Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na interpelację poselską pani Anny Paluch z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: SPS-023-18536/13, w sprawie planowanych zmian własnościowych ZEW Niedzica SA poniżej przedstawiam następujące wyjaśnienia.

   Powstała w 1997 r. spółka Zespół Elektrowni Wodnych Niedzica SA z siedzibą w Niedzicy jest jednoosobową spółką Skarbu Państwa zawiązaną na bazie aportu stanowiącego majątek Zespołu Elektrowni Wodnych Czorsztyn, Niedzica, Sromowce Wyżne (budynki i budowle hydrotechniczne wraz ze zbiornikami wodnymi oraz infrastrukturą elektroenergetyczną). Projekt ten został sfinansowany ze środków budżetu państwa, w ramach inwestycji centralnej.

   Aport nie został pokryty w całości, ponieważ nieruchomości gruntowe wchodzące w jego skład, będące w trwałym zarządzie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej (RZGW) w Krakowie, nie posiadały zdolności aportowej (były pokryte wodami płynącymi i jako takie nie mogły być wniesione do spółki), a to oznacza, że spółka od chwili powstania, tj. od 1997 r. funkcjonuje z wadą prawną. Wartość niewniesionego aportu wynosi 45 414 575,60 zł i obejmuje grunty, na których zlokalizowane są budynki, budowle i infrastruktura elektrowni.

   Trwały zarząd na rzecz RZGW w Krakowie został ustanowiony celem realizacji inwestycji centralnej, tj. budowy zbiorników wodnych na Dunajcu w Czorsztynie i w Sromowcach Wyżnych, i po jej zrealizowaniu powinien zostać wygaszony, a nieruchomości przekazane spółce w formie aportu rzeczowego. Skarb Państwa jako akcjonariusz spółki jest zatem zobowiązany do uzupełnienia wkładu do spółki poprzez przeniesienie na spółkę własności nieruchomości przeznaczonych na jej wyposażenie. Do dnia dzisiejszego Skarb Państwa przeniósł na spółkę własność 50 nieruchomości spośród 857 działek użytkowanych przez spółkę.

   W odniesieniu do wątpliwości dotyczących kolizji interesu zakładu prowadzącego produkcję energii elektrycznej i funkcji przeciwpowodziowych w kontekście przekształceń własnościowych uprzejmie wyjaśniam, że gospodarowanie wodą w urządzeniach wodnych, w tym w szczególności w wielozadaniowych zbiornikach retencyjnych, odbywa się na podstawie pozwolenia wodnoprawnego i instrukcji gospodarowania wodą. Pozwolenie wodnoprawne zgodnie z przepisami ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2012 r. poz. 145, z późn. zm.) jest decyzją administracyjną określającą warunki szczególnego korzystania z wód. Za takie uznać należy w szczególności piętrzenie wody i wykorzystanie piętrzenia do produkcji energii elektrycznej. W zakresie szczególnego korzystania z wód mieści się utrzymywanie piętrzenia zależnego od warunków hydrologicznych, zapewnienie właściwych warunków dla rozwoju organizmów wodnych i zależnych od środowiska wodnego. Szczegółowe zasady sterowania retencją zbiornika (poziomami piętrzenia, wielkością rezerwy powodziowej, przepływami biologicznymi, zrzutami wody w trakcie powodzi i pracą w warunkach normalnych) określone są w załączniku do pozwolenia wodnoprawnego, jakim jest instrukcja gospodarowania wodą.

   Wywiązywanie się z obowiązków wynikających z obu dokumentów należy do zarządcy zbiornika, jednak uprawnienia dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej na administrowanym przez niego regionie wodnym na podstawie przepisów ustawy Prawo wodne umożliwiają nakazanie zarządcy zbiornika obniżenie piętrzenia do poziomu wynikającego z konieczności prowadzenia akcji przeciwpowodziowych. A zatem zmiana właściciela aktywów służących do produkcji energii elektrycznej, infrastruktury hydrologicznej oraz ewentualnie zbiornika nie spowoduje zmiany funkcji zbiornika, która jest określona w pozwoleniu wodnoprawnym i instrukcji gospodarowania wodą.

