Szanowna Pani Marszałek! Odpowiadając na interpelację poselską pani Moniki Wielichowskiej przekazaną pismem z dnia 29 stycznia 2013 r., znak: SPS-023-13679/13, w sprawie przygotowanego w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej projektu programu priorytetowego ˝Likwidacja niskiej emisji wspierająca wzrost efektywności energetycznej i rozwój rozproszonych odnawialnych źródeł energii˝, przedstawiam stosowne wyjaśnienia.
W efekcie oceny jakości powietrza za 2011 r. na obszarze kraju zidentyfikowano obszary przekroczeń standardów jakości powietrza we wszystkich spośród 46 stref w skali całego kraju, objętych oceną (klasa C). Głównymi zanieczyszczeniami będącymi przyczyną nieodpowiedniej jakości powietrza w Polsce są pyły zawieszone PM10 (42 strefy), PM2,5 (21 stref) oraz benzo(a)piren (42 strefy). Z analiz wynika, że za ten stan rzeczy odpowiedzialna jest tzw. niska emisja pochodząca przede wszystkim z sektora bytowo-komunalnego obejmującego indywidualne źródła wytwarzania ciepła oraz małe ciepłownie komunalne, a także w mniejszym stopniu transport.
W związku z powyższym minister środowiska zlecił Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej opracowanie programu priorytetowego ˝Likwidacja niskiej emisji poprzez wzrost efektywności energetycznej i rozwój odnawialnych źródeł energii˝, tzw. program KAWKA. Informuję, iż głównym celem programu jest zmniejszenie narażenia ludności na oddziaływanie pyłów PM10 i PM2,5 oraz benzo(a)piranu, zagrażających zdrowiu i życiu ludzi w strefach, w których występują znaczące przekroczenia dopuszczalnych i docelowych poziomów tych zanieczyszczeń. Program adresowany jest do obszarów, dla których zostały przyjęte w drodze uchwały sejmiku województwa programy ochrony powietrza określające działania naprawcze mające na celu zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do powietrza.
W ramach programu dofinansowana będzie głównie wymiana lub modernizacja starych palenisk i kotłowni węglowych oraz eliminacja przekroczeń norm jakości powietrza pochodzących z sektora transportu. Beneficjentami programu są podmioty objęte programami ochrony powietrza, które planują albo realizują już przedsięwzięcia mogące być przedmiotem dofinansowania przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Jest to program pilotażowy, a pula środków do wykorzystania wynosi 400 mln zł.
Odpowiadając na pytanie dotyczące zmiany kryteriów w zakresie możliwości aplikowania o środki z ww. programu przez miejscowości posiadające statut gmin uzdrowiskowych, uprzejmie informuję, że prace nad ww. programem zakończyły się. W dniu 18 grudnia 2012 r. Rada Nadzorcza Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej podjęła uchwałę nr 203/12 w sprawie ustalenia szczegółowych zasad udzielania dofinansowania oraz szczegółowych kryteriów wyboru przedsięwzięć zawartych w ust. 7 i 8 programu priorytetowego ˝Likwidacja niskiej emisji wspierająca wzrost efektywności energetycznej i rozwój rozproszonych odnawialnych źródeł energii. Część 1 program pilotażowy KAWKA˝. Jednocześnie informuję, że:
- w programie zakłada się wsparcie dla przedsięwzięć w ramach programów ochrony powietrza podejmowanych w miastach powyżej 10 000 mieszkańców, na obszarze których w przynajmniej 2 latach w okresie ostatnich 4 lat poprzedzających złożenie wniosku o dofinansowanie w ocenie rocznej jakości powietrza wykonanej przez wojewódzki inspektorat ochrony środowiska, w oparciu o pomiary, zidentyfikowano co najmniej jeden obszar, na którym jednocześnie przekroczone zostały normy jakości powietrza w rozumieniu rozporządzenia ministra środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 18 września 2012 r. poz. 1031) w odniesieniu do:
a) poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM10 określanego jako średnia 24-godzinna;
b) poziomu docelowego benzo(a)pirenu w pyle zawieszonym PM10.
- w programie zaznaczono, że ograniczenie liczy mieszkańców nie dotyczy miejscowości o charakterze uzdrowiskowym.
Należy zatem stwierdzić, że o ile zostaną spełnione wymogi formalne i merytoryczne programu, na obszarze miejscowości posiadających statut uzdrowiska bez względu na ilość mieszkańców mogą być dofinansowane działania naprawcze związane z ograniczaniem tzw. niskiej emisji w ramach programu priorytetowego ˝Likwidacja niskiej emisji wspierająca wzrost efektywności energetycznej i rozwój rozproszonych odnawialnych źródeł energii˝.
Z wyrazami szacunku
Podsekretarz stanu
Beata Jaczewska
Warszawa, dnia 4 marca 2013 r.