30 punkt porządku dziennego:

Informacja prezesa Rady Ministrów na temat stanu negocjacji pakietu legislacyjnego dotyczącego wspólnej polityki rolnej po 2013 r. w związku z nową perspektywą finansową UE na lata 2014-2020 oraz sposobu realizacji uchwały Sejmu z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie wsparcia Rządu Rzeczypospolitej Polskiej i wezwania Parlamentu Europejskiego do aktywnego działania na rzecz uproszczenia wspólnej polityki rolnej, konkurencyjności i postępu oraz wprowadzenia równych i niedyskryminujących zasad podziału między państwa członkowskie Unii Europejskiej środków na dopłaty bezpośrednie dla rolników, a także sposobu ujęcia zagadnień związanych z rolnictwem i rozwojem obszarów wiejskich w dokumentach programowych i legislacyjnych UE i rządu RP dotyczących perspektywy finansowej 2014-2020 w zakresie poprawy jakości życia na obszarach wiejskich (druk nr 923).

Poseł Marek Sawicki:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dobrze, że dzisiejsza dyskusja na temat stanu negocjacji, ale także na temat reformy wspólnej polityki rolnej odbywa się na forum plenarnym, a nie w zaciszu, na posiedzeniu połączonych komisji. Przypomnę koledze Jurgielowi, że w tej sprawie też wsparłem tę grupę posłów, która była za tym, żeby ta debata odbywała się w sposób otwarty, na sali plenarnej.

    Chciałbym nieco powiedzieć - akceptując wystąpienie pana ministra - o tle politycznym prowadzonych negocjacji, o uwarunkowaniach zewnętrznych i o możliwości realizacji tego w kraju. Chcę podziękować panu ministrowi za to, że bardzo mocno podkreślił kwestię jednolitego stanowiska reprezentantów Polski w Brukseli, na forach międzynarodowych w sprawie konieczności reformy, w sprawie przyszłości wspólnej polityki rolnej i ram finansowych. I to jest pozytywny sygnał, że na zewnątrz potrafimy o tym mówić jednym głosem. Szkoda, że w kraju czasami, a może zbyt często próbujemy na siebie pokrzykiwać i kreować się na bohaterów, kto głośniej pokrzykuje w tej sprawie.

    Szanowni Państwo! Reforma wspólnej polityki rolnej zaczęła się tak naprawdę od przeglądu wspólnej polityki rolnej w roku 2008. Przeglądu, z którego jasno wynikało, że wspólną politykę rolną trzeba uprościć i że trzeba wyznaczyć jej nowe cele w związku z funkcjami społecznymi, jakie rolnictwo pełni, przede wszystkim z ochroną środowiska, z włączeniem tych środowisk najbardziej pozostawionych gdzieś tam na marginesie życia gospodarczego. I wydawało się, że te kierunki będą realizowane, z tym że w roku 2009 przyszedł kryzys. Nadzieje na kontynuowanie tej dyskusji dawał komisarz Cioloş, Rumun, przedstawiciel nowych państw członkowskich, ale okazuje się, że niekoniecznie rozumiejący potrzebę głębokiej reformy wspólnej polityki rolnej. I tu chcę bardzo mocno podkreślić, że w ramach tego przeglądu, panie ministrze Jurgiel, Polska nie zgodziła się na likwidację ani kwot mlecznych, ani kwot cukrowych. Do tej pory pozostajemy, choć już kilka państw dołączyło, z Portugalią, awangardą, która chce podtrzymania kwot mlecznych i kwot cukrowych.

    Chcę także powiedzieć, że już wtedy, w 2008 r. Polska zaproponowała w ramach przygotowania do reformy przejście w płatnościach bezpośrednich na płaskie płatności obszarowe. To słynne ˝flat rate˝ znalazło odzwierciedlenie w stanowisku Komisji z listopada 2011 r., kiedy to w dokumencie napisano, że niemożliwe jest przejście na płatności obszarowe - płaskie płatności obszarowe. Ale później w kolejnych dokumentach pojawiał się już wątek konieczności wyrównania poziomów płatności, co prawda w formie jeszcze daleko nie takiej, jakiej Polska oczekiwała, ale te elementy polskiego stanowiska bardzo mocno artykułowane już od roku 2008, i konsekwentnie do tej pory, zaczynają przewijać się w dyskusjach w ramach debaty o reformie wspólnej polityki rolnej. Bardzo mocno analizuję dyskusję w landach niemieckich. Otóż tam po przeprowadzeniu reformy z roku 2003, pewnego wyrównania płatności w ramach landów w tej chwili coraz otwarciej mówi się: wspólna polityka rolna powinna opierać się na płatnościach obszarowych płaskich, jednakowych dla wszystkich, a większą część środków powinniśmy przeznaczać na drugi filar, na rozwój obszarów wiejskich, na inwestycje, na modernizację gospodarstw, na innowacyjność, na budowanie konkurencyjności rolnictwa europejskiego wobec rolnictwa światowego. I tak też mówiłem chociażby przy okazji debaty europejskiej, jaka odbyła się w ramach targów Grüne Woche w roku 2011, kiedy tam pani minister rolnictwa Niemiec taką debatę zaproponowała.

