3 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (druki nr 1001 i 1053).

Poseł Krzysztof Gadowski:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu dotyczące projektu ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (druki nr 1001 i 1053).

    Omawiany dziś projekt ustawy ma doprowadzić do zahamowania, a wręcz zwalczenia pogłębiającego się problemu zatorów płatniczych, do obniżenia ich poziomu. O tym, że na tej płaszczyźnie działalności gospodarczej nie dzieje się dobrze, świadczą dane, które otrzymujemy na bieżąco, ostatnio od Ministerstwa Gospodarki. Z ankiet przeprowadzonych w 2011 r. oraz innych raportów wynika, że wiele płatności w transakcjach handlowych między przedsiębiorcami, a także między przedsiębiorcami a organami publicznymi dokonywanych jest po terminach ustalonych w umowie. Przeciętne opóźnienie w zapłatach pomiędzy przedsiębiorcami wynosi ponad 36 dni, natomiast 20% przedsiębiorców miało problemy z terminowym otrzymaniem zapłaty w ramach realizacji umów z organami administracji rządowej i samorządowej, a opóźnienie w zapłacie wynosiło ponad 27 dni. Warto też spojrzeć na najczęściej wymieniane przyczyny opóźnienia płatności. 37% wskazań to spóźnienia płatności od innych kontrahentów, 23% podaje trudną sytuację finansową dłużnika, a 11% podaje wykorzystanie przez dłużnika pozycji dominującej. Następne, kolejne raporty również nie napawają optymizmem. Według raportu BIG InfoMonitor z lutego 2012 r. 79% ankietowanych przedsiębiorców podało nieterminowe regulowanie płatności za poważną przeszkodę w prowadzeniu działalności gospodarczej.

    Problem pogłębiających się zatorów płatniczych zauważono również w Unii Europejskiej. Wcześniej funkcjonowała dyrektywa z roku 2000, obecnie mamy do czynienia z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2011/7 z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. Polska zobowiązana jest implementować tę dyrektywę do 16 marca 2013 r. Omawiany dziś projekt ustawy stanowi więc implementację wyżej wymienionej dyrektywy. Projekt ustawy określa szczegółowo uprawnienia wierzycieli i obowiązki dłużników w związku z terminami zapłaty w transakcjach handlowych.

    Jak wcześniej słyszeliśmy, poseł sprawozdawca bardzo szczegółowo i rzetelnie omówił konkretne zapisy tej ustawy, trudno coś dodać. Nie powtarzając się, wspomnę przynajmniej o jednych z ważniejszych, które zostały ujęte w przedmiotowym projekcie ustawy.

    Rozszerzono zakres przedmiotowy stosowania ustawy o przedsiębiorców z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu. Wyraźnie zdefiniowano podmiot publiczny w oparciu o art. 3 ust. 1 pkt od 1 do 3a ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych. Utrzymano również przepisy korzystniejsze dla wierzycieli niż przepisy niezbędne stawiane przez dyrektywę w zakresie obliczania wysokości odsetek za zwłokę na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. 60 dni kalendarzowych - tyle będzie wynosić maksymalny termin umowny w transakcjach handlowych, chyba że dłużnikiem jest podmiot publiczny lub strony wyraźnie ustalą inaczej i nie jest to rażące naruszenie wobec wierzycieli. W przypadku umów, w których podmiot publiczny występuje w charakterze dłużnika, termin zapłaty za dostarczone towary lub wykonane usługi nie może przekroczyć 30 dni. W wyjątkowych sytuacjach, ze względu na skomplikowane procedury, strony mogą ustalić w umowie dłuższy niż 30 dni termin, ale nie dłuższy niż 60. Pojawia się też wyjątek: zgodnie z dyrektywą wprowadzono 60-dniowy termin na uregulowanie należności przez jednostki publiczne udzielające świadczeń zdrowotnych. (Dzwonek)

    W projekcie ustawy, zgodnie z dyrektywą, wprowadza się zapisy, których celem jest zwrot wierzycielowi kosztów, które poniósł przy dochodzeniu należnej mu od dłużnika kwoty. Jest to równowartość 40 euro według kursu Narodowego Banku Polskiego, tzw. stałej rekompensaty.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprowadzenie w omawianym projekcie ustawy instrumentów wspomagających zmniejszenie opóźnień oraz instrumentów dyscyplinujących strony do stosowania krótkich terminów zapłaty to krok we właściwym kierunku, co niewątpliwie powinno wpłynąć na poprawę bezpieczeństwa działalności gospodarczej. Dlatego klub Platformy Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem tego projektu ustawy. Dziękuję. (Oklaski)