16 i 17 punkt porządku dziennego:

  16. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy w sprawie spłaty niezaspokojonych należności przedsiębiorców za niektóre prace, wynikających z realizacji udzielonych zamówień publicznych (druki nr 451 i 521).
  17. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o poselskim projekcie rezolucji wzywającej ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej do podjęcia zdecydowanych działań w kierunku zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania firm będących podwykonawcami przedsiębiorstw zajmujących się realizacją zamówień publicznych, w szczególności w zakresie budowy dróg i autostrad (druki nr 352 i 420).

Poseł Sprawozdawca Stanisław Żmijan:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu sejmowej Komisji Infrastruktury przedkładam sprawozdanie z prac komisji nad rządowym projektem ustawy w sprawie spłaty niezaspokojonych należności przedsiębiorców za niektóre prace, wynikających z realizacji udzielonych zamówień publicznych. Przypomnę, że projekt ustawy zawarty jest w druku sejmowym nr 451, zaś sprawozdanie komisji - w druku sejmowym nr 521.

    Panie i Panowie Posłowie! Na początku swojego wystąpienia powiem kilka zdań na temat kalendarium prac nad tym projektem ustawy. Otóż decyzją pani marszałek Sejmu rządowy projekt ustawy skierowany został do pierwszego czytania w Komisji Infrastruktury w dniu 11 czerwca 2011 r. Pierwsze czytanie projektu ustawy miało miejsce już następnego dnia, tj. 12 czerwca 2012 r. W trakcie pierwszego czytania powołana została nadzwyczajna podkomisja do rozpatrzenia tego projektu i przygotowania sprawozdania.

    Podkomisja nadzwyczajna, po ukonstytuowaniu się 12 czerwca, procedowała nad projektem w dniach 14 i 20 czerwca. Sprawozdanie z jej prac złożone zostało Komisji Infrastruktury w dniu wczorajszym, tj. 26 czerwca, a już dzisiaj mamy drugie czytanie. Mam nadzieję, że jeszcze na tym posiedzeniu Sejmu odbędzie się trzecie czytanie i uchwalenie tak bardzo oczekiwanej ustawy. Mówię o tym dlatego, gdyż bardzo często pojawiały się opinie, wyrażane w szczególności przez posłów klubów opozycyjnych, o zbyt wolnym procesie prac legislacyjnych. Mam nadzieję, że przedstawione przeze mnie fakty świadczą o tym, że te opinie są nieuprawnione, bo po prostu są nieprawdziwe.

    Wysoki Sejmie! Projekt ustawy ma na celu zapewnienie uregulowania należności za wykonane świadczenia dotyczące robót budowlanych, w szczególności wobec przedsiębiorców występujących w procesie realizacji inwestycji w zakresie infrastruktury drogowej w charakterze podwykonawców, ale także dostawców materiałów, towarów, sprzętu, transportu i usług. Projekt ustawy obejmuje tych przedsiębiorców, którzy wykonali roboty lub dokonali dostawy na podstawie umowy, a nie otrzymali wynagrodzenia. Należności będą regulowane z Krajowego Funduszu Drogowego do wysokości gwarancji należytego wykonania na wniosek przedsiębiorców realizujących inwestycje skierowany do zamawiającego, czyli do Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.

    Nieuregulowanie należności prowadzi do utraty płynności finansowej i upadłości szczególnie małych i średnich firm i dostawców. W konsekwencji taka sytuacja prowadzi do bardzo niekorzystnych zjawisk, a mianowicie zwalniania pracowników i wzrostu bezrobocia z jednej strony, zaś z drugiej - opóźnienia w oddawaniu do użytku poszczególnych odcinków dróg i autostrad, szkodliwego dla całej gospodarki kraju. Aby temu przeciwdziałać, niezbędne są stosowne regulacje prawne.

    Projekt ustawy precyzyjnie określa, kiedy przedsiębiorcy przysługuje prawo złożenia wniosku, w jakim kształcie i z jakimi dowodami, a także tryb postępowania Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w zapisanych ustawą terminach, tak aby środki finansowe trafiły jak najszybciej do przedsiębiorcy. I tak: przedsiębiorca zgłasza do Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad kwotę należności, która przysługuje mu od wykonawcy zalegającego z zapłatą za zrealizowane i odebrane prace co najmniej 30 dni albo wobec którego ogłoszono upadłość, albo sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości.

    Przedsiębiorca dokonuje zgłoszenia w formie pisemnej, dołącza do niego kopię doręczonego wykonawcy wezwania do zapłaty należności oraz kopię pozwu wniesionego przeciwko wykonawcy o zapłatę należności albo kopię zgłoszenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym, oraz kopię umowy zawartej między wykonawcą a przedsiębiorcą. Generalny dyrektor po otrzymaniu tych wniosków weryfikuje je i ogłasza listę ubiegających się o należności za dane zadanie inwestycyjne i oczywiście o tym fakcie zawiadamia przedsiębiorców. Przedsiębiorcy umieszczeni na tej liście niezwłocznie otrzymują zaliczki, nie większe jednak niż 50% kwot należnych. Pozostałe kwoty są wypłacane po złożeniu przez przedsiębiorców oświadczeń, że nie zalegają z kolei wobec swoich podwykonawców lub dostawców, w przypadku kiedy realizowali zadania przedsiębiorców trzecich. Oświadczenia te składają pod rygorem odpowiedzialności karnej.

    Wysoki Sejmie! Wobec pojawiającej się także opinii, że ustawa w takim kształcie, jaki nadała jej w sprawozdaniu Komisja Infrastruktury, może spotkać się z zarzutem korzystania z pomocy publicznej, chciałbym podkreślić, że generalnemu dyrektorowi, który wypłaci należności przedsiębiorcom z Krajowego Funduszu Drogowego, przysługuje prawo do roszczenia dotyczącego zwrotu przez wykonawcę wypłaconych środków. Środki odzyskane, równoważne, czyli tej samej wysokości, wrócą do Krajowego Funduszu Drogowego, zatem nie nastąpi tutaj uszczuplenie środków publicznych.

    Wobec faktu, że ta ustawa jest bardzo oczekiwana przez dużą grupę przedsiębiorców, w szczególności tych małych i średnich, których płynność finansowa jest zagrożona, a niejednokrotnie już toczy się wobec nich postępowanie komornicze, wnoszę w imieniu Komisji Infrastruktury, aby Sejm raczył uchwalić ustawę w sprawie spłaty niezaspokojnych należności przedsiębiorców za niektóre prace, wynikających z realizacji udzielanych zamówień publicznych, w kształcie zawartym w sprawozdaniu Komisji Infrastruktury znajdującym się w druku nr 521. Bardzo dziękuję za uwagę. Dziękuję, panie marszałku. (Oklaski)