Poseł Killion Munyama:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wykształcenie sprawia, że widzimy i rozumiemy więcej, a przez to pełniej odczuwamy świat. Dla młodego człowieka, który dopiero wkracza w dorosłość, największym skarbem, który doceni nieraz dopiero po latach, jest jego szkoła - nauczyciele i grupa rówieśnicza. Dzisiaj, stojąc przed państwem, mam zaszczyt powiedzieć o perle ze skarbnicy szkół polskich - I Liceum Ogólnokształcącym w Wągrowcu, które w tym roku obchodzi 140-lecie istnienia.

    Wysoka Izbo! I Liceum Ogólnokształcące w Wągrowcu jest jedną z najstarszych tego typu placówek w Polsce. Założone w 1872 r. inaugurowało swoją działalność w niezwykle trudnych dla narodu polskiego czasach, gdy narzucana przez zaborcę germanizacja tłamsiła w zarodku wszelkie propolskie inicjatywy. Grupa zaniepokojonych o przyszłość narodu patriotów podjęła starania o powstanie polskiej szkoły. 18 sierpnia 1869 r. władze Wągrowca otrzymały od władz pruskich zgodę na utworzenie szkoły katolickiej. Nowa placówka oświatowa, przeznaczona tylko dla chłopców, uruchomiona została w budynku klasztoru pocysterskiego, gdzie od 6 maja 1872 r. realizowano systematyczne nauczanie na poziomie średnim.

    W latach 1875-1878 staraniem władz miejskich na terenie między farą a klasztorem powstał nowy budynek szkolny, który do dzisiaj służy celom oświatowym. Szkoła miała charakter klasyczno-humanistyczny, z greką i łaciną. Po ośmioletniej edukacji naukę wieńczono egzaminem dojrzałości. Umożliwiało to jej absolwentom kontynuowanie nauki na kierunkach uniwersyteckich. W ten sposób rósł prestiż miasta nad Wełną i zdecydowanie zwiększyły się możliwości edukacyjne jego mieszkańców.

    Już w pierwszych latach swojego istnienia szkoła stała się miejscem walki z germanizacją. Młodzież gimnazjalna realizowała tajną działalność patriotyczną i edukacyjną, w czym szczególnie inspirującą rolę odegrała szkolna organizacja - Towarzystwo Tomasza Zana. Marzenia młodych spiskowców o niepodległej ojczyźnie ziściły się 46 lat po jej powstaniu. Złotą, 50. rocznicę istnienia szkoły uczniowie i wychowankowie mieli szczęście świętować w niepodległej, choć ciągle zagrożonej Polsce, za której powstanie wielu zapłaciło najwyższą cenę. Pamiętajmy bowiem, iż wielu spośród wychowanków ówczesnego gimnazjum w Wągrowcu służyło i ginęło na frontach I wojny światowej oraz w wojnie obronnej w 1920 r. Patriotyczne wartości, których propagatorami byli wychowawcy szkoły w Wągrowcu, wykwitły w zbiorowym pomniku, który dzisiaj nazywamy II Rzecząpospolitą. Wągrowieckie I liceum to jednak nie tylko szkoła bohaterów, to kuźnia kadr, które będą stanowić o przyszłości.

    Dlatego, panie marszałku, Wysoki Sejmie, życzmy I Liceum Ogólnokształcącemu w Wągrowcu z okazji 140. rocznicy jego powstania kolejnych pokoleń utalentowanej młodzieży i kontynuacji sukcesów wychowawczych, z jakich już dziś słynie. Dziękuję. (Burzliwe oklaski)