    Chcę także bardzo mocno podkreślić, że proponowane stawki płatności, proponowana reforma co do wspólnych ram finansowych jest niewystarczająca z punktu widzenia Polski. Nigdzie nie słyszałem o zgodzie ani polskiego ministra finansów, ani polskiego ministra rolnictwa, opinii, że propozycje, jakie złożył van Rompuy podczas ostatnich negocjacji, są dla nas zadowalające. Nie są zadowalające z wielu względów. Chociaż już dzisiaj mamy stanowisko na koniec negocjacji sprzed dwóch tygodni, że nie będzie dalszego cięcia wspólnej polityki rolnej i polityki spójności, to wiemy doskonale, że to cięcie już się dokonało. W stosunku do pierwotnego budżetu - 1033 mld euro - to cięcie w granicach 75, jak inne źródła podają, 80 mld dokonało się głównie kosztem wspólnej polityki rolnej i głównie kosztem polityki spójności. A więc te dalsze ograniczenia nie są już dla nas aż tak atrakcyjne.

    Dziś trzeba zrobić wszystko, żeby w momencie, kiedy jest redukowana wspólna polityka rolna, nie doprowadzić, nie dopuścić do redukcji drugiego filara, w którym Polska ma największy udział, bo 9 mld zredukowane w pierwszym filarze to jest zaledwie redukcja o niecałe 3%, ale 8 mld zredukowane w drugim filarze to jest redukcja o 9%. I ta redukcja drugiego filara niestety będzie dotyczyła w głównej mierze Polski, bo Polska jest największym beneficjentem, gdyż w drugim filarze ma 15%. Jeszcze jest czas, dlatego apeluję i do ministra rolnictwa, i do ministra finansów, i ministra spraw zagranicznych, żeby bardzo mocno stawiać na zablokowanie redukcji drugiego filara, podtrzymać stanowisko rządu bodajże jeszcze z września czy sierpnia tego roku, w którym jasno mówiliśmy: jeśli jakakolwiek redukcja w ramach wspólnej polityki rolnej, to w pierwszym filarze i tylko dla państw, które mają powyżej średniej.

    Chcę także powiedzieć, że warto w tych dyskusjach wewnętrznych rzeczywiście bardzo mocno dopilnować dwóch elementów. Po pierwsze, żebyśmy mogli z drugiego filara, który nadal będzie dla nas przeznaczony, wspomóc płatności bezpośrednie w ramach pierwszego filara, bo to wtedy daje nam możliwość dojścia do średnich płatności europejskich. To nieprawda, że będzie zachowane 266 - ten filar jest już obcięty i te średnie mogą być na poziomie 230-235 euro. Nie ma cięcia dotychczas w tym obszarze dla Polski, a więc kwota w granicach 219-220 euro na hektar jest możliwa. Po uzupełnieniu 15% z drugiego filara możemy osiągnąć te 235 euro. Nie zapomnijmy, że prawdopodobnie nie zmieni się sposób dofinansowania, jeśli chodzi o obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania, a więc 53% gospodarstw będzie miało szansę nadal otrzymać te płatności dodatkowe w ramach ONW.

    I kolejna sprawa, nie tylko w zakresie ogólnych ram, panie ministrze, ale także w zakresie bardzo ścisłego wyspecyfikowania, w ramach przyjętej 25 kwietnia - właśnie wtedy przyjmowaliśmy też słynną uchwałę Sejmu - w rządzie strategii rozwoju rolnictwa, obszarów wiejskich i rybołówstwa, żeby bardzo ściśle odnośnie do tej strategii określić, jakie środki i na co z polityki spójności będą przesunięte na uzupełnienie tych ubytków, które weźmiemy nie tylko z powodu wzmocnienia pierwszego filara i płatności bezpośrednich, ale także z tego powodu, że dokonała się już dziś redukcja, jeśli chodzi o wspólną politykę rolną.

    Chcę powiedzieć, że warto również zastanowić się nad tym - i takie działania w ministerstwie są podejmowane - aby do zmieniającego się rolnictwa, do dokonującej się reformy rolnictwa polskiego i europejskiego w większym stopniu dostosowywać także instytucje je obsługujące. Tu głównie mam na myśli inspekcje. Czas skończyć z tą wielką ilością inspekcji i kontroli i u przetwórców, i u rolników. Chodzi o jedną solidną, porządną inspekcję bezpieczeństwa żywności, która będzie miała w swoim zakresie nie tylko te elementy, które dziś ma sanepid, ale także ochronę środowiska, która będzie zajmowała się sprawami rolnictwa i produkcji żywności.

    Kolejna rzecz. Tu w części zgadzam się z panem posłem Makowskim, że trzeba dokonać zmian w ramach obu agencji płatniczych, a więc Agencji Rynku Rolnego i Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Panie pośle Makowski, chcę pana zapewnić, że nikt z nas nie będzie zmieniał legitymacji z zielonych na pomarańczowe (Dzwonek), i zapewniam pana, że w ramach reformy wspólnej polityki rolnej i systemów płatności dopłat do produkcji marihuany nie będzie. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)