   W odniesieniu do wątpliwości, czy planowane przekształcenia własnościowe wobec ZEW Niedzica SA są możliwe do przeprowadzenia w sytuacji toczących się postępowań w trybie art. 136 ust. 2 i art. 137 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, ze zm.) podkreślić należy, że decyzje w sprawie zwrotu nieruchomości Skarbu Państwa użytkowanych przez ZEW Niedzica SA poprzednim właścicielom wydawane są przez starostę nowotarskiego na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z art. 136 ust. 3 ww. ustawy poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stosownie do art. 137 ustawy stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o uwłaszczeniu. Należy przy tym podkreślić, że decyzje o zwrocie nieruchomości dotyczą nieruchomości, których właścicielem jest Skarb Państwa, a nie spółka ZEW Niedzica SA.

   Należy przy tym podkreślić, że w ocenie zarządu spółki ZEW Niedzica SA dokonywane przez starostę nowotarskiego zwroty na rzecz byłych właścicieli nieruchomości, na których posadowione są obiekty inżynierii lądowej spółki, stanowią faktyczne zagrożenie dla właściwej realizacji funkcji przeciwpowodziowej zbiornika czorsztyńskiego.

   W odniesieniu do ENERGA SA podkreślić należy, że zarówno działania, jak i decyzje w zakresie wypracowania optymalnej koncepcji funkcjonowania tego podmiotu podejmowane są przez Zarząd Grupy Kapitałowej ENERGA na podstawie analiz biznesowych obejmujących zarówno aspekty ekonomiczne, bezpieczeństwa energetycznego, sprawnego procesu zarządzania, a także względów infrastrukturalnych. Wszelkie prowadzone w tym zakresie działania służą zwiększeniu efektywności jednostek organizacyjnych. Zarząd i statutowe organy spółki na bieżąco analizują sytuację rynkową i podejmują decyzje dotyczące realizowanych inwestycji po wszechstronnym rozważeniu wszystkich istotnych okoliczności.

   W odniesieniu do kwestii prywatyzacji ENERGA SA podkreślić należy, że spółka jest objęta planem prywatyzacji na lata 2012-2013. W grudniu 2012 r. została podjęta decyzja o rozpoczęciu procesu prywatyzacji spółki poprzez sprzedaż jej akcji w drodze pierwszej oferty publicznej (IPO). Obecnie MSP jest na etapie finalizacji wyboru doradców finansowych. W I kwartale br. do obsługi prawnej procesu prywatyzacji spółki został wybrany w trybie przetargu nieograniczonego doradca prawny - kancelaria Linklaters C. Wiśniewski i wspólnicy sp. k. Decyzja w sprawie ewentualnego wniesienia spółki ZEW Niedzica SA zostanie podjęta na późniejszym etapie procesu, po dokonaniu przez MSP szczegółowych analiz wykazujących efekty synergii dla obu spółek, a także w oparciu o stosowną rekomendację doradców finansowych i aktualną sytuację na rynku energetycznym.

   Minister skarbu państwa sprawując nadzór właścicielski nad czterema grupami energetycznymi, które posiadają łącznie ok. 70% mocy zainstalowanej w krajowym systemie energetycznym, przykłada szczególną wagę do kwestii zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju w kontekście realizowanych przez te grupy inwestycji, a jednocześnie stoi na stanowisku, że wszelkie podejmowane przez zarządy spółek decyzje powinny być realizowane z zachowaniem najwyższych wymogów staranności i przejrzystości.

   Przedstawiając powyższe wyjaśnienia, wyrażam przekonanie, iż stanowią one wystarczającą odpowiedź na pytania zawarte w interpelacji pani poseł.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Paweł Tamborski

   Warszawa, dnia 5 lipca 2013 r.