22 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy (druki nr 603 i 748).

Poseł Zbyszek Zaborowski:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, zawartego w druku nr 748, o projekcie zmiany ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy.

    Tak jak przedstawili sprawę moi przedmówcy, ta nowelizacja Kodeksu wyborczego jest konieczna, wynika z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, który uchylił przepisy intertemporalne. Notabene wydaje się, że jeszcze raz Trybunał Konstytucyjny zwrócił uwagę parlamentowi, że przepisy dotyczące zmiany ordynacji wyborczych powinny być uchwalane z odpowiednim wyprzedzeniem, tak aby nie było żadnych wątpliwości co do reżimu prawnego, w związku z którym są ogłaszane wybory. W tym wypadku dotyczyło to ubiegłorocznych wyborów parlamentarnych, ale przy okazji powstała wątpliwość dotycząca wyborów samorządowych.

    W ogóle dzieło zebrania w jednym Kodeksie wyborczym wszystkich ordynacji było bardzo trudne i ambitne. Dotychczasowe osiem nowelizacji Kodeksu wyborczego również na to wskazuje. Wydaje się, że pojawiają się następne problemy. Ten problem, o którym traktuje projekt ustawy, zauważyła już wcześniej Państwowa Komisja Wyborcza i 28 listopada ubiegłego roku podjęła uchwałę pod nazwą: wyjaśnienia dotyczące zmian w składach rad i stwierdzania wygaśnięcia mandatów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w kadencji 2010-2014, w której przyjęła, że powinno się stosować stare przepisy. To jednak ta interpretacja i praktyka... Bo trzeba powiedzieć, że w międzyczasie odbywały się wybory uzupełniające właśnie w trybie starych przepisów wyborczych tylko w oparciu o wyjaśnienia Państwowej Komisji Wyborczej. Nie jest to wystarczająca podstawa prawna, więc tę inicjatywę Senatu trzeba powitać z zadowoleniem. Ona wprowadza jasność prawną i wyraźnie określa, że do kadencji organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego oraz kadencji wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, w trakcie której ustawa wymieniona w art. 1 weszła w życie, stosuje się przepisy dotychczasowe. Jest to rozstrzygnięcie niezbędne. Problem dotyczyłby zwłaszcza gmin powyżej 20 tys. mieszkańców, w przypadku których Kodeks wyborczy wprowadza wybory większościowe w okręgach jednomandatowych. Rady gmin byłyby w kłopocie, gdyby dzielić mandat, który wygasł, wykrawać okręg wyborczy dla niego w tej nowej rzeczywistości. A więc ta nowelizacja wydaje się niezbędna.

    Przy okazji apel do wszystkich stron sceny politycznej i oczywiście do Państwowej Komisji Wyborczej, aby, na ile to możliwe, przejrzeć jeszcze raz przepisy Kodeksu wyborczego, które budzą wątpliwości. Wiemy, że jest kilka innych problemów. Między innymi MSW planuje wygaśnięcie obowiązku meldunkowego, w związku z tym potrzebny byłby stały rejestr wyborców w oparciu o odrębne przepisy.

    W kampanii parlamentarnej mieliśmy do czynienia z takim nieszczęsnym przypadkiem ugrupowania pana Korwin-Mikkego, kiedy okazało się, że mimo iż zebrał w połowie okręgów wyborczych niezbędne podpisy, nie zdołał zarejestrować list, ponieważ zaświadczenia o fakcie rejestracji w połowie okręgów zostały wydane z opóźnieniem po weryfikacji podpisów. Wydaje się, że dla jasności i przejrzystości prawa i aby umożliwić komitetom wyborczym skorzystanie z ich uprawnień, trzeba by wprowadzić odrębne terminy dla zgłaszania list popartych odpowiednią liczbą podpisów i rejestracji tych list, tak aby jasność prawa była zabezpieczona.

    Jest również problem korespondencyjnego głosowania. Kodeks wyborczy wprowadził takie głosowanie za granicą i mamy teraz dwa rodzaje wyborców, wyborcę krajowego i zagranicznego. Ten zagraniczny może głosować korespondencyjnie, a krajowy nie ma takiej możliwości. Wydaje się, że jest to nierówność wobec prawa i że również obraża przepisy konstytucyjne.

    Reasumując, powiem, że w tej konkretnej sprawie klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za zmianą w Kodeksie wyborczym. Dziękuję bardzo. (Oklaski)