa. To dobrze, że ministrowie sprawy podejrzeń o zmowach cenowych czy korupcji kierują do powołanych do tego organów, a nie robią konferencji prasowej, na której pokazują, jak wspólnie z CBA aresztują podejrzanych.

    Jeżeli chodzi o ustawę o tzw. przejazdach, to chcę przypomnieć, że w ustawie Prawo budowlane ten zapis już istniał od lat. Pojawił się on świadomie tylko w celu budowania autostrad, żeby umożliwić bezpieczne i odpowiedzialne przejazdy na niedokończonych autostradach. Ktoś musiał odpowiadać za wypadki na tych drogach, w związku z czym rząd przyjął tę ustawę, ustalając winnych na wypadek jakiegoś wydarzenia.

    Gwóźdź trzeci - bankrutują firmy budowlane, podwykonawcy nadal nie otrzymali należnych środków. Zadaję sam sobie pytanie retoryczne: Czy na wolnym rynku za usługę wykonaną przez firmę geodezyjną, za którą zleceniodawca nie zapłacił należnej kwoty, winien jest rząd, czy wykonawca, który źle zredagował i podpisał umowę? Trzeba zaznaczyć, że w ˝Programie budowy dróg krajowych na lata 2011-2015˝ są zabezpieczone środki finansowe na realizację zadań z listy podstawowej. To prawda, że może budzić sprzeciw wybór najtańszych ofert na budowę dróg, co często oznacza, że nie najlepszych. Co by było, gdyby została wybrana oferta firmy droższej, która również by zbankrutowała? Jestem przekonany, że wszyscy tu siedzący rozjechalibyśmy Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. Byłem i jestem zwolennikiem zapłaty dopiero po dobrze wykonanej robocie i jej odbiorze. Takie postępowanie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad zasługuje na pochwałę. W sierpniu 2012 r. uchwaliliśmy ustawę o spłacie niektórych niezaspokojonych należności, ale za roboty wykonane dobrze, a nie za to, że mówi się, że się robotę wykonało.

    Gwóźdź czwarty - Sławomir Nowak to pierwszy minister transportu, który nie zakończył umową żadnego znaczącego przetargu drogowego. Cytuję dalej: Obecnie minister transportu słynie z organizowania dużej liczby konferencji prasowych. Znam lepszych, którzy przy każdej nadarzającej się okazji robili i robią konferencje, których społeczeństwo ma już dość. Przyznam się, że nie widziałem ministra Nowaka na konferencji w Sejmie. Może powinien czasami poinformować obecnych tu dziennikarzy o pracy resortu. Ten, kto chce się dowiedzieć, co resort robi, znajdzie to na stronie internetowej ministerstwa.

    (Poseł Jerzy Szmit: Panie pośle, niech pan nie broni ministra.)

    Gwóźdź piąty - w Polsce są najdroższe autostrady. Po zapoznaniu się z materiałami z Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad należy stwierdzić, że średni koszt budowy jednego kilometra wynosi około 40 mln zł. Potwierdza to również przykład drogi niewykazanej na tej mapie, czyli wschodniej obwodnicy Poznania, 35 km - 1,4 mld zł. Koszty te są różne i zależne od wielu czynników, np. ukształtowanie terenu, bagna, gęstość zabudowy, budowa wielu obiektów inżynierskich itp. Średnie koszty w Polsce nie odbiegają od kosztów w innych krajach.

    Gwóźdź szósty - kolej. Kolejną pełną zaniedbań dziedziną są polskie koleje. Prawdą jest, że w 2008 r. powołano spółkę Przewozy Regionalne, która została przekazana marszałkom województw. Niektóre samorządy województw powołują też swoje odrębne spółki do obsługi pasażerów. Z autopsji wiem, że praca na kolei to nie praca na drodze. Modernizacja dróg kolejowych odbywa się często przy ruchu pociągów na sąsiednim torze. Tych modernizacji czy rewitalizacji jest wiele, a będzie ich, jestem przekonany, jeszcze więcej, tylko trzeba się przyjrzeć, gdy przejeżdżamy pociągami po drogach.

    (Głos z sali: Po drogach?)

    Po torach, przepraszam.

    Gwóźdź siódmy - ˝Rodzina na swoim˝, budownictwo w kryzysie. Prawdą jest, że kończy się program ˝Rodzina na swoim˝. Prawdą też jest, że powstaje w rządzie nowy projekt ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi młodych.

    Gwóźdź ósmy - fotoradary, które powstały na zapotrzebowanie społeczne. Dopóki fotoradary miały kolor szary, nie było takiego odzewu medialnego. Z chwilą pojawienia się fotoradarów pomarańczowych - jakże ładny kolor - w liczbie 315 zaczęły się nagonki, że jest ich za dużo. (Dzwonek)

    Już kończę.

    Proszę szanownych posłów i posłanki o przyjęcie do wiadomości faktu, że co roku Polska traci w wyniku wypadków drogowych od 17 do 30 mld zł. Tylko Narodowy Fundusz Zdrowia wydaje rocznie ok. 2 mld zł w związku z wypadkami, a my mówimy i ciągle przegadujemy się, kto jest mądrzejszy, i że zaplanowano 1,5 mld zł wpływu. Kto budował budżet, ten wie, że wszystko, co wpływa do budżetu, musi mieć swoją szufladkę i musi mieć właściwy zapis.

    Panie ministrze, wymieniłem panu tych osiem gwoździ do trumny, które sprawozdawca tutaj tak hojnie wymieniał. Przypomniało mi się, że tu, na tej sali, był ktoś, kto już o takich gwoździach mówił. Myślę, że ten klasyk już tutaj o tym nie będzie mówił. Dziękuję bardzo. (Oklaski)