Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na pismo z dnia 5 marca 2013 r., znak: SPS-023-15053/13, w sprawie interpelacji posła Andrzeja Romanka dotyczącej zasad naboru wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania 123.: Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej, objętego PROW na lata 2007-2013, uprzejmie przekazuję następujące wyjaśnienia.
Według zapisów PROW na lata 2007-2013 nabory wniosków w ramach działania 123. powinny mieć charakter dwuetapowy, tj. w pierwszym etapie wnioski przyjmowane są od grup producentów rolnych, wstępnie uznanych grup oraz uznanych organizacji producentów owoców i warzyw, a także podmiotów skonsolidowanych w zakresie przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rolnych. W drugiej kolejności wnioski przyjmowane są od pozostałych dopuszczonych przepisami prawa podmiotów. Zasady te zostały przeniesione do przepisów rozporządzenia ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 17 października 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania: Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. Nr 200, poz. 1444, z późn. zm.).
Wprowadzenie takiego rozwiązania wynika z potrzeby wsparcia powyżej wskazanych podmiotów, co ma związek z sytuacją rynkową, która wymaga dostaw produktów najwyższej jakości, a także sprawnego działania w zakresie marketingu, handlu krajowego i zagranicznego oraz dalszego obniżania kosztów produkcji. Dlatego kluczowe znaczenie dla poprawy międzynarodowej konkurencyjności sektorów przetwórstwa powinny mieć procesy związane z jego koncentracją i dalszą restrukturyzacją. Należy zaznaczyć, iż w obecnych okolicznościach małe zakłady są mniej konkurencyjne, chociażby z uwagi na brak efektów skali i niską efektywność działania. Dlatego wprowadzona preferencja dla podmiotów skonsolidowanych, tj. rozwijających swój potencjał, pozwala realizować wspólne przedsięwzięcia przede wszystkim małym i średnim przedsiębiorstwom, umożliwiając tym samym konkurowanie z silniejszymi podmiotami na rynkach krajowym i międzynarodowym.
W trakcie wdrażania przedmiotowego działania zdecydowano również o wprowadzeniu preferencji dla grup producenckich w zakresie pierwszeństwa składania wniosków o przyznanie pomocy. Zmiana w tym zakresie miała na celu m.in. zachęcenie rolników do tworzenia nowych grup producentów, zwiększania liczebności członków w ramach grup już istniejących, a także powstrzymanie rolników przed likwidowaniem grup. Pomoc dla grup w ramach działania: Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej przyczynia się w ten sposób do rozbudowy potencjału już istniejących grup, co stwarza szansę na poprawę konkurencyjności gospodarstw rolnych wchodzących w skład grupy. Wskazane powyżej przepisy określające preferencyjne warunki pomocy dla grup były niezbędne w kontekście faktu, iż podejmowane działania pomocowe skierowane do grup producentów rolnych, które miały stymulować powstawanie grup Polsce, nie przynosiły w pełni oczekiwanych rezultatów.
Funkcjonowanie grup producentów rolnych, a także wstępnie uznanych grup oraz uznanych organizacji owoców i warzyw ma z założenia prowadzić do kumulacji produkcji rolnej i stworzenia relatywnie dużych partii jednorodnych produktów. Takie podejście ma zapewnić budowę silnej pozycji grup, skracając jednocześnie łańcuch dostaw do odbiorcy finalnego poprzez eliminację pośredników. Należy również podkreślić, iż znaczące wsparcie finansowe dla różnego typu zakładów przetwórstwa owoców i warzyw, niebędących grupami producentów, udzielane jest od początku funkcjonowania programów pomocowych w Polsce, co w dużym stopniu przyczyniło się do dynamicznego rozwoju tej branży. Ponadto zostały one również włączone do wsparcia na preferencyjnych zasadach w ramach pomocy na rzecz konsolidacji przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rolnych, które jest realizowane w ramach działania 123.: Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej, objętego PROW na lata 2007-2013.
Odnosząc się więc do uwagi dotyczącej pozbawienia spółdzielni ogrodniczych możliwości korzystania ze wsparcia w ramach obecnego naboru wniosków, uprzejmie informuję, iż obowiązujące przepisy w żaden sposób nie wykluczają spółdzielni z możliwości uzyskania pomocy. Warunkiem preferencji jest jednakże realizacja operacji przez podmiot, który dokonał uprzednio połączenia (konsolidacji). Do chwili obecnej nie odnotowano również sytuacji, w której podmioty uprawnione do uzyskania wsparcia w ramach działania 123. złożyły do ARiMR wnioski, a nie otrzymały dofinansowania.
Wobec powyższego pragnę poinformować, iż dotychczasowe rozwiązania w zakresie preferencji dla grup producentów rolnych oraz podmiotów skonsolidowanych będą kontynuowane w ramach naboru związanego z działaniem 123. w 2013 r.
Z poważaniem
Podsekretarz stanu
Zofia Szalczyk
Warszawa, dnia 20 marca 2013 r.